Η προστασία των δασών γίνεται πιο ελαστική έως επικίνδυνη για τη
διατήρηση των δασών. Το νέο νομοσχέδιο του υπουργείου Περιβάλλοντος
για τα δάση δεν τα προστατεύει αλλά τα αφήνει έκθετα στην καταστροφή από
ανοικοδόμηση, βιομηχανική κτηνοτροφία και βιομηχανία.
Αφήνει πλέον ανεξέλεγκτα την εκμετάλλευση του δάσους με ιδιωτικά συμφέροντα, την ανοικοδόμηση και εντός των δασών και δασικών εκτάσεων της χώρας, την επικύρωση δανειοδότηση και τελικά νομιμοποίηση οικισμών που χτίστηκαν σε δάση, την κατασκευή και λειτουργία επικίνδυνων για το δάσος βιομηχανιών όπως δεξαμενών πετρελαιοειδών, μέχρι μονάδων ηλεκτροπαραγωγής μέσα στο δάσος, ενώ παραπέμπει την οικονομική ανάπτυξη των περιφερειών, μέσω επενδύσεων σε ακίνητα.
Αφήνει πλέον ανεξέλεγκτα την εκμετάλλευση του δάσους με ιδιωτικά συμφέροντα, την ανοικοδόμηση και εντός των δασών και δασικών εκτάσεων της χώρας, την επικύρωση δανειοδότηση και τελικά νομιμοποίηση οικισμών που χτίστηκαν σε δάση, την κατασκευή και λειτουργία επικίνδυνων για το δάσος βιομηχανιών όπως δεξαμενών πετρελαιοειδών, μέχρι μονάδων ηλεκτροπαραγωγής μέσα στο δάσος, ενώ παραπέμπει την οικονομική ανάπτυξη των περιφερειών, μέσω επενδύσεων σε ακίνητα.
Αναλυτικά:
Όταν μια περιοχή καίγεται και αλλάζει χρήση δεν είναι αναδασωτέα.
Με
την πρώτη παράγραφο του άρθρου 4 τροποποιείται το άρθρο 38 του ν.
998/79 που προβλέπει την υποχρέωση κήρυξης ως αναδασωτέας κάθε έκτασης
που απώλεσε τη δασική της βλάστηση από οποιαδήποτε αιτία. Με την
προτεινόμενη τροποποίησή διευκρινίζεται ότι η υποχρέωση αυτή δεν
υφίσταται η υποχρέωση αναδάσωσης όταν η έκταση που έχει απολέσει την
βλάστησή της λόγω πυρκαϊάς, βρίσκεται σε νόμιμη αλλαγή χρήσης, που δεν
έχει εν τω μεταξύ συντελεστεί.
Επιλύεται, έτσι, το πρόβλημα των
επεμβάσεων σε δασικού χαρακτήρα εκτάσεις στις περιπτώσεις όπου έχει μεν
χορηγηθεί έγκριση επέμβασης, αλλά μέχρι να ολοκληρωθεί η σχετική
επένδυση, η δασική βλάστηση της υπόψη έκτασης καταστρέφεται από πυρκαϊα,
με συνέπεια η έκταση αυτή να κηρυχθεί αναδασωτέα και η επένδυση να
ματαιωθεί, έστω και αν βρίσκονταν στο τελικό στάδιο ολοκλήρωσής της.
Το ίδιο πρόβλημα εντοπίζεται και στις καθορισμένες λατομικές περιοχές,
οι οποίες όταν καίγονταν και κηρύσσονταν αναδασωτέες,.
Η αναδασωτέα περιοχή δεν ορίζεται από το υπηρεσιακό όργανο αλλά από την διορισμένη αποκεντρωμένη διοίκηση.
Με
την τρίτη παράγραφο του άρθρου 4 τροποποιείται η τέταρτη παράγραφος του
άρθρου 44 του ν. 998/79 περί της ακολουθητέας διαδικασίας για την άρση
ή την ανάκληση πράξης κηρύξεως εκτάσεως ως αναδασωτέας. Με την
προτεινόμενη τροποποίηση καθιερώνεται - σε συμφωνία και με τη γενική
αρχή του διοικητικού δικαίου - σχετική αρμοδιότητα του εκδόντος την
πράξη κήρυξης της έκτασης ως αναδασωτέας Γενικού Γραμματέα της οικείας
Αποκεντρωμένης Διοίκησης, αντί της προβλεπομένης σήμερα Επιτροπής του
άρθρου 10 του ν. 998/1979, η οποία και εκδίδει τις σχετικές αποφάσεις
άρσης / ανάκλησης με μεγάλη καθυστέρηση.
