«ΑΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ ΝΗΣΩΝ ΓΙΑ ΤΟ 2011»
Από τον Αντιπεριφερειάρχη Νήσων Δημήτρη Κατσικάρη, ανακοινώθηκε ο παρακάτω συνοπτικός απολογισμός της Περιφερειακής Ενότητας Νήσων για το 2011:
Εισαγωγή
Η Περιφερειακή Ενότητα Νήσων προέκυψε με την ψήφιση του «Καλλικράτη», με την αποδοχή από την επίσημη Πολιτεία της ανάγκης ύπαρξης των Νησιών της Αττικής, ως ξεχωριστής αυτόνομης οντότητας που οφείλει να αναπτυχθεί ξεφεύγοντας από τη «σκιά» του κεντρικού Πειραιά.
Η λειτουργία της -παρά ταύτα- ξεκίνησε στο πλαίσιο της πρώτης αιρετής Περιφέρειας Αττικής, με αδυναμίες, αφού ο νομοθέτης δεν φρόντισε εξαρχής για την πλήρη διοικητική της δομή εντός της Περιφέρειας, επιλέγοντας την λειτουργία της μαζί με την Π.Ε. Ενότητα Πειραιά, στο πλαίσιο ενός «δικέφαλου σχήματος» σε αυτό το πρώτο στάδιο.
Έτσι, η Ενότητα Νήσων συνυπάρχοντας με την Ενότητα Πειραιά, κληρονόμησε:
-Τα παλαιότερα προβλήματα της τέως Νομαρχίας με ότι αυτό συνεπάγεται σε επίπεδο στελεχών, νοοτροπίας, προσωπικών στρατηγικών.
-Την αδυναμία χάραξης μιας νέας στρατηγικής στο πλαίσιο της νέας Περιφέρειας, ώστε να οικοδομηθεί μια νέα σχέση εμπιστοσύνης, με βάση τις αρχές, τις διακηρύξεις της νέας Περιφερειακής Αρχής, του Περιφερειάρχη και του Αντιπεριφερειάρχη.
-Ως εκ τούτου, η λειτουργία της Περιφερειακής Ενότητας Νήσων καθορίστηκε από την προτέρα κατάσταση, η οποία είχε ως βασική της αρχή και λογική την αντιμετώπιση των νησιών «συμπληρωματικά», αφού οι υπηρεσίες θεωρούσαν πάντοτε προτεραιότητα τον Πειραιά σε όλα τα επίπεδα. Ουσιαστικά κάθε ενέργεια και κίνηση που απαιτείτο θεωρούνταν «χάρη» και αυτό, κυρίως, λόγω των αποστάσεων που πρέπει να διανυθούν.
Η ανατροπή του Οργανισμού
Όλα αυτά τα προβλήματα και οι αβελτηρίες θα συνεχίζονταν και θα είχαν μόνιμο χαρακτήρα, αν δεν έπαιρνε σάρκα και οστά ο πλήρης διαχωρισμός και η στελέχωση της Περιφερειακής Ενότητας Νήσων με την υπερψήφιση του νέου Οργανισμού της Περιφέρειας, ο οποίος ήρθε να θεραπεύσει την αδυναμία του αρχικού Οργανισμού, αναγνωρίζοντας πολιτικά την διαφορετικότητα των νησιών της Περιφέρειας Αττικής και την ανάγκη να λειτουργήσουν από μια νέα Αφετηρία.
Η πρόταση του Αντιπεριφερειάρχη Νήσων και η τελική απόφαση για τη λειτουργική αυτονομία της Π.Ε. Νήσων, υπήρξε πραγματικά μια λυτρωτική απόφαση ευθύνης του Περιφερειάρχη και του Περιφερειακού Συμβουλίου και αποτελεί ιστορική ευκαιρία για το μέλλον των νησιών -ιδιαίτερα αν αποσυνδεθεί από το παλαιό καθεστώς και, ταυτόχρονα υποστηριχθεί στρατηγικά, λειτουργικά και προγραμματικά από την Κεντρική Περιφέρεια, ως ένα ξεχωριστό πεδίο δράσης που πρέπει και μπορεί να έχει μεγάλη ανάπτυξη και προοπτική.
