Κυριακή 5 Ιανουαρίου 2014

Το κράτος θα νοικιάζει σπίτια στους άστεγους

Προετοιμάζουν μαζικά συσσίτια με έκτακτα κονδύλια από την Ε.Ε. και θα διαθέτουν φθηνά «νέα προσφυγικά» για τα θύματα των εξώσεων - Οι Ευρωπαίοι εταίροι μάς δίνουν τώρα τα κονδύλια που έστελναν στον Τρίτο Κόσμο

 

Αφρική και με τη σφραγίδα της Ε.Ε. γίνεται η Ελλάδα, η οποία βιώνει μια πρωτοφανή για τα ευρωπαϊκά δεδομένα και τα κεκτημένα ετών ανθρωπιστική κρίση. Ειδικότερα, οι προτάσεις και οι παρασκηνιακές συζητήσεις των Ευρωπαίων εταίρων εντάσσουν τη χώρα μας, μαζί με άλλες της Νότιας και Ανατολικής Ευρώπης, σε ένα ιδιότυπο καθεστώς χώρας «υπό ανθρωπιστική κρίση».

Ετσι, μπορεί η Ελλάδα από την προηγούμενη Τετάρτη να ανέλαβε για πέμπτη φορά στην ιστορία της την προεδρία της Ε.Ε., όμως ταυτόχρονα οι Βρυξέλλες, βλέποντας το αδιέξοδο και τον τρόπο με τον οποίο η χώρα χειμάζεται, αποφάσισαν να αλλάξουν προσανατολισμό και να στρέψουν το Ευρωπαϊκό Σώμα Εθελοντών Ανθρωπιστικής Βοήθειας (European Voluntary Humanitarian Aid Corps) προς χώρες όπως η Ελλάδα, η Πορτογαλία, η Ρουμανία και όπου αλλού η Ευρώπη βλέπει «κοινωνικές αποκλίσεις». Την ίδια ώρα, σύμφωνα με πηγές του «ΘΕΜΑτος», ήδη στην Ε.Ε.  έχει ανοίξει για τα καλά μια πολύ σοβαρή συζήτηση για τη χώρα μας. Ο λόγος για την υιοθέτηση του πλέγματος των επονομαζόμενων «κοινωνικών κατοικιών», δηλαδή της δημιουργίας ειδικών καταλυμάτων στο πρότυπο της Ολλανδίας του 20ού αιώνα, αλλά και της θατσερικής Βρετανίας, όπου θα φιλοξενούνται οι χιλιάδες πλέον νεοάστεγοι Ελληνες, καθώς και όσοι θα οδηγηθούν εκτός κατοικιών τους λόγω του κύματος εξώσεων που αναμένεται.

Με τον δείκτη εξώσεων μισθωτών από κατοικίες να έχει αυξηθεί κατά 30% τα δύο τελευταία χρόνια και με 1,6 εκατομμύρια ανέργους, το θέμα της στέγης λαμβάνει πλέον εκρηκτικές διαστάσεις και ήδη από τον Μάιο η Ε.Ε. απασχολείται προς την κατεύθυνση δημιουργίας ενός συστήματος οργανωμένης πλέον παροχής ανάλογης βοήθειας. Ετσι, το ζήτημα ερευνά ο επίτροπος Απασχόλησης, Κοινωνικών Υποθέσεων και Ενταξης κ. Λάζλο Αντορ, καθώς οι άστεγοι στην Ε.Ε. είναι άνω των 4 εκατομμυρίων, με τους Ελληνες να ξεπερνούν πλέον τις 70.000, αν και η Κομισιόν δεν φαίνεται να γνωρίζει τον ακριβή αριθμό. Σημαντικό στοιχείο είναι το γεγονός πως το συγκεκριμένο νούμερο αναλογικά με τον εθνικό μας πληθυσμό φέρνει την Ελλάδα στην υψηλότερη πλέον θέση μεταξύ των 27 κρατών-μελών της Ε.Ε., ενώ πηγές ανθρωπιστικών οργανώσεων αναφέρουν ότι ο αριθμός αυτός με την τάση που επικρατεί ενδέχεται πολύ σύντομα να ξεπεράσει τις 100.000!

