Η ανάταξη των φορολογικών εσόδων που έκλεισαν με «μαύρη
τρύπα» 1,4 δισ. ευρώ στο τέλος του 2014, αποτελεί το πρώτο «καυτό»
μέτωπο για το οποίο καλείται να βρει άμεσα λύση η αναπληρώτρια υπουργός
Οικονομικών Νάντια Βαλαβάνη.
Με τα έσοδα να
εμφανίζουν υστέρηση και τον Ιανουάριο (σ.σ. βρίσκονται πολύ κάτω από το
στόχο των 4,5 δισ. ευρώ) λόγω του κλίματος χαλάρωσης που προκάλεσε η
προεκλογική περίοδος, κύκλοι της Καραγιώργη Σερβίας - όπου συναντούμε
την επικεφαλής των εσόδων κ. Βαλαβάνη - δηλώνουν ότι υπάρχει έτοιμο
σχέδιο για την αναθέρμανσή τους, το οποίο θα τεθεί σε εφαρμογή τις
επόμενες ημέρες. Άλλωστε, πολλά εξαρτώνται από την πορεία των
φορολογικών εσόδων. Εάν εισπραχθούν αυτά που έχουν προβλεφθεί, τότε η
διαχείριση των ταμειακών διαθεσίμων θα είναι ομαλή.
Η ρύθμιση των 100 δόσεων
Ρόλο «κλειδί» στην ενίσχυση των φορολογικών εσόδων θα αποτελέσουν η ενεργοποίηση του φοροελεγκτικού και φοροεισπρακτικού μηχανισμού και η ρύθμιση των ληξιπρόθεσμων οφειλών των 100 δόσεων. Η ρύθμιση έχει ήδη ατονήσει σημαντικά λόγω των εκλογών και στο πεδίο αυτό θα αναζητηθούν παρεμβάσεις, προκειμένου να αρχίσουν και πάλι οι φορολογούμενοι να ρυθμίζουν τις οφειλές τους και να έρχεται «ζεστό χρήμα» στα δημόσια ταμεία.
Ρόλο «κλειδί» στην ενίσχυση των φορολογικών εσόδων θα αποτελέσουν η ενεργοποίηση του φοροελεγκτικού και φοροεισπρακτικού μηχανισμού και η ρύθμιση των ληξιπρόθεσμων οφειλών των 100 δόσεων. Η ρύθμιση έχει ήδη ατονήσει σημαντικά λόγω των εκλογών και στο πεδίο αυτό θα αναζητηθούν παρεμβάσεις, προκειμένου να αρχίσουν και πάλι οι φορολογούμενοι να ρυθμίζουν τις οφειλές τους και να έρχεται «ζεστό χρήμα» στα δημόσια ταμεία.
Πάντως η αναστροφή της αρνητικής εικόνας των εσόδων είναι ένα από τα
βασικά ζητήματα που βρέθηκε στο τραπέζι των πρώτων συσκέψεων που
πραγματοποίησε το νέο οικονομικό επιτελείο, το οποίο πρέπει σύντομα να
λάβει αποφάσεις και για τα ζητήματα της φορολογικής πολιτικής και πιο
συγκεκριμένα για:
Την κατάργηση του ΕΝΦΙΑ και την αντικατάστασή
του από τον νέο Φόρο Μεγάλης Ακίνητης Περιουσίας. Με την πληρωμή και της
έκτης δόσης στο τέλος Φεβρουαρίου, ο ΕΝΦΙΑ, όπως έχει υποσχεθεί η νέα
κυβέρνηση, καταργείται.
Τότε η νέα ηγεσία του υπουργείου
Οικονομικών θα γνωρίζει και τα έσοδα που έφερε στα δημόσια ταμεία ο
συγκεκριμένος φόρος. Σημειώνεται ότι στο τέλος Δεκεμβρίου είχαν
εισπραχθεί 1,9 δισ. ευρώ και μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου θα πρέπει να
εισρεύσουν ακόμη 750 εκατ. ευρώ για να επιτευχθεί ο στόχος των 2,65 δισ.
ευρώ. Με την κατάργηση του ΕΝΦΙΑ, η κυβέρνηση θα επιχειρήσει να στείλει
το μήνυμα στην κοινωνία ότι τηρεί μια από τις σημαντικές προεκλογικές
δεσμεύσεις της.
Ταυτόχρονα όμως θα πρέπει να έχει έτοιμο το
σχέδιο για την επιβολή του νέου ΦΜΑΠ, το οποίο όμως θα συνοδευτεί από
οριζόντια μείωση των αντικειμενικών αξιών κατά 30%.
Ο νέος ΦΜΑΠ
σε συνδυασμό με τη μείωση των αντικειμενικών αξιών, μπορεί να κοστίσει
στα έσοδα του προϋπολογισμού έως και 1,5 δισ. ευρώ, αλλά αυτό εξαρτάται
από το πώς θα διαμορφωθεί η φορολογική κλίμακα, αλλά και από το ύψος του
αφορολογήτου ορίου του νέου φόρου.
Από τις δηλώσεις που έχουν
γίνει το τελευταίο διάστημα η πρώτη κατοικία θα εξαιρεθεί από το ΦΜΑΠ
και μόνο οι μεγάλης αξίας κατοικίες θα υπάγονται στον νέο φόρο.