Είναι απολύτως βέβαιο ότι με την ολοκλήρωση των διαδικασιών στελέχωσής της, η Περιφερειακή Ενότητα Νήσων το 2012 μπορεί να αναπτυχθεί δημιουργικά, να εξυπηρετήσει τους πολίτες αλλά και τους εκατοντάδες χιλιάδες επισκέπτες των νησιών με αποτελεσματικότητα και να αποτελέσει τουριστική και πολιτιστική αιχμή του δόρατος για την Περιφέρεια Αττικής.
Με έργο πάμε μπροστά
Από την πρώτη μέρα λειτουργίας της Ενότητας Νήσων, έγινε μεγάλη προσπάθεια να καταστεί ξεκάθαρο -προς τα μέσα και προς τα έξω- ότι υπάρχει συγκεκριμένο δεσμευτικό Πρόγραμμα και κατευθυντήριες γραμμές που θα πρέπει να υπηρετηθούν.
Στο πλαίσιο αυτό και με βάση την διαχρονική υστέρηση των Νησιών σε ουσιαστικές υποδομές, δόθηκε βάρος στην επανεκκίνηση προγραμμάτων, σχεδίων και διαδικασιών και στην εκκίνηση μιας νέας πορείας, ώστε να εμπεδωθεί σε όλα τα επίπεδα η καθαρή και διαφανής άποψη και πολιτική για το «τι θέλουμε, που πάμε και πως θα το πετύχουμε».
Σε αυτό το διαρκή αγώνα, δεν ήταν όλοι μαζί μας, ούτε θέλησαν όλοι να κατανοήσουν ότι οι καιροί άλλαξαν με το νέο θεσμό και τη νέα Περιφερειακή Αρχή. Παρά ταύτα, με την υπάρχουσα αδύναμη δομή, την πολυδιάσπαση των στελεχών και τα εγγενή προβλήματα του παρελθόντος, έγινε μια καλή αρχή, σε πολλά επίπεδα δράσης, με πιο βασικά τα εξής:
Εξωστρέφεια - συμμετοχή - διάλογος – συνέργειες
Για να καταδείξουμε την αλλαγή που συνετελέσθη, τόσο σε κεντρικό όσο και σε τοπικό επίπεδο, καθώς και τις προτεραιότητες και τη διαφορετική νοοτροπία δράσης της νέας Περιφερειακής Αρχής, έγιναν επιτόπιες επισκέψεις με συμμετοχή στα δημοτικά συμβούλια των νησιωτικών δήμων.
Στα ανοιχτά αυτά δημοτικά συμβούλια, δώσαμε με την παρουσία μας το στίγμα της Περιφέρειας Αττικής και θέσαμε σε συνεργασία με όλους τους δήμους και τους τοπικούς φορείς, από κοινού, τις προτεραιότητες αυτής της συνεργασίας, πάντα με βάση τις ανάγκες και τις δικές μας προγραμματικές δεσμεύσεις που -ειδικά για τα νησιά- ανταποκρίνονται στα πραγματικά προβλήματα και απαντούν σε κραυγές αγωνίας δεκαετιών.
Αποτέλεσμα αυτής της εξωστρεφούς και ανοιχτής διαδικασίας είναι η ενίσχυση της εικόνας της νέας αιρετής Περιφέρειας και της νεοσύστατης Περιφερειακής Ενότητας Νήσων. Όλη αυτή η αδιαμεσολάβητη σχέση με τις τοπικές κοινωνίες, έγινε δεκτή με ικανοποίηση γιατί απέπνεε τη διάθεση ειλικρίνειας και όχι παλαιοκομματικές λογικές και πρακτικές του παρελθόντος.
