Σάββατο 24 Ιουνίου 2017

ΑΓΡΙΟΧΟΡΤΑ ΤΩΝ ΚΥΘΗΡΩΝ

Στο παρακάτω στιχούργημα η λαϊκή μούσα των Κυθήρων εξυμνεί τις υγιεινές διατροφικές συνήθειες των προγόνων μας και συγκεκριμένα τα βρώσιμα αγριόχορτα, σημαντικό μέρος της παραδοσιακής διατροφής στα Κύθηρα, η οποία εξασφάλιζε καλή υγεία στον άνθρωπο και τον προφύλασσε από καρδιακά νοσήματα και χοληστερίνες. 

Αξιοσημείωτο είναι ότι είχαν την καλή συνήθεια να πίνουν το ζουμί από τα βρασμένα χόρτα με λεμόνι, διότι εκεί υπήρχαν όλες οι βιταμίνες.

Μαζί με τα αγριόχορτα ο λαϊκός στιχουργός εξυμνεί και πανέμορφες τοποθεσίες των Κυθήρων στα βόρεια και βορειοδυτικά, στις εξοχές του Ποταμού και των Λογοθετιανίκων, καθώς και το Μυλοπόταμο και το Καλαδί.

Να ‘χα μαλλιαροβλάσταρα από τις Φοινικίες,
Μποζόνια από την Πετρουλού κι απ’ το Σταυλί αβρυνέους,
‘πο του Μαλούτου λάπαθα, γουλάτες πρικαλίδες,

Να ‘χα κι από τα Σύλακα δειλές χερομουρίδες,
Να ‘χα ‘πο τα Κουφάρικα συγκαθιστές λαρδούσες
Και καυκαλίθρες θροφαντές απ’ του Βύθουλα τη στράτα
Κι από το Μυλοπόταμο να ΄χα φραγκοσαλάτα

Να ‘χα κι από το Καλαδί τηγανητές μαρίδες,
Να φάω καλά, να πιώ ζουμί, να στίψω και λεμόνι,
Να πιω κι ένα πετρολανό κι ας ειν’ και πιθαρίτης.

Κι ύστερα ελάτε όλοι οι γιατροί, μ’ όλα τα σκουλομπέτα
Κι ανε μου βρείτε τόσο δα, καρίτζαυλος να γένω.


ΛΕΞΙΛΟΓΙΟ:

Μποζόνια= φυτά που μοιάζουν με ραδίκια
Αβρυνέοι= πικρά χόρτα σαν τα σπαράγγια
Λάπαθα= χόρτα με υπόξινη γεύση
Πρικαλίδες= χόρτα με πικρή γεύση
Χερομουρίδες= χόρτα με βλαστάρι
Συγκαθιστές λαρδούσες= αγριόχορτα που απλώνουν τα φύλλα στο χώμα, όπως το ραδίκι.
Καυκαλίθρες= ευώδες αγριόχορτο.
Θροφαντές= πριμαρόλι, τα πρώτα που φύτρωσαν.
πιθαρίτης= κρασί σε πιθάρι, όχι σε βαρέλι

--------------------------------------------
Ελένη Χάρου-Κορωναίου
--------------------------------------------