Η ΣΚΛΗΡΗ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΑΚΡΙΤΩΝ -Μάχη επιβίωσης για τους ξεχασμένους της άγονης γραμμής

Για τους κατοίκους στα ελληνικά μικρονήσια οι απλές εργασίες της καθημερινότητας αποτελούν μια μεγάλη «περιπέτεια».

Με το καΐκι ανοίγουν πανιά στα κύματα για να μεταφέρουν βενζίνη, ενώ ακόμα και το ψωμί έρχεται ταχυδρομικώς με την άγονη γραμμή.

Οι μαθητές ξενιτεύονται για να σπουδάσουν και το τηλέφωνο της Κοινότητας είναι το μοναδικό σημείο αναφοράς όπου δεν υπάρχει Αστυνομία και Λιμενικό.

 

Σύγχρονα ιατρεία παραμένουν κλειστά και η απλή συνταγογράφηση φαρμάκων σημαίνει πολύωρο ταξίδι, αν το επιτρέπει ο καιρός. Οι προβολείς στρέφονται στα μικρονήσια όταν η ειδησεογραφία περιλαμβάνει «γκρίζες ζώνες», κύματα προσφύγων ή τραγωδίες.

Η είσπραξη της σύνταξης απαιτεί διανυκτέρευση σε ξενοδοχείο, οι συναλλαγές με ΙΚΑ, Πολεοδομία, Εφορία σημαίνουν έναν μικρό «ξενιτεμό» και η ύπαρξη ΑΤΜ θεωρείται εξαιρετική «υποδομή».

Πόρτα πόρτα
Ενίοτε οι κοινοτάρχες επισκέπτονται πόρτα πόρτα υπερήλικες, μαζεύουν χρήματα για τα φάρμακα και τα στέλνουν με το πλοίο της γραμμής, όπως στα Αντικύθηρα.

«Τον χειμώνα είμαστε 23 άτομα, 40 ετών ο νεότερος και 90 ο μεγαλύτερος, οι περισσότεροι συνταξιούχοι. Μοναξιές... Το κυριότερο πρόβλημα είναι ότι δεν υπάρχει γιατρός και περιμένουμε να τοποθετηθεί κάποιος στρατιώτης.

Με αεροδιακομιδές αντιμετωπίζονται τα επείγοντα περιστατικά στα Ψαρά

Ο δήμος προσφέρει δωρεάν διαμέρισμα για διαμονή και έχει προβλέψει 500 ευρώ για τη σίτιση του ιατρού και όλα πληρωμένα νερό, ηλεκτρικό. Ομως δεν εμφανίζεται κανείς», λέει ο κ. Ανδρέας Χαρχαλάκης, πρόεδρος της Κοινότητας στα Αντικύθηρα. 

Μία φορά τον μήνα έρχεται γιατρός για συνταγογράφηση και όποιος αρρωστήσει εκείνες τις ημέρες είναι... τυχερός. Αλίμονο σε κάτι έκτακτο. «Για τη βενζίνη συγκεντρώνω παραγγελίες και βέβαια η τιμή είναι διπλάσια. Οπως και το ψωμί, που κοστίζει 2 ευρώ το κιλό».

2 χρόνια για μία άδεια
Λογιστές και εξουσιοδοτημένα πρόσωπα στα Κύθηρα αναλαμβάνουν τα φορολογικά. «Πέρασαν δύο χρόνια για να βγει μια άδεια ανακαίνισης σπιτιού», λέει ο κ. Χαρχαλάκης.

«Πριν από 4 χρόνια χτίστηκε ένα ολοκαίνουργιο σύγχρονο ιατρείο. Ωστόσο, η μείωση αποδοχών και κινήτρων έχει ως αποτέλεσμα να μην υπάρχει γιατρός από το 2013. Θεσπίσαμε μηνιαίο επίδομα 500 ευρώ για όποιον αποδεχθεί τη θέση, όμως αναμένεται έκδοση Υπουργικής Απόφασης για τον τρόπο καταβολής του», λέει ο δήμαρχος Κυθήρων Στράτος Χαρχαλάκης.

ΜΑΘΡΑΚΙ

Για την καταβολή της σύνταξης απαιτούνται 3,5 ώρες ταξιδιού

«Είμαστε ξεχασμένοι», συνοψίζει με μια φράση και ο κ. Σπύρος Αργυρός, που εκπροσωπεί το Μαθράκι ως αντιδήμαρχος Κέρκυρας.

