Τετάρτη 24 Δεκεμβρίου 2014

Να τα πούμε; Καλά Χριστούγεννα

Τα κάλαντα πήραν την ονομασία τους από τη λατινική λέκη calenda που προέρχεται από το ελληνικό ρήμα καλώ. Το έθιμο προϋπήρχε στην Ελλάδα, πριν από τη Ρώμη και τα πιο παλιά χρόνια τα παιδιά κρατούσαν ένα κλαδί ελιάς ή δάφνης, στολισμένο με καρπούς και άσπρο μαλλί, γύριζαν τα σπίτια και έπαιρναν δώρα.

Την εποχή του Βυζαντίου τα παιδιά κρατούσαν ραβδιά ή φανάρια ή ομοιώματα πλοίων στολισμένα και τραγουδούσαν τα κάλαντα με τη συνοδεία των τριγώνων ή τυμπάνων.

Σε αρκετούς τόπους της Ελλάδας τα παιδιά λένε τα τοπικά κάλαντα, όπως για παράδειγμα στην Καστοριά που τα παιδιά βγαίνουν στους δρόμους από τα χαράματα της 23ης Δεκεμβρίου και περνώντας από κάθε σπίτι λένε τα παραδοσιακά κάλαντα της περιοχής.

Πρόκειται για τραγούδια με ευχές για τον νοικοκύρη και την οικογένειά του, που στόχο έχουν να φέρουν ένα μήνυμα (π.χ. την Γέννηση του Χριστού) και συνδέονται με τη λαϊκή αντίληψη πως η απαγγελία τους έχει ως αποτέλεσμα την ευημερία.

Για να συγκινήσουν τον νοικοκύρη και να πάρουν μεγαλύτερη αμοιβή, τα εν λόγω τραγούδια είναι γεμάτα με επαίνους και χαρακτηρισμούς για τον ίδιο και την οικογένειά του! Ωστόσο, η αμοιβή δεν ήταν τα χρήματα, όπως γίνεται στις μέρες μας, αλλά διάφορα κεράσματα -όπως ψωμάκια, κάστανα, καρύδια, μήλα, κυδώνια, κρασί και λουκάνικα- τα οποία έμπαιναν στο γιορτινό φαγοπότι.

Αν δεν σας έχουν χτυπήσει ακόμα το κουδούνι για τα κάλαντα θα σας το χτυπήσουν. Κι αν και είναι δύσκολοι καιροί, μην αρνηθείτε να ανοίξετε στα παιδιά που θα βάλουν στο σπίτι σας το πνεύμα των Χριστουγέννων.