Ενα έργο προϋπολογισμού 200 και πλέον εκατ. ευρώ που αφορά τη σύνδεση
και τη μεταφορά ηλεκτρικού ρεύματος από την ηπειρωτική Ελλάδα στην
Κρήτη προκαλεί αντιδράσεις.
Πρόκειται για ένα έργο που «τρέχει» από τον Ανεξάρτητο Διαχειριστή
Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΑΔΜΗΕ), έχει τον χαρακτηρισμό fast track
και περιλαμβάνει την υπέργεια σύνδεση (στο μεγαλύτερο μέρος του) του
ΑΗΣ Μεγαλόπολης με την παραλία της Λακωνίας (στην περιοχή του Καβομαλιά)
και στη συνέχεια, μέσω υποθαλάσσιας κατασκευής, τη σύνδεση με την
Κρήτη.
Ο σχεδιασμός του έργου έχει ήδη προκαλέσει αντιδράσεις στις τοπικές
κοινωνίες της Λακωνίας, καθώς -όπως αναφέρουν- δεν ρωτήθηκαν και δεν
συμμετείχαν στη χαρτογράφησή του, εγείροντας ζητήματα περιβάλλοντος,
αλλά και πολιτισμού, στην περίπτωση που ο εν λόγω σχεδιασμός γίνει
πράξη.
Πριν από λίγο καιρό, ο ΑΔΜΗΕ προκήρυξε την επιλογή αναδόχου για τη
σύνταξη της μελέτης περιβαλλοντικών επιπτώσεων για το έργο. Η κατάθεση
των προσφορών έληξε την προηγούμενη εβδομάδα.
Ο χαρακτήρας fast track του έργου δικαιολογείται από το γεγονός ότι
στους όρους του διαγωνισμού προβλέπεται πως η ανάδοχος μελετητική
εταιρεία θα έχει προθεσμία μόλις τριών μηνών για να ολοκληρώσει την
περιβαλλοντική μελέτη.
Χρονοδιάγραμμα
Σύμφωνα με τον προγραμματισμό του ΑΔΜΗΕ, ο διαγωνισμός αναμένεται να
πραγματοποιηθεί στις αρχές της επόμενης χρονιάς και στόχος είναι το έργο
να έχει ολοκληρωθεί και να μπει σε λειτουργία έως το τέλος του 2018.
Για την αναγκαιότητα του έργου ο ΑΔΜΗΕ επικαλείται το γεγονός ότι η
γρήγορη υλοποίησή του θα συμβάλει στην εξοικονόμηση πόρων, αφού θα
μειωθεί έως και 50% το κόστος που πληρώνουν οι καταναλωτές μέσω του
τέλους ΥΚΩ (Υπηρεσίες Κοινής Ωφέλειας) για την κάλυψη της ηλεκτροδότησης
της Κρήτης, το οποίο ανέρχεται σε 400 εκατ. ευρώ τον χρόνο.
Το σχέδιο προβλέπει πως το καλώδιο μεταφοράς θα ξεκινά από τον ΑΗΣ
Μεγαλόπολης και υπόγεια θα φτάνει έως τους Μολάους, στην περιοχή της
Συκιάς.
Από αυτό το σημείο και μετά αρχίζουν οι αντιδράσεις κατοίκων και
φορέων της περιοχής και αφορούν το κομμάτι από τη Συκιά έως την παραλία
του Καβομαλιά, μια απόσταση 40 χιλιομέτρων, όπου το έργο θα είναι
υπέργειο, με τεράστιους πυλώνες μεταφοράς σε όλη τη διαδρομή.
Αλλοίωση
Σύμφωνα με όσα λένε, κάτι τέτοιο αλλοιώνει τον χαρακτήρα της
περιοχής, όπου κομμάτια της ανήκουν σε περιοχή Natura, αποτελούν
καταφύγιο άγριας ζωής ή είναι αρχαιολογικοί χώροι, ενώ θέμα εγείρεται
και για την καστροπολιτεία της Μονεμβασιάς, καθώς γίνονται ήδη κινήσεις
από τον δήμο να ανακηρυχθεί χώρος παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς
από την UNESCO.
Η θέα των τεράστιων πυλώνων κατά μήκος του ορίζοντα της Μονεμβασιάς δεν συνάδει με κάτι τέτοιο, όπως υποστηρίζουν.