Ιατρείο Αντικυθήρων, νεόδμητο, εξοπλισμένο αλλά κλειστό για τέσσερα χρόνια, λέει ο κοινοτάρχης Α. Χαρχαλάκης

«Οι δρόμοι έχουν γεμίσει λακκούβες, όμως για να γίνει εργολαβία πρέπει να αφορά ολόκληρη την Κέρκυρα και τα μηχανήματα δεν θα φτάσουν ποτέ εδώ. Σε ένα σημείο ο δρόμος έκλεισε από κατολισθήσεις πριν από τέσσερα χρόνια και μέχρι να φτιαχτεί κάναμε μια... προσωρινή παράκαμψη. Μελέτες έγιναν αλλά ακόμα περνάμε μέσα από χωράφια».

Στο νησί υπάρχουν 40-50 μόνιμοι κάτοικοι, κυρίως συνταξιούχοι. Για ΑΤΜ ή βενζινάδικο, φυσικά, ούτε λόγος. Για να εισπράξουν τη σύνταξη χρειάζεται ταξίδι 3,5 ώρες μέχρι την Κέρκυρα και μετά διανυκτέρευση... Το σχολείο έχει κλείσει από τη δεκαετία του '80, αλλά το νησί πανηγυρίζει καθώς μετά από δύο χρόνια υπάρχει γιατρός, έστω και χωρίς καρδιογράφο. 

«Εχουμε ζητήσει να εγκατασταθεί σύστημα τηλεϊατρικής», λέει ο κ. Αργυρός και απαριθμεί τις δυσκολίες της ζωής:

«Συγκοινωνία έχουμε, αλλά για τα καύσιμα πρέπει να μεταφέρουμε δοχεία με καΐκι από τη βόρεια Κέρκυρα, μία ώρα απόσταση. Το λιμάνι για τις βάρκες είναι «χωμένο» και γεμάτο φύκια. Πού να βρεθούν τα χρήματα και να έρθει γερανός», λέει και εξιστορεί τη γραφειοκρατική διαδικασία για τα «ορφανά» λιμάνια της Κέρκυρας.

ΗΡΑΚΛΕΙΑ
Φεύγουν στην Αθήνα τα παιδιά για να δώσουν Πανελλαδικές

Μαθράκι. Το πλησιέστερο βενζινάδικο είναι μία ώρα με το καΐκι

Στην όλη τη σχολική ιστορία της Ηρακλειάς μονάχα ένα παιδί που τελείωσε εκεί το Λύκειο κατάφερε να εισαχθεί σε σχολή ΤΕΙ. «Φέτος έχουμε 10 παιδιά στο γυμνάσιο και τις λυκειακές τάξεις και το προσωπικό είναι σχετικά επαρκές. Ομως το κανονικό πρόγραμμα ουσιαστικά γίνεται μετά τον Ιανουάριο, και βέβαια έχουμε ξεγράψει πολλές ειδικότητες», λέει ο διευθυντής Γιάννης Γαβαλάς και εξηγεί ότι παιδιά που θέλουν να δώσουν εξετάσεις αναγκάζονται να φύγουν στην Αθήνα. 

«Παραδόξως έχουμε καλή συγκοινωνία με Πειραιά και Νάξο όπου ισχύει το δωρεάν εισιτήριο. Ενα βασικό πρόβλημα είναι οι συχνές διακοπές στο ίντερνετ. Σε μία ηλεκτρονική συναλλαγή με την τράπεζα κόβεται συνεχώς η σύνδεση».

Στο νησί με τους 80 κατοίκους υπάρχουν 16 παιδιά, αγροτική γιατρός, τα φάρμακα φτάνουν από τη Νάξο, ενώ λειτουργεί και ΑΤΜ. «Για βενζίνη πηγαίνουμε με το καΐκι στη Σχοινούσα. Ομως, έχουμε μάθει να ζούμε με αυτές τις συνθήκες. Είμαστε καλύτερα απ' ό,τι πριν από 20 χρόνια. Απολαμβάνουμε τον χειμώνα και τη φύση μας».

ΚΑΣΤΟΣ
Κλείνουν τον χειμώνα ο φούρνος και το μπακάλικο

Σε μια άλλη γωνιά, στο Ιόνιο, ο Καστός αριθμεί 30 άτομα μόνιμο πληθυσμό, όσοι δηλαδή σε μια μικρή πολυκατοικία της Αθήνας. «Πολλά χρόνια έχουν να γίνουν γεννήσεις ή γάμοι μόνιμων κατοίκων. Το σχολείο έχει κλείσει από δεκαετίες. Θυμάμαι όταν ήμουν μαθητής υπήρχαν τρία παιδιά», λέει ο κ. Γιώργος Τριλίβας, μοναδικός υπάλληλος στην τοπική Κοινότητα.