Θα πρέπει να τονίσουμε επίσης πως το μείζον πρόβλημα ήδη έχει τεθεί εκ μέρους των τροϊκανών (ομολογουμένως όχι με τρόπο ανθρωπιστικό αλλά κυνικό) σε δύο υπουργεία. Στο υπουργείο Εργασίας, αλλά και στο Ανάπτυξης, στο περιθώριο των συζητήσεων για τους πλειστηριασμούς και τις εξώσεις. Ειδικότερα, ο κ. Πολ Τόμσεν σε επιχειρηματολογία του για τους πλειστηριασμούς και τους κινδύνους αθρόων εξώσεων είχε συγκεκριμένα αναφερθεί στο μοντέλο της «κοινωνικής στέγης» αφήνοντας εμβρόντητους τους Ελληνες διαπραγματευτές. Παράλληλα, και η κυβέρνηση διά του ευρωβουλευτή κ. Κώστα Πουπάκη από τη Ν.Δ. έθεσε έμμεσα το ζήτημα διερεύνησης του περιθωρίου παροχής βοήθειας στην Κομισιόν. Ο κ. Πουπάκης σε ανύποπτο χρόνο τον Μάιο αναφέρθηκε στην ανάγκη πραγματοποίησης «επενδύσεων σε κοινωνικές κατοικίες και υπηρεσίες προς τους αστέγους μέσω διαθέσιμων ευρωπαϊκών κονδυλίων». Η σκέψη αυτή έχει ωριμάσει και πηγές αναφέρουν πως σύντομα θα υπάρξουν ανακοινώσεις εκ μέρους της Ε.Ε. και κατόπιν της δικομματικής κυβέρνησης.
Φοβούνται τον αρνητικό αντίκτυπο πριν από τις ευρωεκλογές
Βέβαια, το να ανακοινώνει μια κυβέρνηση -και μάλιστα ευρισκόμενη προ του φάσματος των ευρωεκλογών- «κοινωνικές κατοικίες» για αστέγους και απόρους σαφώς δεν αποτελεί ό,τι καλύτερο, καθώς και αδυναμία συγκράτησης μιας κοινωνίας που βρίσκεται στα κάγκελα διαφαίνεται και η αντιπολίτευση θα έχει κάθε δικαίωμα πλέον να μιλάει για «συστηματική φτωχοποίηση». Πάντως ήδη ο κ. Αντορ, αφού επισήμανε ότι τα κράτη-μέλη έχουν την κύρια αρμοδιότητα για την εφαρμογή της στεγαστικής πολιτικής, έχει ήδη προτείνει να αφιερωθεί το 20% της χρηματοδότησης του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου στην κοινωνική ένταξη, μεταξύ άλλων, στην πολιτική αντιμετώπισης του προβλήματος των αστέγων, ενώ στις προτεραιότητες που προτείνονται για χρηματοδότηση του ΕΤΠΑ (Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης) μετά το 2014 συμπεριλαμβάνονται ολοκληρωμένες στεγαστικές επενδύσεις. Η πρόταση αυτή είναι ήδη σε γνώση της κυβέρνησης Σαμαρά και αναμένονται σύντομα εξελίξεις.
Ελλάδα όπως Αφρική
Οι ίδιες έγκυρες πηγές ωστόσο τονίζουν στο «Πρώτο Θέμα» πως, εκτός της κοινωνικής στέγασης, έχει αποφασιστεί η Ελλάδα να συμπεριληφθεί σε ένα ειδικό καθεστώς, όπου με τρόπο σιωπηρό αλλά δυναμικό πλέον θα παρασχεθεί ανθρωπιστική βοήθεια. Πρόκειται για σχέδιο βάσει του οποίου μεγάλο μέρος των χρημάτων της συνολικής συνδρομής της Ε.Ε. προς τις αφρικανικές και υπανάπτυκτες ασιατικές χώρες για τα επόμενα πέντε χρόνια θα οδηγηθούν τελικά προς την Αθήνα αλλά και άλλες χειμαζόμενες χώρες του Νότου, με στόχο κυρίως τη σίτιση των νεόπτωχων, οι οποίοι ακόμη και ανήμερα της Πρωτοχρονιάς σχημάτισαν ουρές προκειμένου να πάρουν ένα πιάτο φαΐ από τα συσσίτια των δήμων και της Εκκλησίας. Αναφερόμαστε σε χρήματα που αφορούν στη βοήθεια της Ε.Ε. όχι προς κράτη της Ενωσης αλλά προς εκτός της ηπείρου μας χώρες, όπου στρέφονται και τα European Voluntary Humanitarian Aid Corps. Η μετακύλιση αυτών των κονδυλίων δεν θα στερήσει πόρους προς τα άλλα φτωχά κράτη αλλά θα βασιστεί σε επικείμενη αύξηση των ευρωπαϊκών ανθρωπιστικών πόρων που σήμερα αγγίζουν τα 148 εκατ. ευρώ. Υπό το βάρος όμως των μεγάλων προβλημάτων εντός των χωρών-μελών τους, οι Βρυξέλλες δείχνουν να αλλάζουν σταδιακά γραμμή πλεύσης σε πολλά ανθρωπιστικά προγράμματα. Ταυτόχρονα προς την ίδια ανθρωπιστική κατεύθυνση θα οδηγηθούν και πόροι του ΕΣΠΑ για δράσεις υπέρ 50.000 άνεργων και νέων Ελλήνων. Σαφώς μια τέτοια επιλογή κάθε άλλο παρά «πανηγυρισμούς» θα πρέπει να ξεσηκώνει στη χώρα μας, αφού αποδεικνύει το μέγεθος του προβλήματος που η εμμονή στη δημοσιονομική ορθοδοξία κύκλων της Ε.Ε. δημιούργησε, εξαθλιώνοντας εκατομμύρια συμπολιτών μας.

