Ερώτηση στους
Υπουργούς Περιβάλλοντος & Ενέργειας και Οικονομίας & Ανάπτυξης κατέθεσε
ο Βουλευτής της ΝΔ Α΄ Πειραιώς και Νήσων Κώστας Κατσαφάδος για τη διαχείριση
αποβλήτων και χωματερών στη χώρα μας.
Όπως επισημαίνει
στην ερώτησή του ο κ. Κατσαφάδος, δεν υπάρχει σαφής εικόνα για το κατά πόσο οι
χωματερές στην Ελλάδα λειτουργούν με όρους ασφαλείς για την ανθρώπινη υγεία και
το περιβάλλον, την ώρα που το Ευρωπαϊκό δικαστήριο επιβάλλει συνεχώς πρόστιμα
για παραβάσεις της περιβαλλοντικής νομοθεσίας.
«Την ώρα που η
υπόλοιπη Ευρώπη ανακυκλώνει, η Ελλάδα θάβει τα απορρίμματά της σε χωματερές, δε
διαθέτει ολοκληρωμένο δίκτυο για συλλογή και επεξεργασία αστικών λυμάτων, ενώ
μόλις πρόσφατα θεσμοθέτησε Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Επικινδύνων Αποβλήτων
(ΕΣΔΕΑ), το οποίο όμως παραμένει αμφίβολο αν θα λειτουργήσει κι αν θα μείνει
κενό γράμμα», αναφέρει χαρακτηριστικά ο Βουλευτής, ο οποίος προσθέτει πως
επειδή οι Δήμοι δυσκολεύονται να διαχειριστούν σε βάθος το ζήτημα, η εξαγωγή
σκουπιδιών προς απομακρυσμένες, κεντρικές μονάδες συνεχίζεται.
Στην ερώτησή του ο
κ. Κατσαφάδος, επισημαίνει ότι η παράνομη διάθεση επικίνδυνων αποβλήτων έχει
λάβει ανησυχητικές διαστάσεις, όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και σε ολόκληρη την
Ευρωπαϊκή Ένωση, καθώς η οικονομική κρίση και το υψηλό κόστος ασφαλούς διάθεσης
έχουν δώσει κίνητρο για δημιουργία εγκληματικών οργανώσεων γύρω από τα
απόβλητα.
Η ερώτηση του κ.
Κατσαφάδου έχει ως εξής:
«Κύριε Υπουργέ,
Στις τελευταίες
θέσεις της Ε.Ε. φαίνεται να βρίσκεται η χώρα μας στη χρήση χωματερών και
διαχείριση των αποβλήτων της, με τα πρόστιμα να πέφτουν ‘’βροχή’’ από το
Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για παραβάσεις της περιβαλλοντικής νομοθεσίας.
Αυτή τη στιγμή δεν
υπάρχει σαφής εικόνα για το πόσες χωματερές λειτουργούν στην Ελλάδα και κυρίως,
κατά πόσο αυτές λειτουργούν με όρους ασφαλείς για την ανθρώπινη υγεία και το
περιβάλλον.
Την ώρα που η
υπόλοιπη Ευρώπη ανακυκλώνει, η Ελλάδα θάβει τα απορρίμματά της σε χωματερές, δε
διαθέτει ολοκληρωμένο δίκτυο για συλλογή και επεξεργασία αστικών λυμάτων, ενώ
μόλις πρόσφατα θεσμοθέτησε Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Επικινδύνων Αποβλήτων
(ΕΣΔΕΑ), το οποίο όμως παραμένει αμφίβολο αν θα λειτουργήσει κι αν θα μείνει
κενό γράμμα. Το θέμα έχει μεταφερθεί στην ευθύνη των περιφερειών, που όμως
αυτές, με τη σειρά τους, φαίνεται να περιορίζονται σε μια τυπική υιοθέτηση των
στόχων του Εθνικού Σχεδίου. Εν συνεχεία οι Δήμοι φαίνεται να δυσκολεύονται να
διαχειριστούν σε βάθος το ζήτημα και μένουν σε επιφανειακές δράσεις βελτίωσης
του δικτύου συλλογής (κάδοι κλπ.), δημιουργίας κάποιων πράσινων σημείων. Σπάνια
θα βρει κανείς σχέδια για δημοτικά κέντρα ανακύκλωσης και για μονάδες
κομποστοποίησης οργανικών. Με τον τρόπο αυτό η εξαγωγή σκουπιδιών προς
απομακρυσμένες, κεντρικές μονάδες συνεχίζεται.