Η εκχέρσωση του δάσους γίνεται κατόπιν μελέτης για αγροτική χρήση αλλά όχι μόνο από κατ επάγγελμα αγρότες.
Με
το άρθρο 47 καθορίζονται οι όροι και οι προϋποθέσεις εκχέρσωσης δασικού
χαρακτήρα εκτάσεων με σκοπό την αγροτική καλλιέργεια από γεωργικούς
συνεταιρισμούς και φυσικά πρόσωπα.
Η σχετική έγκριση χορηγείται
εφόσον διαπιστωθεί, κατόπιν σχετικής μελέτης, ότι οι εδαφολογικές και
οικολογικές συνθήκες συνηγορούν υπέρ του τρόπου αυτού της εκμετάλλευσης
χωρίς να παραβλάπτεται η συνολική λειτουργία του δασικού
οικοσυστήματος. Περαιτέρω ρυθμίζεται το καθεστώς των δασικού χαρακτήρα
εκτάσεων που εκχερσώθηκαν χωρίς άδεια της δασικής αρχής πριν την ισχύ
του συντάγματος του 1975 και εξακολουθούν να καλλιεργούνται γεωργικά.
Οι
κάτοχοί τους δύνανται να τις εξαγοράσουν έναντι ανταλλάγματος υπό τον
απαράβατο όρο ότι, θα εξακολουθούν να καλλιεργούνται γεωργικά ες αεί.
Επίσης απαλείφεται ο υφιστάμενος μέχρι σήμερα όρος ότι, οι κάτοχοί τους
πρέπει να είναι κατ’ επάγγελμα αγρότες, γεγονός που δεν συντρέχει για
κατόχους πολλών χιλιάδων στρεμμάτων. Ακόμη προβλέπεται ρητά ότι αν η
έκταση αλλάξει χρήση ακυρώνεται αυτοδικαίως ο χορηγηθείς στον κάτοχο
τίτλος.
Με το άρθρο 47α Ειδικότερα επιτρέπεται, πλέον, η ίδρυση
και λειτουργία και μονίμων κτηνοτροφικών εγκαταστάσεων σε δάση και
δασικές εκτάσεις.
Με το άρθρο 48 ρυθμίζονται θέματα διάνοιξης οδών
δια μέσου δασών, δασικών και αναδασωτέων εκτάσεων. Με την προτεινόμενη
τροποποίηση προβλέπεται το επιτρεπτό της διάνοιξης εθνικών, επαρχιακών
και δημοτικών οδών καθώς και σιδηροδρομικών γραμμών δια μέσου δασών
χωρίς να έχει πραγματοποιηθεί αναδάσωση αν έχουν καεί.
Επιτρέπεται, επίσης, η διάνοιξη οδών, που δεν εμπίπτουν στην ανωτέρω κατηγορία, δια μέσου δασών, δασικών εκτάσεων και δημόσιων γαιών για την εξυπηρέτηση εκμεταλλεύσεων,
Με το άρθρο 49 επιτρέπεται η κατασκευή τουριστικών υποδομών και εγκαταστάσεων. Ρυθμίζονται θέματα εγκαταστάσεων τουριστικού χαρακτήρα σε δάση και δασικές εκτάσεις με σκοπό την εναρμόνιση των σχετικών ρυθμίσεων της δασικής νομοθεσίας με την υφιστάμενη νομοθεσία για τα τουριστικά έργα, δεδομένου ότι στην πράξη ανέκυπταν ζητήματα εφαρμογής των ισχυουσών διατάξεων, οφειλόμενα σε αντιθέσεις και κενά της σχετικής νομοθεσίας.
Με το άρθρο 51 Επιτρέπεται να λειτουργούν εντώς των δασών εγκαταστάσεις τυροκομικών μονάδων, μονάδων παραγωγής γάλακτος, ελαιοτριβείων, σφαγείων και χερσαίων εγκαταστάσεων μονάδων υδατοκαλλιέργειας. Ρυθμίζονται θέματα βιομηχανικών εγκαταστάσεων σε δάση, δασικές εκτάσεις και δημόσιες γαίες. Επιλύονται σχετικά θέματα, των οποίων η ρύθμιση εκκρεμούσε επί χρόνια και εναρμονίζεται η δασική νομοθεσία με την υφιστάμενη νομοθεσία για τα επιχειρηματικά πάρκα.