Υποδομές: Συγκεκριμένες ενέργειες και δράσεις
Το πρώτο αυτό διάστημα λειτουργίας μας στο επίπεδο των υποδομών, εκτός από τα συνεχιζόμενα έργα που με επιτυχία διαχειριστήκαμε, σημειώνω τα εξής:
• Υπεγράφη προγραμματική συμφωνία συνεργασίας με το Δήμο Σπετσών, με την οποία προχωρήσαμε σε υποβολή αιτήματος χρηματοδότησης στο πρόγραμμα ΕΠΠΕΡΑΑ, για την κατασκευή του έργου αποχέτευσης και εγκαταστάσεων καθαρισμού λυμάτων στο νησί και το έργο ύψους 19 εκατομμυρίων ευρώ τελικά εντάχθηκε και δημοπρατείται το Φεβρουάριο του 2012. Πρόκειται για έργο ζωής το οποίο πραγματικά λύνει ένα μείζον πρόβλημα που εμποδίζει την τουριστική ανάπτυξη του νησιού. Με την ολοκλήρωσή του οι Σπέτσες περνούν σε μια νέα εποχή στο επίπεδο των ουσιαστικών υποδομών.
• Εντάχθηκε στο ΕΠΠΕΡΑΑ το πολυσήμαντο έργο αποχέτευσης ακαθάρτων υδάτων και εγκαταστάσεων επεξεργασίας λυμάτων Αίγινας, ύψους 13.680.000 ευρώ και κινούνται οι διαδικασίες για την άμεση δημοπράτησή του. Πρόκειται για ένα έργο ουσιαστικής υποδομής για την Αίγινα που θα συμβάλλει στην άνοδο του βιοτικού επιπέδου και θα δώσει την ευκαιρία για περαιτέρω ενίσχυση του τουρισμού.
• Υπεγράφη προγραμματική συμφωνία συνεργασίας με το Δήμο Ύδρας και έτσι κατέστη δυνατή η υποβολή αιτήματος στο ΕΠΠΕΡΑΑ για την ένταξη έργου ύψους 12 εκατομμυρίων ευρώ που αφορά στο έργο αποχέτευσης και εγκαταστάσεων καθαρισμού λυμάτων στην Ύδρα. Πρόκειται για έργο πνοής που λύνει το μείζον πρόβλημα της Ύδρας και η επιτυχής κατάληξή του ανοίγει νέους ορίζοντες για την ανάπτυξη του νησιού.
• Εντάξαμε στο ΕΣΠΑ, σημαντικά έργα πνοής για τα νησιά, όπως:
- Το δίκτυο Ομβρίων στη Σαλαμίνα, προϋπολογισμού 30 εκατομμυρίων ευρώ, έργο που αντιμετωπίζει οριστικά το μεγάλο πρόβλημα που δημιουργούν οι πλημμύρες
- Το έργο οδοποιίας Δρυόπης - Γαλατά, προϋπολογισμού 34 εκατομμυρίων ευρώ, με το οποίο εξυπηρετείται καλύτερα η ασφαλής προσβασιμότητα προς Γαλατά και Πόρο.
- Το έργο οδοποιίας προς τα Κανάκια Σαλαμίνας, προϋπολογισμού 7 εκατομμυρίων ευρώ, με το οποίο γίνεται πιο ασφαλής η μετακίνηση χιλιάδων κατοίκων και επισκεπτών στο τμήμα αυτό που διασχίζει τον μεγαλύτερο πνεύμονα πρασίνου των νησιών.
- Την κατασκευή της επικίνδυνης γέφυρας «Μάκρωνα» στα Κύθηρα, προϋπολογισμού 1,8 εκατομμυρίων ευρώ, ώστε να καταστεί ασφαλής η διέλευση σε μια αναπτυσσόμενη τουριστική περιοχή.
Προβλήματα Νερού - διαχείριση απορριμμάτων
Η Περιφέρεια Αττικής και η Π.Ε. Νήσων, ήταν στην πρώτη γραμμή του διαλόγου για την επάρκεια και την ποιότητα του νερού στα νησιά αναζητώντας τις δυνατότητες λύσεων για την ανατροπή της υφιστάμενης κατάστασης που επί δεκαετίες κρατάει σε ομηρία τους πολίτες.