Θα πρέπει να σημειώσουμε πως όταν το 2012 ιδρύθηκε το Ευρωπαϊκό Σώμα Εθελοντών Ανθρωπιστικής Βοήθειας, η σκέψη ήταν η παροχή βοήθειας μονάχα σε χώρες όπως η Ινδία, το Μπαγκλαντές, το Πακιστάν και όπου αλλού συνηθίζουμε να αναφέρουμε ως «αναπτυσσόμενο κόσμο». Τα επείγοντα προβλήματα όμως που δημιούργησαν οι περιοριστικές οικονομικές πολιτικές στην Ευρώπη -και ειδικότερα σε χώρες όπως η Ελλάδα, η Πορτογαλία, η Ρουμανία και αλλού- οδηγούν σε αλλαγή της πολιτικής. Στο ίδιο μήκος κύματος, και οι Γιατροί του Κόσμου που ίδρυσαν παράρτημα το 1990 στην πατρίδα μας αλλάζουν πολιτική. Οπως τόνισε ο εκπρόσωπος του ελληνικού τμήματος κ. Νικήτας Κανάκης, ήδη ο φορέας στη χώρα μας αλλάζει προσανατολισμό συγκρατώντας το ανθρώπινο δυναμικό και τους πόρους του εντός ελληνικών συνόρων και όχι -όπως εκ του αρχικού του σκοπού όριζε- για την παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας σε χώρες της Υποσαχάριας Αφρικής. Μάλιστα πανευρωπαϊκά οι Γιατροί του Κόσμου ετοιμάζονται να θέσουν το ζήτημα της Ελλάδας σε ανοιχτή συζήτηση, ενώ η χώρα μας θα αποτελέσει θέμα διερεύνησης από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για το κατά πόσο τα παιδιά τυγχάνουν της περίθαλψης και πρόνοιας που οφείλει να τους παρέχει.
«Καταφύγια» αλά Θάτσερ
Το επονομαζόμενο ως «social housing» υπήρξε απότοκο της νεοφιλελεύθερης πολιτικής της Μάργκαρετ Θάτσερ στα τέλη της δεκαετίας του ’70 και τις αρχές του ’80. Πρόκειται για κατοικίες ιδιαίτερα χαμηλού (κοινωνικού) μισθώματος που εξασφαλίζουν ασφάλεια σε όσους βρίσκονται σε μεγάλη ανάγκη και δεν μπορούν να αντεπεξέλθουν στο κόστος της καθημερινότητας. Τα διαχειρίζονται τα τοπικά συμβούλια (οι δήμοι και κοινότητες δηλαδή) της Βρετανίας σε συνεννόηση με τις ΜΚΟ και άλλες κοινωνικές οργανώσεις ώστε να υπάρχει διαφάνεια και πρόκειται για κατοικίες (σ.σ.: η βρετανική ονομασία τους είναι «shelters», δηλαδή καταφύγιο) που ενοικιάζονται σε ευρεία βάση από το Δημόσιο μέσω προγραμμάτων στήριξης και στη συνέχεια παρέχονται σε αναξιοπαθούντες και αστέγους βάσει κοινωνικών πάντα κριτηρίων.

