Εξωφρενικές είναι οι απαιτήσεις των δανειστών και αναμένεται να πλήξουν
κυρίως τους χαμηλοσυνταξιούχους και τους χαμηλόμισθους, όπως επισημαίνει
η ΕΝΥΠΕΚΚ και ο Καθηγητής Αλέξης Μητρόπουλος.
Συγκεκριμένα,
η κατάργηση του ΕΚΑΣ, οι αυξήσεις των ορίων ηλικίας, η κατάργηση της
κατώτατης σύνταξης (Ν. 4336/2015) ήταν ενδεικτικές για τις διαθέσεις των
δανειστών και κυρίως του ΔΝΤ, το οποίο φαίνεται ότι στην διαπραγμάτευση
πέτυχε την κατάργηση του βασικού εργαλείου αναδιανομής των εισοδημάτων
μεταξύ των χαμηλοσυνταξιούχων, δηλαδή την κατάργηση των Κατώτατων
Συντάξεων.
Ειδικότερα, εκτός
από τις γνήσιες ανταποδοτικές συνταξιοδοτικές παροχές, το Ελληνικό
Σύστημα Κοινωνικής Ασφάλισης προβλέπει την εφαρμογή «της τεχνικής των
κατώτατων ορίων συντάξεων», η οποία αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα
υιοθέτησης «σύνθετων μηχανισμών» προστασίας ατόμων, που δεν θεμελιώνουν
δικαιώματα για επαρκείς παροχές από το Σύστημα Κοινωνικής Ασφάλισης.
Κατώτατες συντάξεις - Διαχρονικός θεσμός Κοινωνικής Αλληλεγγύης
Στην
ιστορική του εξέλιξη, όπως διαμορφώθηκε ιδίως κατά τη διάρκεια της
δεκαετίας του ’80, ο θεσμός των κατώτατων ορίων λειτούργησε ως δικλείδα
ασφαλείας για όσους δεν συμπληρώνουν τις προϋποθέσεις (ημέρες ασφάλισης
και αντίστοιχες εισφορές) για λήψη επαρκούς σύνταξης ανταποδοτικού
τύπου. Αμβλύνθηκαν έτσι οι ανταποδοτικές διαστάσεις του Συστήματος
Κοινωνικής Ασφάλισης στη Χώρα μας, προς όφελος των εργαζομένων εκείνων
που αδυνατούσαν με τις εισφορές τους να εξασφαλίσουν μια αξιοπρεπή
παροχή από τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης.
Η
θέσπιση των κατώτατων ορίων συντάξεων υπάγεται στους μηχανισμούς
Κοινωνικής Αλληλεγγύης του Ασφαλιστικού μας Συστήματος και αιτιολογείται
με βάση τους στόχους της συγκεκριμένης παροχής.
Η
ρύθμιση των κατωτάτων ορίων, δηλαδή, επιδιώκει ουσιαστικά την κάλυψη
των ασφαλισμένων εκείνων, που παρουσιάζουν τα ακόλουθα χαρακτηριστικά:
α.
έχουν ενταχθεί στην αγορά εργασίας για συγκεκριμένο διάστημα, που
τυποποιείται από κοινωνικοασφαλιστική άποψη μέσω της καταβολής
ασφαλιστικών εισφορών και
β.
η υπαγωγή τους σε κάποιο ασφαλιστικό καθεστώς εμφανίζει κενά που δεν
επιτρέπουν τη λήψη επαρκών παροχών με την εμφάνιση του κινδύνου του
γήρατος (σε περίπτωση συνταξιοδότησης λόγω γήρατος).
Στις αρχές του 21ου αιώνα προβλέπονταν δύο τεχνικές υπολογισμού του ύψους των κατωτάτων ορίων:
–
για τους ασφαλισμένους μέχρι 31.12.1992, το ύψος των κατωτάτων ορίων
γήρατος-αναπηρίας αντιστοιχούσε στο 20πλάσιο του ημερομίσθιου τού
ανειδίκευτου εργάτη, όπως αυτό είχε διαμορφωθεί την 30.9.1990.