Με το άρθρο 57 ρυθμίζονται θέματα επεμβάσεων σε δασικού χαρακτήρα εκτάσεις και δημόσιες γαίες για διάφορα έργα και δραστηριότητες, όπως αθλητικές εγκαταστάσεις, εκπαιδευτήρια, νοσοκομεία, ιερές μονές, σωφρονιστικά καταστήματα, ΧΥΤΑ, υδροτριβεία, κεραίες ρ/τ μέσων, πάρκα κεραιών, κέντρα υποδοχής μεταναστών κτλ.
Με το άρθρο 60 Κατ’ εξαίρεση επιτρέπεται η ένταξη δημόσιων γαιών σε οικιστική περιοχή, εφ' όσον η ένταξη αυτών επιβάλλεται από τον πολεοδομικό σχεδιασμό παρά το ότι ορίζεται πως δεν είναι δυνατή η επέκταση σχεδίων πόλης σε δάση, δασικές εκτάσεις και σε δημόσιες γαίες.
Με το άρθρο 61 Οι οικοδομικοί συνεταιρισμοί που η οικιστική αποκατάσταση των μελών τους δεν είναι δυνατή λόγω της δασικής μορφής των εκτάσεων που κατέχουν, μπορούν να πωλήσουν την έκτασή τους με σκοπό τη δημιουργία τίτλων δικαιώματος μεταφοράς συντελεστή δόμησης, οι οποίοι εν συνεχεία θα παραχωρούνται έναντι ανταλλάγματος στο Συνεταιρισμό ή την Ένωση εντός ακινήτων που χαρακτηρίζονται ως ακίνητα υποδοχής συντελεστή δόμησης Οικοδομικών Συνεταιρισμών. Εδώ εμπεριέχεται η τακτοποίηση και επίλυση προβλημάτων που απασχολούν επί μακρόν περισσότερους από μισό εκατομμύριο ιδιοκτήτες,
Άρθρο 9 -Ειδικότερα συγκεκριμενοποιείται και απλουστεύεται η διαδικασία βεβαίωσης και έκδοσης απόφασης κατεδάφισης για τις αυθαίρετες κατασκευές επί δασικού χαρακτήρα εκτάσεων.
Το Παρατηρητήριο Πολιτών για την Αειφόρο Ανάπτυξη, μεταξύ άλλων αναφέρει:
1 Καθιερώνει το μοντέλο της ταχείας και άμεσης fast track πολεοδόμησης περιοχών, τόσο γύρω από τα μεγάλα αστικά κέντρα, ερήμην κάθε υφιστάμενου σχεδιασμού και της ευρωπαϊκής και εθνικής νομοθεσίας, όσο στην ύπαιθρο, στους μικρούς και εγκαταλελειμμένους οικισμούς της χώρας που διαθέτουν ιδιαίτερα ευαίσθητα οικολογικά, αρχιτεκτονικά και πολιτιστικά στοιχεία, επεκτείνοντας την οικιστική ανάπτυξη μέσω ενός νέου τύπου «αντιπαροχής».
2 Μεταβάλλει το υπάρχον καθεστώτος προστασίας και οικιστικού ελέγχου προκειμένου να ευνοήσει την ανάπτυξη σύνθετων τουριστικών καταλυμάτων και εντός δασικών και άλλων εκτάσεων,
3 Τροποποιεί τη δασική νομοθεσία με βασικό στόχο τον προσδιορισμό των όρων και προϋποθέσεων βάσει των οποίων εισάγεται η δυνατότητα μεταβολής τής κατά προορισμό χρήσης των δασών και των δασικών εκτάσεων ή της εξυπηρέτησης άλλων χρήσεων με την επίκληση του δημοσίου συμφέροντος, σε συνάρτηση με το ιδιαίτερο νομικό καθεστώς που διέπει την ιδιοκτησία και την εκμετάλλευση αυτών.
4 Εναρμονίζει τη δασική νομοθεσία προς την υφιστάμενη τουριστική
Επιτρέπεται, επίσης, η διάνοιξη οδών, που δεν εμπίπτουν στην ανωτέρω κατηγορία, δια μέσου δασών, δασικών εκτάσεων και δημόσιων γαιών για την εξυπηρέτηση εκμεταλλεύσεων,
Με το άρθρο 49 επιτρέπεται η κατασκευή τουριστικών υποδομών και εγκαταστάσεων. Ρυθμίζονται θέματα εγκαταστάσεων τουριστικού χαρακτήρα σε δάση και δασικές εκτάσεις με σκοπό την εναρμόνιση των σχετικών ρυθμίσεων της δασικής νομοθεσίας με την υφιστάμενη νομοθεσία για τα τουριστικά έργα, δεδομένου ότι στην πράξη ανέκυπταν ζητήματα εφαρμογής των ισχυουσών διατάξεων, οφειλόμενα σε αντιθέσεις και κενά της σχετικής νομοθεσίας.
