Δύο σελίδες με φωτογραφίες της Αμερικανίδας Kristina
Williamson από τα Κύθηρα δημοσιεύθηκαν στο έγκριτο περιοδικό Φωτογράφος τον Νοέμβριο, σε ειδικό
τεύχος με θέμα το τοπίο.
Οι φωτογραφίες προέρχονται από δίγλωσο λεύκωμα με
τίτλο «Ένας Χρόνος στα Κύθηρα» που θα κυκλοφορήσει με τον καινούργιο χρόνο.
Η
δημοσίευση συνοδεύεται από σύντομο κείμενο του Γιάννη Σταθάτου, ο οποίος
ανέλαβε και το δοκίμιο του λευκώματος.
ΕΝΑΣ ΧΡΟΝΟΣ ΣΤΑ ΚΥΘΗΡΑ
Όσο
απόμακρο και αν είναι, με μοναδική ίσως εξαίρεση τις παγωμένες εκτάσεις της
Ανταρκτικής, δεν υπάρχει τοπίο στον πλανήτη μας που να μην φέρει εμφανή τα
σημάδια της ανθρώπινης επέμβασης και παρουσίας. Το ίδιο φυσικά ισχύει για τα
πλησιέστερα και ποιό γνώριμα τοπία, αυτά που διαμορφώθηκαν αλλά και
διαμορφώνονται σε καθημερινή βάση από την παρουσία μας.
Προφανώς λοιπόν, η
ολοκληρωμένη ανάγνωση ενός τοπίου δεν μπορεί να αγνοήσει την ανθρώπινη
διάσταση, δηλαδή το κοινωνικό τοπίο. Το στοιχείο αυτό είναι ιδιαίτερα αισθητό
στην ιστορία του ελληνικού τοπίου· το παρατηρούμε στο έργο των σημαντικότερων
φωτογράφων του, από τον Boissonas μέχρι τον Τλούπα και τον Μπαλάφα, οι οποίοι
συστηματικά απεικονίζουν τόσο τον χώρο όσο και τη ζωή των κατοίκων που
φιλοξενεί.
Στην
παράδοση αυτή ανήκει και η εξαιρετική εργασία της νεαρής Αμερικανίδας Kristina
Williamson, «Ένας Χρόνος στα Κύθηρα», που πρωτοπαρουσιάσθηκε κατά της διάρκεια
των Φωτογραφικών Συναντήσεων Κυθήρων το 2005 και δημοσιεύεται σήμερα με τη μορφή μονογραφικού λευκώματος.
Με
υποτροφία του ιδρύματος Fulbright και με την υποστήριξη της Πολιτιστικής
Εταιρείας Κυθήρων, η Williamson έζησε έναν ολόκληρο χρόνο στα Κύθηρα με σκοπό
να καταγράψει φωτογραφικά το νησί και τη ζωή των κατοίκων του. Τα Κύθηρα, ο
χειμερινός πληθυσμός των οποίων δεν ξεπερνάει τα 2,500 άτομα, αποτελούν
κλασσικό παράδειγμα μικρού, σχετικά αυτοτελούς κοινωνικού συνόλου, ανοιχτού μεν
σε εξωτερικά ερεθίσματα χάρη στη μετανάστευση, αλλά και με λειτουργικές ακόμα
κοινωνικές δομές.
Κατά τη
διαμονή της, η Williamson κατάφερε να πλησιάσει και να συνδεθεί με πολλές από
τις ομάδες που συνθέτουν την Κυθηραϊκή κοινωνία. Χωρίς ποτέ να χάσει την
ιδιότητα του ξένου παρατηρητή, έγινε γρήγορα δεκτή ανάμεσά τους και μπόρεσε να
απαθανατίσει, με διακριτικότητα αλλά και εμπάθεια, ιδιωτικές όσο και δημόσιες
στιγμές του βίου. Οι φωτογραφίες της, διαποτισμένες με χιούμορ και τρυφερότητα,
συνθέτουν ένα σαγηνευτικό χρονογράφημα του κοινωνικού τοπίου των Κυθήρων.
Γιάννης Σταθάτος