–
για τους ασφαλισμένους μετά την 1.1.1993, το ύψος των κατωτάτων ορίων
γήρατος-αναπηρίας αντιστοιχούσε στο 70% του κατώτατου μισθού έγγαμου
εργαζόμενου, όπως αυτός προβλεπόταν στην Εθνική Γενική Συλλογική Σύμβαση
Εργασίας του έτους 2002 (η ρύθμιση αυτή προβλέφθηκε με τον Ν.
3029/2002).
Στην πορεία των
χρόνων ο υπολογισμός της σύνταξης με βάση τα 20 Η.Ε.Α. της ΕΓΣΣΕ άλλαξε
και πλέον υπολογίζεται με βάση τα 15 ΗΑΕ. Έτσι καταλήξαμε στην κατώτατη
π.χ. σύνταξη του ΙΚΑ που για πολλά χρόνια ανερχόταν στα 486 ευρώ.
Το
2012 η Κυβέρνηση Παπαδήμου μείωσε το κατώτατο ημερομίσθιο του
ανειδίκευτου εργάτη από τα 33,04 € στα 26,18 € με την ΠΥΣ 6/2012, ενώ
τον Αύγουστο του 2015 εκδόθηκε η περίφημη «εγκύκλιος Χαϊκάλη», με την
οποία το κατώτατο όριο σύνταξης μειώθηκε εκ νέου από τα 486 στα 392,7
ευρώ (26,18 € x 15).
«Στο
προσχέδιο της σημερινής συγκυβέρνησης για το Νέο Ασφαλιστικό είχαμε
ασκήσει έντονη κριτική, αφού απουσίαζε παντελώς η εργατική κατάκτηση της
κατώτατης σύνταξης. Και μόνο ο σχεδιασμός για αντικατάστασή της από την
Εθνική Σύνταξη (346 € με 15ετία και 384€ με 20ετία στα 67 έτη)
χαρακτηρίζεται τουλάχιστον προκλητικός, αφού οι χαμηλοσυνταξιούχοι θα
δουν τις πενιχρές συντάξεις τους να καταβαραθρώνονται!», σχολιάζει ο κ.
Μητρόπουλος.
Παράδειγμα
Συνταξιούχος
με 15 έτη ασφάλισης, που θα ελάμβανε σύνταξη κατωτάτου ορίου 486 ευρώ,
σήμερα θα βρεθεί στο κενό, αφού θα λάβει ουσιαστικά την Εθνική Σύνταξη
των 346 ευρώ. Δηλαδή, θα υποστεί μείωση 140 € (29%), σε σχέση με το
προηγούμενο καθεστώς που ίσχυε έως στις 31.12.2014!
Είναι
άλλωστε βέβαιο ότι η χορήγηση της Εθνικής Σύνταξης μόνο για όσους είναι
στα 67 με 15ετία ή 20ετία και στα 62 με 40 έτη ασφάλισης θα οδηγήσει σε
ακόμα χαμηλότερα ποσοστά αναπλήρωσης όλων των υπολοίπων συνταξιούχων,
αφού θα λαμβάνουν αναλογία μόνο της Εθνικής Σύνταξης και μάλιστα με τα
αυξημένα από το ν. 4336/2015 «πέναλτι» λόγω ορίων ηλικίας που φτάνουν
ακόμα και στο -40%!
Κατά τον
ίδιο τρόπο και δεδομένου ότι πάνω από το 50% των μισθών (Έκθεση ΓΣΕΕ
2016) είναι κάτω από 800 ευρώ, οι χαμηλόμισθοι κινδυνεύουν να λαμβάνουν
συντάξεις φτώχειας των 200 και 300 ευρώ!
--------------------------------
Πηγή: epoli.gr
--------------------------------