Η καθημερινότητα συνδέεται με τον Μύτικα Αιτωλοακαρνανίας. Μια απόσταση 40 λεπτών και εισιτήριο 2,5 ευρώ. «Φούρνος, περίπτερο, μπακάλικο δεν λειτουργούν τον χειμώνα. Γιατρός έρχεται κάθε Δευτέρα, ενώ δεν υπάρχει σκάφος μεταφοράς καυσίμων. Ακόμα και ψωμί παίρνουμε από απέναντι, ενώ βενζίνη φέρνουμε με τις δικές μας βάρκες». Το τηλέφωνο της Κοινότητας είναι το μοναδικό σημείο αναφοράς για παροχή υποστήριξης σε θέματα Υγείας, ασφάλειας, ταχυδρομείου, ηλεκτροδότησης και τουριστικές πληροφορίες.

Ο Γ. Γαβαλάς, διευθυντής στο σχολείο της Ηρακλειάς

ΧΩΡΙΣ ΒΕΝΖΙΝΑΔΙΚΟ ΤΑ ΨΑΡΑ
Εκκλήσεις για γιατρό στον Αγιο Ευστράτιο

Στον απομακρυσμένο Αγιο Ευστράτιο κύματα προσφύγων έρχονταν από Μάιο έως Σεπτέμβριο και η τοπική κοινωνία παρείχε τρόφιμα, νερό, είδη πρώτης ανάγκης και το γήπεδο μπάσκετ στο λιμάνι ως προσωρινό χώρο διαμονής. Η δήμαρχος, Μαρία Κακκαλή, μόλις 28 ετών, πασχίζει για τον τόπο της και περιγράφει τις δυσκολίες των 200 κατοίκων.

«Είναι σημαντικό ότι τα πλοία πλέον πιάνουν στο νέο λιμάνι και με δύσκολες συνθήκες. Το κύριο πρόβλημα είναι η περίθαλψη, καθώς δεν έχουμε μόνιμο γιατρό από τον Οκτώβριο. Με πολλές επιστολές προς το νοσοκομείο της Λήμνου έχουμε ζητήσει να στείλουν γιατρό. Ερχονται στρατιωτικοί γιατροί, όμως δεν μπορούν να συνταγογραφήσουν φάρμακα. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι πρέπει ένας ηλικιωμένος να πάει στη Λήμνο, 2,5 ώρες ταξίδι, να γράψει τα φάρμακα και να επιστρέψει».

Φυσικά δεν υπάρχουν λογιστές και οι φορολογικές υποθέσεις, όπως κάθε συναλλαγή με το Δημόσιο, διεκπεραιώνεται στη Μύρινα.

Λίγο πιο νότια, στα Ψαρά, ευελπιστούν ότι τον επόμενο χρόνο θα αποκτήσουν επιτέλους βενζινάδικο. Οπως απέκτησαν και γιατρό μετά από δύο ολόκληρα χρόνια. Εδώ λειτουργεί ο τραπεζικός τομέας με ένα ΑΤΜ και ανταποκριτή.

«Επί του παρόντος τα καύσιμα έρχονται με βαρέλι δύο φορές τον μήνα», λέει ο δήμαρχος Κώστας Βρατσάνος και εξηγεί ότι φροντίζουν για προμήθειες, καθώς είναι συνηθισμένοι στα «απαγορευτικά», ενώ ο Δήμος μέσω του ΚΕΠ εξυπηρετεί όσο γίνεται ηλικιωμένους και συνταξιούχους με τα φορολογικά και την ηλεκτρονική γραφειοκρατία.

Ο Γιώργος Τριλίβας, υπάλληλος στην κοινότητα του Καστού, η οποία αποτελεί σημείο αναφοράς για κάθε ζήτημα

«Το ιατρείο είναι εξοπλισμένο και ήρθε αγροτική γιατρός. Τυπικά θεωρείται... Πολυδύναμο με οργανικές θέσεις ειδικευμένων και νοσηλεύτρια. Δυστυχώς, αν και βγαίνουν προκηρύξεις και η Περιφέρεια καλύπτει με 500 ευρώ τα έξοδα διατροφής, δεν υπάρχει κανένα ενδιαφέρον».

Οσο για τα παιδιά που επιθυμούν να σπουδάσουν και έχουν ανάγκη φροντιστήριο: η κόρη μου πηγαίνει στη Β' Λυκείου και θέλει να δώσει εξετάσεις. Ηρθα σε επικοινωνία με φροντιστήριο στον Πειραιά και κάνει μάθημα μέσω Skype. Ψάχνουμε τρόπους να βοηθήσουμε τα παιδιά».

Η κοινότητα, το μοναδικό δημόσιο κτίριο του Καστού

----------------------------------------------

Πηγή: Έθνος-Γιώργος Αποστολίδης

----------------------------------------------