Παράλληλα, ανησυχία
προκαλεί η πρόσφατη έκθεση του WWF Ελλάς για την εφαρμογή της περιβαλλοντικής
νομοθεσίας (Οκτώβριος 2016), καθώς βάζει ακόμα μια συνιστώσα στο πρόβλημα, αυτή
της οικονομικής κρίσης. Όπως αναφέρεται, η παράνομη διάθεση επικίνδυνων
αποβλήτων έχει λάβει ανησυχητικές διαστάσεις, όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και σε
ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση, καθώς η οικονομική κρίση και το υψηλό κόστος
ασφαλούς διάθεσης έχουν δώσει κίνητρο για δημιουργία εγκληματικών οργανώσεων
γύρω από τα απόβλητα. Είναι αξιοσημείωτο ότι, λόγω του τεράστιου οικονομικού
κόστους για τη μεταφορά των επικίνδυνων αποβλήτων σε μονάδες διαχείρισης στο
εξωτερικό, με δεδομένο ότι δεν υφίστανται στην Ελλάδα ειδικές εγκαταστάσεις, οι
επιχειρήσεις εδώ και χρόνια επιλέγουν την παράνομη αποθήκευσή τους στις
εγκαταστάσεις τους.
Και σαν να μην
έφταναν όλα αυτά, ερωτήματα προκύπτουν γύρω από τη χρηματοδότηση των έργων.
Σύμφωνα με τον αναπληρωτή υπουργό Οικονομίας, κ. Αλέξη Χαρίτση, στη νέα προγραμματική
περίοδο, οι διαθέσιμοι πόροι συνολικά για υποδομές αποβλήτων (στερεά, υγρά,
επικίνδυνα απόβλητα) ανέρχονται στο ύψος του 1,074 εκατ. ευρώ. Από αυτά, 877
εκατ. ευρώ είναι τα έργα για την διαχείριση των στερεών αποβλήτων. Ωστόσο, οι
προτάσεις που έχουν υποβληθεί από τους δήμους ανέρχονται σε 1,6 δισ. Ευρώ, ενώ
οι αρχικοί σχεδιασμοί προσέγγιζαν τα 2,38 δισ. ευρώ! Το χρηματοδοτικό κενό που
δημιουργείται δυστυχώς απειλεί με κατάρρευση το μοντέλο διαχείρισης των
απορριμμάτων σε όλη τη χώρα, το οποίο μετατίθεται χρονικά συνεχώς.
Κατόπιν τούτων,
ερωτώνται οι κ.κ. Υπουργοί:
1. Πόσες είναι οι ενεργές χωματερές που
λειτουργούν αυτή τη στιγμή στη χώρα μας; Πόσες είναι οι ανενεργές και τι
πρόκειται να πράξει γι’ αυτές το Υπουργείο; Υπάρχει σχέδιο διαχείρισής τους;
2. Ποιος έχει την πρωτεύουσα ευθύνη για
την κατασκευή και λειτουργία των βασικών υποδομών και με ποιες συγκεκριμένες
πολιτικές και πρακτικές, η πολιτεία θα διασφαλίσει την τήρηση των όρων και των
δεσμεύσεων του εθνικού σχεδίου;
3. Υπάρχουν σαφή στοιχεία για πόσους
τόνους επικίνδυνα και τοξικά απόβλητα παράγονται ετησίως στην Ελλάδα; Αν ναι,
από πού προέρχονται αυτά και πώς διαχειρίζονται; Υπάρχουν υπηρεσίες ελέγχου για
να εντοπίσουν τους παραβάτες;
4. Τι πρόκειται να πράξει για να καλύψει το χρηματοδοτικό κενό
που δημιουργείται στη χρηματοδότηση των περιφερειακών σχεδιασμών (ΠΕΣΔΑ) ;
Πειραιάς, 7
Φεβρουαρίου 2017
Ο ερωτών Βουλευτής,
Κώστας Κατσαφάδος
