Σάββατο 23 Ιουλίου 2016

Το Δέρας ...και Οι Ιάσωνες...

Το ελεύθερο κάμπινγκ είναι από εκείνες τις δραστηριότητες που είτε θα έχουν αφοσιωμένους και πιστούς εραστές είτε φανατικούς εχθρούς. Και στις δυο περιπτώσεις οι κύριοι λόγοι τυχαίνει να ταυτίζονται και είναι οι εξής: η άμεση επαφή με τη φύση και η παραγκώνιση των σπιτικών ανέσεων.

Η οικονομική ανατροπή των μέχρι πρότινος δεδομένων ήρθε να δημιουργήσει μια τρίτη κατηγορία, αυτών που επιλέγουν το ελεύθερο κάμπινγκ ως λύση ανάγκης χωρίς απαραίτητα να διακρίνονται από την αντίστοιχη «κουλτούρα».

Πέραν, όμως, όλων αυτών η ελεύθερη διαμονή στους επίγειους παραδείσους τής χώρας, σε πολλές περιπτώσεις δεν αποτελεί μια ανέξοδη επιλογή καθώς βάσει νόμου απαγορεύεται και επιφέρει διοικητικές και ποινικές κυρώσεις.

Εάν θέλουμε να έχουμε μια ολοκληρωμένη και όχι αποσπασματική γνώση του τι προβλέπει ο νόμος, πρέπει να γνωρίζουμε ότι «το βασικό νομοθέτημα σχετικά με το ελεύθερο κάμπινγκ είναι ο Νόμος 392/1976, (ΦΕΚ Α’ 199/1976), με τίτλο «Περί ιδρύσεως και λειτουργίας χώρων οργανωμένης κατασκηνώσεως (κάμπινγκ) και άλλων τινών διατάξεων».


Το ότι απαγορεύεται η εγκατάσταση σκηνών και η στάθμευση τροχόσπιτων σε αρχαιολογικούς χώρους, αιγιαλούς, παραλίες και γενικότερα κοινόχρηστους χώρους είναι από λίγο έως πολύ γνωστό. Ωστόσο,  ήδη από το έτος 2012, και σύμφωνα με το αρ. 38 του Ν. 4055/2012 (ΦΕΚ Α’ 51/ 12.3.2012) εισήχθη τροποποίηση, η οποία προβλέπει ότι η ελεύθερη κατασκήνωση τιμωρείται με κράτηση (και όχι με φυλάκιση πλέον) έως έξι (6) μήνες ή με πρόστιμο έως τρεις χιλιάδες (3.000) ευρώ.
Συνεπώς πλέον, για το ελεύθερο κάμπινγκ προβλέπεται μία διοικητική κύρωση (πρόστιμο 300 ευρώ) και μια ποινική (κράτηση έως 6 μήνες ή χρηματική ποινή έως 3.000 ευρώ), η οποία επιβάλλεται από τον δικαστή κατά τη συζήτηση της υπόθεσης.»

Αξίζει να αναφερθεί ακόμη πως «ως δικαιολογητική βάση της απαγόρευσης της ελεύθερης κατασκήνωσης στην Ελλάδα προτάσσεται συνήθως η προστασία των αρχαιολογικών χώρων και μνημείων του φυσικού περιβάλλοντος από σκουπίδια και πυρκαγιές, η προστασία της προστατευόμενης πανίδας καθώς και η διατήρηση της αισθητικής του τοπίου. 

Ωστόσο, δεν μπορεί να παραγνωρισθεί και η οικονομική διάσταση των τελευταίων ρυθμίσεων που εισήχθησαν με το Ν.4179/2013, οι οποίες στοχεύουν προφανώς στην ενίσχυση των οργανωμένων τουριστικών υποδομών, όπως είναι τα ξενοδοχεία, οι οργανωμένες κατασκηνώσεις και λοιπά, χωρίς όμως να εμποδίζουν εν γένει την κατασκήνωση, αλλά επιτρέπουν και προάγουν μόνο την οργανωμένη, σύμφωνα με τους όρους και τις προϋποθέσεις που περιγράφονται αναλυτικά ήδη από το Ν. 379/1972 ως ισχύει.»

Στο σημείο αυτό είναι απαραίτητο να επισημάνουμε ότι όλοι γνωρίζουμε ότι η απαρέγκλιτη εφαρμογή των νόμων, ακόμα και εκείνων με τους οποίους διαφωνούμε, είναι αυτονόητη υποχρέωση όλων των πολιτών.