Με το άρθρο 51 Επιτρέπεται να λειτουργούν εντώς των δασών εγκαταστάσεις τυροκομικών μονάδων, μονάδων παραγωγής γάλακτος, ελαιοτριβείων, σφαγείων και χερσαίων εγκαταστάσεων μονάδων υδατοκαλλιέργειας. Ρυθμίζονται θέματα βιομηχανικών εγκαταστάσεων σε δάση, δασικές εκτάσεις και δημόσιες γαίες. Επιλύονται σχετικά θέματα, των οποίων η ρύθμιση εκκρεμούσε επί χρόνια και εναρμονίζεται η δασική νομοθεσία με την υφιστάμενη νομοθεσία για τα επιχειρηματικά πάρκα.
Με το άρθρο 57 ρυθμίζονται θέματα επεμβάσεων σε δασικού χαρακτήρα εκτάσεις και δημόσιες γαίες για διάφορα έργα και δραστηριότητες, όπως αθλητικές εγκαταστάσεις, εκπαιδευτήρια, νοσοκομεία, ιερές μονές, σωφρονιστικά καταστήματα, ΧΥΤΑ, υδροτριβεία, κεραίες ρ/τ μέσων, πάρκα κεραιών, κέντρα υποδοχής μεταναστών κτλ.
Με το άρθρο 60 Κατ’ εξαίρεση επιτρέπεται η ένταξη δημόσιων γαιών σε οικιστική περιοχή, εφ' όσον η ένταξη αυτών επιβάλλεται από τον πολεοδομικό σχεδιασμό παρά το ότι ορίζεται πως δεν είναι δυνατή η επέκταση σχεδίων πόλης σε δάση, δασικές εκτάσεις και σε δημόσιες γαίες.
Με το άρθρο 61 Οι οικοδομικοί συνεταιρισμοί που η οικιστική αποκατάσταση των μελών τους δεν είναι δυνατή λόγω της δασικής μορφής των εκτάσεων που κατέχουν, μπορούν να πωλήσουν την έκτασή τους με σκοπό τη δημιουργία τίτλων δικαιώματος μεταφοράς συντελεστή δόμησης, οι οποίοι εν συνεχεία θα παραχωρούνται έναντι ανταλλάγματος στο Συνεταιρισμό ή την Ένωση εντός ακινήτων που χαρακτηρίζονται ως ακίνητα υποδοχής συντελεστή δόμησης Οικοδομικών Συνεταιρισμών. Εδώ εμπεριέχεται η τακτοποίηση και επίλυση προβλημάτων που απασχολούν επί μακρόν περισσότερους από μισό εκατομμύριο ιδιοκτήτες,
Άρθρο 9 -Ειδικότερα συγκεκριμενοποιείται και απλουστεύεται η διαδικασία βεβαίωσης και έκδοσης απόφασης κατεδάφισης για τις αυθαίρετες κατασκευές επί δασικού χαρακτήρα εκτάσεων.
Το Παρατηρητήριο Πολιτών για την Αειφόρο Ανάπτυξη, μεταξύ άλλων αναφέρει:
1 Καθιερώνει το μοντέλο της ταχείας και άμεσης fast track πολεοδόμησης περιοχών, τόσο γύρω από τα μεγάλα αστικά κέντρα, ερήμην κάθε υφιστάμενου σχεδιασμού και της ευρωπαϊκής και εθνικής νομοθεσίας, όσο στην ύπαιθρο, στους μικρούς και εγκαταλελειμμένους οικισμούς της χώρας που διαθέτουν ιδιαίτερα ευαίσθητα οικολογικά, αρχιτεκτονικά και πολιτιστικά στοιχεία, επεκτείνοντας την οικιστική ανάπτυξη μέσω ενός νέου τύπου «αντιπαροχής».
2 Μεταβάλλει το υπάρχον καθεστώτος προστασίας και οικιστικού ελέγχου προκειμένου να ευνοήσει την ανάπτυξη σύνθετων τουριστικών καταλυμάτων και εντός δασικών και άλλων εκτάσεων,
3 Τροποποιεί τη δασική νομοθεσία με βασικό στόχο τον προσδιορισμό των όρων και προϋποθέσεων βάσει των οποίων εισάγεται η δυνατότητα μεταβολής τής κατά προορισμό χρήσης των δασών και των δασικών εκτάσεων ή της εξυπηρέτησης άλλων χρήσεων με την επίκληση του δημοσίου συμφέροντος, σε συνάρτηση με το ιδιαίτερο νομικό καθεστώς που διέπει την ιδιοκτησία και την εκμετάλλευση αυτών.