• Δόθηκε μεγάλο βάρος στο μείζον ζήτημα της Αίγινας, αφού ο Περιφερειάρχης προκάλεσε σύσκεψη στο γραφείο με τη συμμετοχή όλων των πλευρών για να εξεταστεί η επίλυσή του. Ο Αντιπεριφερειάρχης ακολούθως, συμμετείχε στο ανοιχτό δημοτικό συμβούλιο Αίγινας και ξεκινούν άμεσα οι διαδικασίες για τη σύναψη προγραμματικής συμφωνίας με το Δήμο ώστε το έργο της κατασκευής του υποθαλάσσιου αγωγού σύνδεσης -με ώριμη πλέον την προμελέτη- να ενταχθεί στο ΕΣΠΑ.
Δημοπρατείται άμεσα το έργο των Χερσαίων της Αίγινας (αντικατάσταση παλαιών αγωγών ύδρευσης) προϋπολογισμού 6,3 εκατομμυρίων ευρώ, με το οποίο αντιμετωπίζεται το σημερινό πρόβλημα της διαρροής μεγάλων ποσοτήτων νερού και παλαιότητας των σωλήνων.
• Πραγματοποιήθηκαν συζητήσεις με τους δήμους Σπετσών και Ύδρας για τη δημιουργία μονάδων αφαλάτωσης και αναμένεται η τελική τους απόφαση για τη συνεργασία και τη συμβολή μας στην προσπάθεια αυτή.
• Καταγράφηκαν όλες οι παράνομες χωματερές των νησιών, ενώ έγινε συνεργασία με τους δήμους για τη δυνατότητα αυτόνομης διαχείρισης των απορριμμάτων από κάθε νησί, ώστε να σταματήσει η μεταφορά τους στη Φυλή και να κλείσουν οι παράνομες χωματερές.
• Έγιναν για πρώτη φορά έλεγχοι σε παράνομους Σταθμούς Μεταφόρτωσης και μονάδες Βιολογικών καθαρισμών που λειτουργούσαν χωρίς άδεια και επιβλήθηκαν κυρώσεις.
Ιχθυοκαλλιέργειες
Καταγράφηκαν τα προβλήματα αλλά και οι προοπτικές της ιχθυοπαραγωγής στον Αργοσαρωνικό.
• Έγιναν οι ενδεδειγμένοι έλεγχοι και εκδόθηκαν αποφάσεις οριστικής διακοπής για δύο μονάδες στον Πόρο.
• Πήραμε σαφή θέση ως Περιφερειακή Αρχή για την ΚΥΑ περί ιχθυοκαλλιεργειών και εκπροσωπήθηκε η Περιφέρεια από τον Αντιπεριφερειάρχη Νήσων με καθαρές θέσεις και προτάσεις που ανέλυσαν το πρόβλημα της πολυνομίας και της επικάλυψης αρμοδιοτήτων που αποτελεί πηγή κακού στο πεδίο αυτό, όπου φυσικά δεν μπορεί να είναι όλα «άσπρο - μαύρο».
Πολιτισμός
Στο επίπεδο των πολιτιστικών δράσεων η Περιφερειακή Ενότητα Νήσων διοργάνωσε το «πολιτιστικό ταξίδι» με μουσικές εκδηλώσεις ποιότητας στα Νησιά, τις οποίες παρακολούθησαν χιλιάδες κάτοικοι των νησιών και επισκέπτες.
Οι παραστάσεις αυτές έγιναν σε συνεννόηση με τους δήμους και συνέβαλαν στην επιτυχία σημαντικών εκδηλώσεων, όπως η ΑΡΜΑΤΑ, το ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΦΙΣΤΙΚΙΟΥ και τα ΣΑΛΑΜΙΝΙΑ.
Αξίζει να σημειωθεί ότι γι’ αυτές τις εκδηλώσεις υπήρξε σημαντική μείωση του κόστους, χωρίς να επηρεαστεί η ποιότητά τους, η οποία αναγνωρίστηκε από όλους τους δήμους, κυρίως όμως από τους πολίτες.