Κοινωνικές κατοικίες στα προάστια του Λονδίνου. Στο πρότυπό τους σχεδιάζεται το αντίστοιχο ελληνικό πρότζεκτ

Για να ενταχθεί κανείς σε αυτά τα προγράμματα θα πρέπει να πληροί μια σειρά προϋποθέσεων σε επίπεδο εισοδήματος, εργασίας και προστατευόμενων μελών. Μάλιστα η Βρετανία έχει υιοθετήσει και ειδική αρχή ελέγχου αυτής της παροχής, τη λεγόμενη Homes and Communities Agency (HCA), που είναι υπεύθυνη για την εξεύρεση όσων κατοικιών θα ενοικιαστούν ή ακόμα και για την ανέγερσή τους.

Στη χώρα μας έχουμε να δούμε τέτοιου είδους κατοικίες από τις δεκαετίες του ’20 και του ’30, με τις περίφημες προσφυγικές πολυκατοικίες του Ελευθέριου Βενιζέλου, όπου στεγάστηκαν τα θύματα της Μικρασιατικής Καταστροφής.

Στην Ελλάδα της κρίσης, ήδη λειτουργεί το πρώτο πιλοτικό -ιδιωτικής όμως πρωτοβουλίας- πρόγραμμα «Κοινωνική Κατοικία» από τη ΜΚΟ PRAKSIS, με τελικούς λήπτες νοικοκυριά τα οποία βρίσκονται στα όρια της ένδειας. Αφορά την υποστήριξη μέσω της παροχής στοχευμένων ενεργειών οικογενειών που κινδυνεύουν άμεσα να μείνουν άστεγες. Το πρόγραμμα απευθύνεται σε νοικοκυριά Ελλήνων, τα οποία κατά προσέγγιση αποτελούνται από τέσσερα μέλη.

Η ύπαρξη ανήλικων τέκνων και η μεταβολή του εισοδήματος τα δύο τελευταία έτη αποτελούν βασικές προϋποθέσεις. Η γεωγραφική έκταση του προγράμματος είναι η περιφέρεια της Αττικής και η Περιφερειακή Ενότητα Θεσσαλονίκης, όπου παρέχονται ενδεικτικά υπηρεσίες, όπως επιδότηση ενοικίου και ΔΕΚΟ, σίτιση κ.ά. Το πρόγραμμα της ΜΚΟ PRAKSIS έχει ως βασικό συνεργάτη και υποστηρικτή το Ιδρυμα «Σταύρος Νιάρχος», το οποίο κύκλοι της κυβέρνησης ενδιαφέρονται να εντάξουν στο υπό συζήτηση κρατικό πρόγραμμα.
-------------------------------
Πηγή: protothema.gr
-------------------------------