Τι προβλέπει το νέο χωροταξικό σχέδιο για την εγκατάσταση ανεμογεννητριών σε προστατευόμενες και τουριστικές περιοχές Του Γιωργου Λιαλιου Αμηχανία προς όλες τις πλευρές προκαλεί το ειδικό χωροταξικό σχέδιο για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας.
Από τη μια πλευρά, οι περιβαλλοντικές οργανώσεις φοβούνται ότι το χωροταξικό σχέδιο ουσιαστικά «ανοίγει» τις προστατευόμενες περιοχές στην κατασκευή γιγανταίων αιολικών πάρκων και των συνοδευτικών υποδομών τους, ενώ δίνει το δικαίωμα οι εγκαταστάσεις αυτές να φθάνουν σε απόσταση ενός χιλιόμετρου από οικισμούς δημιουργώντας, ιδιαίτερα στη νησιωτική Ελλάδα, μια νέα αισθητική πραγματικότητα.
Αντίθετα, οι εταιρείες που ασχολούνται με την ανάπτυξη Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας θεωρούν ότι το κανονιστικό πλαίσιο θέτει αυστηρούς περιορισμούς που θα αποδυναμώσουν την επενδυτική δυναμική που έχει αρχίσει να δημιουργείται.
Το ειδικό πλαίσιο για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειες (ΑΠΕ), το πρώτο χωροταξικό πλαίσιο με σαφή αναπτυξιακή διάσταση (το προηγούμενο θεσπίστηκε το 2003 και αφορούσε... τη χωροθέτηση φυλακών), δημιουργεί ένα κοινό πλαίσιο κανόνων για την ανάπτυξη των αιολικών και φωτοβολταϊκών πάρκων, μικρών υδροηλεκτρικών έργων και εκμετάλλευσης βιόμαζας και γεωθερμίας: κοινώς ορίζει σε ποια περιοχή επιτρέπεται τι και υπό ποιες προϋποθέσεις.
Το τελικό κείμενο θα προκύψει έπειτα από διαβούλευση σε δύο μήνες. Οπως σημειώνει στην «Κ» ο πρόεδρος του Κέντρου Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, κ. Γιάννης Αγαπητίδης, το νέο πλαίσιο θα λύσει μια σειρά από σημαντικά προβλήματα και θα αποτελέσει ισχυρό εργαλείο για την επίτευξη των στόχων που έχει αναλάβει η χώρα έναντι της Ευρώπης για την ανάπτυξη των ΑΠΕ.
Ενα μήνα λοιπόν μετά την παρουσίαση του ειδικού χωροταξικού σχεδίου για τις ΑΠΕ και οι πρώτες αντιδράσεις έχουν ήδη αρχίσει να εκδηλώνονται. Στο σύνολό τους, οι περιβαλλοντικές οργανώσεις δηλώνουν την ικανοποίησή τους για την κατάρτιση του πλαισίου· ωστόσο εκφράζουν μια σειρά από ανησυχίες:
1. Το σχέδιο θα «ανοίξει» περιοχές προστασίας της Φύσης και οικοτόπους του δικτύου Natura 2000 στη δημιουργία αιολικών πάρκων. Το σχέδιο προβλέπει ότι στις «περιοχές αποκλεισμού» (εκεί όπου δεν επιτρέπεται καμία δραστηριότητα) περιλαμβάνονται μόνο οι πυρήνες των προστατευόμενων περιοχών, οι οποίοι συνήθως καλύπτουν μικρό μέρος της έκτασής τους.
Και με δεδομένο ότι ένα αιολικό πάρκο απαιτεί συγκεκριμένες υποδομές (μεγάλη εσωτερική οδοποιία, πλατείες γύρω από κάθε ανεμογεννήτρια, οικίσκους ελέγχου, υποσταθμό μέσης τάσης και υποσταθμό υψηλής τάσης κ.ά.), θα δημιουργηθεί κίνδυνος σοβαρής υποβάθμισης περιβαλλοντικά πολύτιμων και ευαίσθητων περιοχών.
2. Τα αιολικά πάρκα θα μπορούν να ξεκινούν σε απόσταση 1 χλμ. από μικρούς ή μεγάλους οικισμούς και τουριστικές περιοχές και σε 1,5 χλμ. από παραδοσιακούς οικισμούς.
Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι τα αιολικά πάρκα θα μεταβάλλουν την αισθητική των νησιών, ειδικά των συνδεδεμένων με το κεντρικό δίκτυο της ΔΕΗ (Ιόνιο και ορισμένα από τα νησιά του Αιγαίου), στα οποία δεν ισχύει περιορισμός στην παραγωγή ενέργειας.
«Το μέγεθος των ανεμογεννητριών είναι εκτός κλίμακας για τα νησιά του Αιγαίου. Συνεχόμενες ανεμογεννήτριες στο μέγεθος του πύργου των Αθηνών δίπλα ή σε απόσταση 1,5 χιλιομέτρου από εκκλησάκια 3 μ. ύψους καταστρέφουν το τοπίο που προσελκύει τον τουρισμό στα νησιά. Οι ανεμογεννήτριες στο Αιγαίο πρέπει να σέβονται την κλίμακα του τόπου», λέει στην «Κ» ο κ. Κρίτωνας Αρσένης, υπεύθυνος προγράμματος για την Αειφόρο Ανάπτυξη στο Αιγαίο της Ελληνικής Εταιρείας.
Ακόμη, «σημεία του ειδικού χωροταξικού θέτουν σε κίνδυνο την οικονομική προοπτική των μικρών και μεγαλύτερων νησιών του Αιγαίου». «Στο σύνολο των νησιών του Αιγαίου το χωροταξικό επιτρέπει την εγκατάσταση 8.706 τυπικών ανεμογεννητριών (2 MW, ύψους 90 μ. -30 ορόφων πολυκατοικίας- και διαμέτρου ακτίνας 60 μ.).
Αυτό σημαίνει ότι η εγκατάσταση ανεμογεννητριών στο νησιωτικό χώρο του Αιγαίου περιορίζεται ουσιαστικά μόνο από τη δυνατότητα διασύνδεσης του κάθε νησιού με το δίκτυο μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας και το αιολικό δυναμικό».
Η άλλη πλευρά
Δεν συμφωνούν, ωστόσο, όλες οι περιβαλλοντικές οργανώσεις για τις περιοριστικές ρυθμίσεις. «Η άποψή μας είναι ότι το πλαίσιο είναι υπερβολικά απαγορευτικό», εξηγεί στην «Κ» ο κ. Δημήτρης Ιμπραήμ, υπεύθυνος της εκστρατείας για τις κλιματικές αλλαγές της Greenpeace.
«Οι πολλοί περιορισμοί δεν αφήνουν να αναπτυχθεί η αιολική ενέργεια όπως πρέπει - ουσιαστικά η νοοτροπία του είναι απαγορευτική και όχι ενθαρρυντική για τις ΑΠΕ. Επίσης, δεν ορίζει τι θα γίνει με τις άδειες που βρίσκονται σε εκκρεμότητα».
«Το πλαίσιο έχει ορισμένα ασαφή σημεία. Για παράδειγμα, απαγορεύει την εγκατάσταση ανεμογεννητριών γενικώς σε «αξιόλογες ακτές και παραλίες»», λέει στην «Κ» ο κ. Παν. Παπασταματίου, μέλος του Δ.Σ. της Ελληνικής Επιστημονικής Ενωσης Αιολικής Ενέργειας.
«Το θέμα είναι ποιος θα διευκρινίσει τους όρους αυτούς και με ποια κριτήρια. Επίσης, το σχέδιο δίνει τεχνικούς περιορισμούς, λ.χ. αποστάσεις ανάμεσα στις ανεμογεννήτριες, ζητήματα τεχνικά που δεν αφορούν έναν χωροταξικό σχεδιασμό».
Kριτική δέχεται και η διαδικασία εφαρμογής. «Υπάρχει εύλογη ανησυχία για τη μακρά, πιθανότατα πολυετή διοικητική διαδικασία έγκρισης του σχεδίου της κοινής υπουργικής απόφασης, από τη γνωμοδότηση επί του σχεδίου, έως τη διαβούλευση, την έγκριση, τη θεσμοθέτηση και την τελική εφαρμογή του», λέει στην «Κ» ο κ. Νίκος Βασιλάκος, σύμβουλος του Συνδέσμου Ηλεκτροπαραγωγών από ΑΠΕ.
------------------------
Πηγή: kathimerini.gr
------------------------