Αυτό, ως γενική αρχή, δεν εμποδίζει τα δικαιοδοτικά όργανα της πολιτείας, σε περιπτώσεις που συντρέχουν οι ανάλογες προϋποθέσεις, να επιδεικνύουν την επιβαλλόμενη από τις περιστάσεις επιείκεια.

Η πατρίδα μας εδώ και 7 χρόνια βιώνει μια πρωτόγνωρη οικονομική κρίση και κάποιοι άνθρωποι, ενδεχομένως, να αναγκάζονται να καταφεύγουν στην ελεύθερη κατασκήνωση, διότι δεν έχουν πια την οικονομική άνεση να κάνουν κάποιες διακοπές που έκαναν τα προηγούμενα χρόνια.

Αυτή η επιλογή θα πρέπει να αντιμετωπίζεται με εξαιρετική επιείκεια, και κάθε φορά να εξετάζεται η συνδρομή ή όχι των αρνητικών προϋποθέσεων (όπως είναι η προσβολή του περιβάλλοντος) προκειμένου να επιβάλλεται ή όχι κάποια τιμωρία.

Βέβαια, επισημαίνεται ότι η εν γένει συμπεριφορά των κατασκηνωτών, σε καμία περίπτωση δεν θα πρέπει να λαμβάνει διαστάσεις τέτοιες, ώστε να θεωρηθεί ως ευθεία παραβίαση του νόμου.

Από την άλλη πλευρά όσοι αγαπούν το free camping και αποζητούν την επαφή με τη φύση ως μοναδική εμπειρία, την ηρεμία και την ξεκούραση δείχνουν να μην πτοούνται ούτε από τον σε ισχύ νόμο ούτε από τις αντιρρήσεις και τις ενστάσεις των τοπικών φορέων κάθε περιοχής.

Θεωρούν ότι ο νόμος που απαγορεύει το ελεύθερο κάμπινγκ είναι καθαρά κερδοσκοπικός καθώς «όποια ανησυχία περί των επιπτώσεων θα μπορούσε να αντιμετωπιστεί πολύ πιο ουσιαστικά με συγκεκριμένους νόμους και όχι με καθολική απαγόρευση της κατασκήνωσης.»

Σε ό,τι αφορά τώρα στις συνθήκες καθαριότητας που συνήθως επικρατούν στις περιοχές αυτές, η αλήθεια είναι πως δυστυχώς, τα τελευταία χρόνια αυξήθηκε ο αριθμός των ανθρώπων που κάνουν free camping για οικονομικούς λόγους, οι οποίοι φαίνεται να μην έχουν τόσο την κουλτούρα του «ελεύθερα».

Έτσι συμπεριφέρονται τελείως άστοχα και τελείως έξω από τους άγραφους κανόνες των custody campers, αδιαφορώντας για το τι θα αφήσουν πίσω τους και σωρεύοντας όλες τις ελληνικές αστοχίες, εγκαταλλείποντας "καμένη γή" πίσω τους, φεύγοντας από τον τόπο της κατασκήνωσης, και προκαλώντας έτσι την μήνι σε όσους τους διαδέχονται η σε κατοίκους της περιοχής που αντιμετωπίζουν τα λύματα που αφήνουν με εξαιρετική δυσφορία και απέχθεια....

Σε όλα αυτά δεν πρέπει να παραλείψουμε να αναφερθούμε στο άρθρο 24 του Συντάγματος που ορίζει ότι η προστασία του φυσικού περιβάλλοντος αποτελεί υποχρέωση του κράτους και δικαίωμα του καθενός.
Η παραπάνω απόφαση δέχεται ότι η προστασία της χρήσης των περιβαλλοντικών αγαθών που στηρίζεται στον ΑΚ 57, περιλαμβάνει όχι μόνο το δικαίωμα χρήσης στη στενή του έννοια αλλά και το δικαίωμα διάσωσης και απόλαυσης των περιβαλλοντικών αγαθών.

Επίσης στο άρθρο 25 του Συντάγματος, όπου οι κάθε είδους περιορισμοί που μπορούν να επιβληθούν στα δικαιώματα πρέπει να σέβονται την αρχή της αναλογικότητας, να είναι δηλαδή κατάλληλοι, αναγκαίοι και αναλογικοί.

Έτσι και η απαγόρευση της ελεύθερης κατασκήνωσης είναι παράλογη και μη νόμιμη αφού αποτελεί υπέρμετρο περιορισμό του δικαιώματος της προσωπικότητας στο όνομα μιας μόνο πιθανότητας πρόκλησης αρνητικών επιπτώσεων στις περιβαλλοντικές συνθήκες από ορισμένους κατασκηνωτές.