4 Εναρμονίζει τη δασική νομοθεσία προς την υφιστάμενη τουριστική
5 Διευρύνει, ανεξέλεγκτα, τις επιτρεπτές επεμβάσεις στα δάση, στις δασικές και τις δημόσιες χορτολιβαδικές εκτάσεις.
6 Διευκολύνει τη διαδικασία χαρακτηρισμού και αποχαρακτηρισμού εκτάσεων.
7 Παρέχει τη δυνατότητα εγκατάστασης εντός των δασών ακόμη και εν δυνάμει εξαιρετικά ρυπογόνων δραστηριοτήτων, όπως τα τυροκομεία και τα ελαιοτριβεία, με κίνδυνο μεταφοράς της ρύπανσης στις πηγές των υδάτινων πόρων με πολύ σοβαρές επιπτώσεις στην ποιότητα των υδάτων της χώρας.
8 Υποβαθμίζει τη σημασία της αναδάσωσης έπειτα από πυρκαγιά, καθώς η υφιστάμενη συνταγματική υποχρέωση παραμένει μόνο για περιοχές που κρίθηκαν αναδασωτέες κατόπιν πυρκαγιάς και ανεγέρθηκαν κτίσματα μετά το 2007.
9 Επιτρέπει το ελεύθερο εκτέλεσης έργων σε δασικές περιοχές που κάηκαν, καθώς δασικές περιοχές για τις οποίες υπήρχε έγκριση επέμβασης πριν καούν δεν θα χαρακτηρίζονται πλέον αναδασωτέες ώστε να είναι δυνατή η άνευ περιορισμού αξιοποίησή τους.
10 Απελευθερώνει από τις διατάξεις της δασικής νομοθεσίας τα κληροτεμάχια που αποκτήθηκαν μετά το 1975, εάν δεν καλύπτονται από δασική βλάστηση την περίοδο δημοσίευσης του νόμου, και τα οποία δεν είναι δυνατόν να οικοδομηθούν, με αποτέλεσμα -πλην των άλλων- να προσφέρεται το χρονικό περιθώριο αυθαίρετου καθαρισμού τους από κάθε είδος δασικής βλάστησης ή ίσως και εμπρησμού τους.
11 Περιορίζει, χαριστικά, τις οικονομικές υποχρεώσεις των εξορυκτικών εταιρειών.
7 Παρέχει τη δυνατότητα εγκατάστασης εντός των δασών ακόμη και εν δυνάμει εξαιρετικά ρυπογόνων δραστηριοτήτων, όπως τα τυροκομεία και τα ελαιοτριβεία, με κίνδυνο μεταφοράς της ρύπανσης στις πηγές των υδάτινων πόρων με πολύ σοβαρές επιπτώσεις στην ποιότητα των υδάτων της χώρας.
8 Υποβαθμίζει τη σημασία της αναδάσωσης έπειτα από πυρκαγιά, καθώς η υφιστάμενη συνταγματική υποχρέωση παραμένει μόνο για περιοχές που κρίθηκαν αναδασωτέες κατόπιν πυρκαγιάς και ανεγέρθηκαν κτίσματα μετά το 2007.
9 Επιτρέπει το ελεύθερο εκτέλεσης έργων σε δασικές περιοχές που κάηκαν, καθώς δασικές περιοχές για τις οποίες υπήρχε έγκριση επέμβασης πριν καούν δεν θα χαρακτηρίζονται πλέον αναδασωτέες ώστε να είναι δυνατή η άνευ περιορισμού αξιοποίησή τους.
10 Απελευθερώνει από τις διατάξεις της δασικής νομοθεσίας τα κληροτεμάχια που αποκτήθηκαν μετά το 1975, εάν δεν καλύπτονται από δασική βλάστηση την περίοδο δημοσίευσης του νόμου, και τα οποία δεν είναι δυνατόν να οικοδομηθούν, με αποτέλεσμα -πλην των άλλων- να προσφέρεται το χρονικό περιθώριο αυθαίρετου καθαρισμού τους από κάθε είδος δασικής βλάστησης ή ίσως και εμπρησμού τους.
11 Περιορίζει, χαριστικά, τις οικονομικές υποχρεώσεις των εξορυκτικών εταιρειών.