Μεγάλη ακίνητη περιουσία
Ουσιαστικά τα έσοδα από τον νέο φόρο θα προκύψουν από τη μεγάλη ακίνητη περιουσία και τις δευτερεύουσες και εξοχικές κατοικίες. Το αφορολόγητο όριο ενδέχεται να ξεκινά με τις νέες μειωμένες αντικειμενικές αξίες από τα 200.000 ευρώ για τον άγαμο και να κλιμακώνεται ανάλογα με την οικογενειακή κατάσταση του υπόχρεου, ενώ δεν αποκλείεται να ληφθεί υπόψη και το οικογενειακό εισόδημα.
Ουσιαστικά τα έσοδα από τον νέο φόρο θα προκύψουν από τη μεγάλη ακίνητη περιουσία και τις δευτερεύουσες και εξοχικές κατοικίες. Το αφορολόγητο όριο ενδέχεται να ξεκινά με τις νέες μειωμένες αντικειμενικές αξίες από τα 200.000 ευρώ για τον άγαμο και να κλιμακώνεται ανάλογα με την οικογενειακή κατάσταση του υπόχρεου, ενώ δεν αποκλείεται να ληφθεί υπόψη και το οικογενειακό εισόδημα.
Σημειώνεται ότι τα έσοδα του Δημοσίου από τον ΦΑΠ του 2011 με
αφορολόγητο όριο 200.000 ήταν περίπου 800 εκατ. ευρώ και αφορούσε
560.000 ιδιοκτήτες ακινήτων. Για να εφαρμοσθεί και να εισπραχθεί εντός
του 2015 ο νέος ΦΑΠ, θα πρέπει πολύ γρήγορα η κυβέρνηση να προχωρήσει
στη μείωση των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων και να καταθέσει στη
Βουλή το νομοσχέδιο για τον νέο φόρο ακινήτων.
Σημειώνεται
πάντως ότι τα τελευταία χρόνια οι κυβερνήσεις υπέστησαν μεγάλες «ζημιές»
από τις αλλαγές στη φορολογία των ακινήτων. Τόσο το «χαράτσι» που
επιβλήθηκε και εισπράχθηκε μέσω των λογαριασμών της ΔΕΗ, αλλά κυρίως ο
ΕΝΦΙΑ, δημιούργησαν μεγάλα προβλήματα στις κυβερνήσεις ΝΔ και ΠΑΣΟΚ, οι
οποίες αναγκάστηκαν αρκετές φορές να προχωρήσουν σε αλλαγές και
διορθώσεις, προκειμένου να περάσει ο νόμος από τη Βουλή.
Οι ανατροπές μπορεί να οδηγήσουν σε μείωση των φορολογικών εσόδων κατά 1,5 δισ. ευρώ
Επαναφορά του αφορολόγητου ορίου στα 12.000 ευρώ
Οι αλλαγές στη φορολογία των φυσικών προσώπων προβλέπουν την καθιέρωση
την καθιέρωση αφορολογήτου ορίου στα 12.000 ευρώ για όλους και μια νέα
προοδευτική κλίμακα.
Οι ανατροπές αυτές μπορεί να οδηγήσουν σε
μείωση των φορολογικών εσόδων κατά 1,5 δισ. ευρώ, καθώς περισσότεροι από
3,5 εκατομμύρια φορολογούμενοι λόγω της δραματικής μείωσης των αποδοχών
τους αλλά και την απόκρυψη εσόδων δηλώνουν εισοδήματα μικρότερα των
12.000 ευρώ.
Ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Γιάννης Δραγασάκης,
μίλησε για ανακατανομή των φορολογικών βαρών. Που σημαίνει ότι ένα μέρος
των απωλειών, μπορεί να καλυφθεί από την αναμόρφωση των υπόλοιπων
κλιμακίων της φορολογικής κλίμακας.
Παρακράτηση φόρου
Σε κάθε περίπτωση, η αλλαγή της κλίμακας θα χτυπήσει αμέσως τα δημόσια έσοδα καθώς ειδικά για τους μισθωτούς και τους συνταξιούχους, η επίπτωση φαίνεται μέσα από τη διαδικασία της παρακράτησης φόρου.
Σε κάθε περίπτωση, η αλλαγή της κλίμακας θα χτυπήσει αμέσως τα δημόσια έσοδα καθώς ειδικά για τους μισθωτούς και τους συνταξιούχους, η επίπτωση φαίνεται μέσα από τη διαδικασία της παρακράτησης φόρου.
Βέβαια αυτό που δεν έχει γίνει γνωστό εάν η νέα κλίμακα θα εφαρμοστεί
αναδρομικά για τα εισοδήματα του 2015 ή από το 2016. Υπενθυμίζεται ότι
τελευταία φορά που τα εισοδήματα φορολογήθηκαν με αφορολόγητο όριο
12.000 ευρώ ήταν το 2011 (και αφορούσε τα εισοδήματα του 2010). Ο
ανώτατος συντελεστής της χρονιάς εκείνης ήταν 45% και αφορούσε
εισοδήματα άνω των 100.000 ευρώ.
------------------------------------------
Πηγή: Ημερησία-Μαρία Βουργανά
------------------------------------------