Στο νησί μας όπως όλοι γνωρίζουν υπάρχει το οργανωμένο camping του Καψαλιού όπου μπορούν να μεταβούν και να φιλοξενηθούν οι κατασκηνωτές σε ένα εξαιρετικό και οργανωμένο περιβάλλον.

Το ερώτημα όμως είναι: "Είναι αυτό αρκετό, όταν στην σημερινή εποχή τα πάντα έχουν τροποποιηθεί και οι οικονομικές συνθήκες των πολιτών έχουν ξεπεράσει το ναδίρ της ανέχειας ;;;;"

Η απάντηση είναι αυτονόητη. Φυσικά και ΟΧΙ....

Δεν είναι αρκετό και εξάλου στο νησί υπάρχουν πολλές ακόμα περιοχές όπου θα ήταν δυνατή η ίδρυση οργανωμένων περιοχών ελεύθερης κατασκήνωσης. Και εδώ έρχεται ο μεγάλος αρνητικός παράγων που ονομάζεται Ελληνικό Δημόσιο.

Και μην ρωτήσει κανείς τι σημαίνει αυτό γιατί όπως ξέρουν όλοι και πέντε πέτρες να βάλεις την μία πάνω στην άλλη χρειάζεται σύμφωνη γνώμη και άδεια από αρχαιολογική υπηρεσία, δασική υπηρεσία, περιφέρεια, αποκεντρωμένη διοίκηση, εγχώριο περιουσία, δημοτική αρχή, πολεοδομία, και......... ένα ατέλειωτο κατάλογο εγγράφων και νομικών πράξεων και διαδικασιών....


Βέβαια αρκετοί "εμπνευσμένοι τοπικοί διανοητές και υπερασπιστές του δικαίου", παρακινούμενοι από το αίσθημα της υπεράσπισης των free-campers, αλλά καθισμένοι στο καλό τους τραπεζάκι στο άνετο σπιτάκι τους και απολαμβάνοντας το δροσερό τους ποτό, με απόλυτη ασφάλεια και διάχυτο το αίσθημα της αλαζονείας τους, ξιφούλκησαν αλλά Ντ΄Αρτανιάν και προσθέτωντας και ορισμένη δόση χολής ξεκίνησαν διαμαρτυρία είτε ευθεία είτε συγκεκαλυμμένη πίσω από φιλολογικά ευρήματα, μετατρέποντας ένα εύλογο αίτημα σε προσωπικές τοπικές έριδες....

Το βασικώτερο είναι ότι μάλλον αγνούν πολλά βασικά εμπόδια ενώ ίσως άλλοι απλά προσπαθούν να αντιμετωπίσουν οριστικά αυτά τα εμπόδια, χωρίς την παραμικρή αναφορά σε αυτά, και να προχωρήσουν στην υλοποίηση ενός σχεδίου, το οποίο θα επιλύσει ένα ακόμη από τα υπαρκτά προβλήματα.

Καλό θα ήταν να υπενθυμίσουμε ότι η περιοχή όπου γίνεται η αναφορά και υπάρχει αμφισβήτηση, θεωρείται αρχαιολογική περιοχή 3 ζωνών και η οιαδήποτε αδειοδότηση σημαίνει "ένα μικρό γραφειοκρατικό πόλεμο"....

Λίγη εγκράτεια λοιπόν και οι "φιλολογικές λύσεις" δεν ανταποκρίνονται στο τρέξιμο και τα κότσια που χρειάζονται για να εξυπηρετηθούν και οι συμπολίτες μας που έρχονται σαν επισκέπτες χαμηλής οικονομικής δυνατότητας και να φιλοξενηθούν όπως πρέπει....

Εάν πράγματι κάποιοι ενδιαφέρονται πραγματικά να γίνει πραγματικότητα η ιδέα τους καλό είναι να στρωθούν και να προσπαθήσουν με σωστές ενέργειες να κάνουν πράξη την επιθυμία τους, μπαινοβγαίνοντας σε υπουργεία, γραφεία και υπηρεσίες, χωρίς πολυθρονίτσες, φραπεδάκια, άνεση και ειρωνίες προς αγωνιζόμενους για το δίκιο τους κατοίκους....

Ιδού λοιπόν υπέρμαχοι το δέρας .... αναζητούνται οι Ιάσωνες ........

------------------------------------
Αντώνης Λαμπρινίδης
------------------------------------