Αντιθέτως, και αναγνωρίζοντας την αναγκαιότητα του έργου για την
ενεργειακή κάλυψη της Κρήτης, προτείνουν να γίνει, αλλά υπόγεια και όχι
υπέργεια, σε όλο το μήκος της διαδρομής.
Σε αυτό το πλαίσιο, το Δίκτυο Περιβαλλοντικής και Πολιτιστικής
Προστασίας καλεί την Περιφέρεια Πελοποννήσου, τον Δήμο Μονεμβασιάς, τους
θεσμικούς φορείς, συλλόγους και κατοίκους της περιοχής να μην
επιτρέψουν να συμβεί αυτό.
Εναλλακτικές, όπως αναφέρει, υπάρχουν, όπως π.χ. η υποθαλάσσια
σύνδεση Κρήτης-Πελοποννήσου μέχρι την περιοχή της Ελιάς και η υπόγεια
σύνδεση από εκεί του καλωδίου με τον υποσταθμό της ΔΕΗ στους Μολάους.
Να σημειωθεί ότι η Ελιά, την οποία επικαλείται το Δίκτυο, βρίσκεται
πολύ κοντά στους Μολάους, πράγμα που σημαίνει πως η επέμβαση στην
περιοχή θα έχει το μικρότερο δυνατό κόστος για τους κατοίκους και το
περιβάλλον.
Οι αντιδράσεις αυτές έγιναν αντιληπτές από τον ΑΔΜΗΕ, ο οποίος έχει
προχωρήσει ήδη σε αναθεώρηση του σχεδιασμού του έργου, μεταφέροντας το
επίμαχο κομμάτι της διαδρομής από τις Συκιές έως τη θάλασσα πιο
ανατολικά από την αρχική χάραξη, αποφεύγοντας οικισμούς και ευαίσθητες
περιοχές.
Μάλιστα, κύκλοι του εν λόγω φορέα αναφέρουν πως σε αυτή τη φάση η νέα
χάραξη είναι το καλύτερο που μπορεί να γίνει και ότι σχεδιάστηκε με το
χαμηλότερο περιβαλλοντικό ρίσκο.
Ωστόσο, οι πρώτες αντιδράσεις από τη Λακωνία δεν είναι θετικές ούτε
ως προς τη νέα χάραξη. Φορείς και κάτοικοι φαίνεται να επιμένουν στη
λύση της Ελαίας ως της μοναδικής ενδεδειγμένης για το έργο, γεγονός
ωστόσο που δεν συμμερίζεται ο ΑΔΜΗΕ.
Κρήτη
Οι ανάγκες της Κρήτης σε ηλεκτρική ενέργεια καλύπτονται από τρεις
μονάδες με καύσιμο μαζούτ και ντίζελ, με υψηλό κόστος παραγωγής.
Οι συγκεκριμένοι σταθμοί, λόγω παλαιότητας, εμφανίζουν χαμηλό βαθμό
απόδοσης. Δεν είναι λίγες οι φορές που ολόκληρα τμήματα του νησιού
παθαίνουν μπλακ άουτ το καλοκαίρι λόγω της υψηλής ζήτησης.
Κύκλοι της αγοράς ενέργειας θεωρούν ότι την οριστική λύση στο
πρόβλημα θα δώσει το έργο του διπλού καλωδίου σύνδεσης της Κρήτης με την
ηπειρωτική Ελλάδα (Αττική), το οποίο αυτή τη στιγμή είναι «παγωμένο».
Ο σχεδιασμός αυτού του έργου περιλαμβάνει μεταφορά ηλεκτρικής
ενέργειας προς την Κρήτη και μεταφορά -με το έτερο καλώδιο- ενέργειας
από τις ΒΑΠΕ του νησιού προς την Αττική.
Οι αντιδράσεις των κατοίκων του νησιού για την ιδιωτική πρωτοβουλία των ΒΑΠΕ στην Κρήτη έχουν παγώσει προς ώρας το σχέδιο.
Ενα καίριο ερώτημα βέβαια είναι ποια θα είναι η τύχη του έργου της
Λακωνίας, αν εφαρμοστεί το έργο της διασύνδεσης της Αττικής με την
Κρήτη.
--------------------------------------------------------------------
Πηγή: Εφημερίδα των Συντακτών - Δημήτρης Τερζής
--------------------------------------------------------------------