Το μέλλον
Συμπερασματικά, τον πρώτο χρόνο λειτουργίας της η νεοσύστατη Περιφερειακή Ενότητα Νήσων προσπάθησε να σταθεί στα πόδια της και το πέτυχε, παρά τα μεγάλα προβλήματα και τις εγγενείς δυσκολίες, τόσο ως προς την εξυπηρέτηση των πολιτών, όσο και ως προς την προώθηση των μεγάλων δράσεων και έργων υποδομής, όπως αυτά εκφράστηκαν προεκλογικά. Κινήθηκε πιστά στο προγραμματικό πλαίσιο, θέτοντας τις βάσεις για το μέλλον και κυρίως οι πολίτες των νησιών, συνειδητοποίησαν ότι υπάρχει πλέον Περιφέρεια και ξεχωριστή Ενότητα Νήσων.
Το 2012 στόχος είναι να παραχθεί μεγαλύτερο και πιο ποιοτικό έργο, αφού λύνονται σημαντικά προβλήματα λειτουργίας και θα ενισχύεται το «οπλοστάσιό μας», ως εξής:
1. Με την ολοκλήρωση της στελέχωσης των υπηρεσιών της Ενότητας μπορεί να εξυπηρετηθεί καλύτερα και πιο γρήγορα ο πολίτης χωρίς να υπάρχει το άλλοθι της ταύτισης με τον Πειραιά.
Βασικός στόχος είναι η συνύπαρξη όλων των υπηρεσιών της Ενότητας Νήσων σε ένα κτίριο, κατά προτίμηση ιδιόκτητο και κοντά στο λιμάνι για τον καλύτερο συντονισμό των δράσεων και των ενεργειών, αλλά και την προσβασιμότητα των πολιτών.
2. Η Τουριστική Προβολή των νησιών είναι προτεραιότητα για την Ενότητα Νήσων. Με εργαλείο την επικείμενη σύμβαση για την προβολή της Περιφέρειας και άλλα χρηματοδοτικά προγράμματα, μπορούν τα νησιά να προβληθούν -με «όπλο» το ξεχωριστό φυσικό περιβάλλον και την πλούσια πολιτιστική τους κληρονομιά- ώστε να ενισχυθεί το τουριστικό προϊόν και να τονωθεί η οικονομία τους.
3. Σε συνεργασία με τους δήμους, μπορεί να επιδιωχθεί η σύσταση Υπηρεσιών Μιας Στάσης σε κάθε νησί, για την αποδοτικότερη εξυπηρέτηση των πολιτών.
4. Εκτός από τα μεγάλα έργα υποδομής που έχουν δρομολογηθεί, είναι εφικτές πιλοτικές δράσεις αιχμής, όπως το πρόγραμμα «Αγκίστρι Πράσινο Νησί», αλλά και έργα αυτονομίας των νησιών με την κατασκευή ΧΥΤΥ.
5. Τέλος, με πίστη στην πολιτική της συλλογικότητας και της κοινής δράσης που εφαρμόζουμε στην πράξη συνεργαζόμενοι αρμονικά με όλες τις βαθμίδες διοίκησης της Περιφέρειας και τα στελέχη της, η Περιφερειακή Ενότητα Νήσων θέτει ως στόχο την κινητοποίηση όλων των δυνάμεων και των δυνατοτήτων της Περιφέρειας για την επίτευξη των κοινών στόχων.
Κατά το 2011, τον πρώτο χρόνο προσαρμογής στη νέα δομή και πραγματικότητα, υπήρξε εξαιρετική συνεργασία με όλα τα στελέχη της Περιφέρειας και από αυτή τη συνεργασία προήλθε το επιτευχθέν έργο.
Η Περιφερειακή Ενότητα Νήσων που αποτελεί το «μπαλκόνι της Αττικής» μπορεί να οδηγηθεί σε ένα νέο μέλλον υπηρετώντας τη στρατηγική επιλογή της Περιφερειακής Αρχής, με έργα ουσίας και πνοής και το βλέμμα στραμμένο στο περιεχόμενο και όχι στη βιτρίνα.
Αυτόν το στρατηγικό στόχο απαρέγκλιτα θα συνεχίσει να υπηρετεί, γιατί έτσι μόνο θα δικαιώσει τις ελπίδες και τις προσδοκίες των πολιτών που θέλουν «με έργο να πάμε μπροστά».
