Να
θωρακίσει τις τράπεζες από μελλοντικές αρνητικές αναταράξεις επιχειρεί η
ΕΚΤ με τη νέα της ντιρεκτίβα για τα κόκκινα δάνεια, όχι να τις
στριμώξει επειδή αυτές έχουν πρόβλημα, υποστηρίζει ο Γκίκας Χαρδούβελης,
σημειώνοντας ότι ο νέος κανονισμός της Φρανκφούρτης δεν θα λειτουργήσει
ιδιαιτέρως περιοριστικά για τις ελληνικές τράπεζες, καθώς όσα δάνεια
επρόκειτο να «σκάσουν», έχουν ήδη «σκάσει» και δεν πρέπει να αναμένουμε
ότι στο μέλλον θα έχουμε πολλά νέα προβληματικά.
«Στην πράξη, η ΕΚΤ επιχειρεί να
προλάβει το κακό που ενδεχομένως θα μπορούσε να συμβεί μετά από πέντε ή
επτά χρόνια», τονίζει χαρακτηριστικά ο πρώην υπουργός Οικονομικών.
Παράλληλα,
εκτιμά ότι το νέο μέτρο δεν αφορά ούτε την Κύπρο, αφού και εκεί
παρατηρείται μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων, ενώ για τις
ελληνικές τράπεζες λέει ότι είναι εκπαιδευμένες και θωρακισμένες για να
ανταπεξέλθουν, αφού o δείκτης κεφαλαιακής τους επάρκειας βρίσκεται στο
17,1%, όταν το ελάχιστο ζητούμενο είναι 10,5%.
Αναγνωρίζει,
πάντως, ότι τα επτά χρόνια διορία που δίνει η ΕΚΤ στις τράπεζες για να
καλύψουν το 100% των νέων κόκκινων δανείων, με εξασφαλίσεις, αναπόφευκτα
θα ασκήσει πίεση στην κυβέρνηση για ταχύτερη απονομή δικαιοσύνης σε
θέματα ρευστοποίησης των εγγυήσεων, δηλαδή των ακινήτων.
Όσο
για τη μείωση των κόκκινων δανείων, θεωρεί ότι δεν θα συμβάλλουν τόσο
οι ηλεκτρονικοί πλειστηριασμοί, που στην Κύπρο δεν απέδωσαν τα
αναμενόμενα, όσο οι πωλήσεις πακέτων σε ειδικά funds, για τις οποίες δεν
θα εκπλαγεί αν τις δούμε τους επόμενους μήνες, να εκτοξεύονται.
Συνέντευξη στον Γιώργο Φιντικάκη
- Βρισκόμαστε
σε πολύ κομβικό σημείο με τα κόκκινα δάνεια. Οι ηλεκτρονικοί
πλειστηριασμοί δεν προχωρούν γιατί οι συμβολαιογράφοι δεν συμμετέχουν,
επομένως με ποιο τρόπο πιστεύετε ότι θα καταστεί εφικτό αυτά να
μειωθούν;
Κάποια
στιγμή θα δούμε και τους ηλεκτρονικούς πλειστηριασμούς. Θυμίζω ότι στη
Κύπρο έχουν ήδη ξεκινήσει, αλλά δεν έχουν γίνει πολλοί. Και φαίνεται να
μην έχουν λειτουργήσει ως φόβητρο για τους στρατηγικούς κακοπληρωτές.
Υπάρχουν όμως και άλλοι τρόποι μείωσης των μη-εξυπηρετούμενων δανείων
και ανοιγμάτων, όπως η πώληση δανείων σε ειδικά funds, που απεγκλωβίζουν
πολύ πιο γρήγορα τις τράπεζες. Ήδη η Eurobank έχει
ανακοινώσει την πώληση 1,5 δισ. ευρώ τέτοιων δανείων και αναμένονται
παρόμοιες κινήσεις και από τις υπόλοιπες τράπεζες. Δεν θα εκπλαγώ αν το
ποσό πωλήσεων εκτοξευθεί τους επόμενους μήνες. Αν δει κανείς το
πρόγραμμα της Τράπεζας της Ελλάδος για τη μείωση των NPLs και NPEs θα
αναγνωρίσει ότι είναι οπισθοβαρές. Δηλαδή το μεγαλύτερο τμήμα της
υποχρέωσης των τραπεζών να μειώσουν τα NPEs κατά 40 δισ ευρώ πρέπει να
γίνει μέσα στο 2018 και 2019. Μέχρι τώρα η πορεία της μείωσης κινείται
εντός στόχων. Ας μην προτρέχουμε λοιπόν. Είμαι σχετικά αισιόδοξος ότι οι
τράπεζες θα βρουν μια ικανοποιητική λύση.
- Σύμφωνα
με πληροφορίες η ΕΚΤ σχεδιάζει να ζητήσει από τις τράπεζες της
Ευρωζώνης να βάλουν στην άκρη αρκετό ρευστό για να καλύψουν το 100% των
μη εξυπηρετούμενων δανείων τους που θα δημιουργηθούν από 1η/1/2018.
Εφόσον είναι έτσι, πάμε σε αυστηροποίηση του πλαισίου;
Σωστά,
σύμφωνα με τα όσα έγραψε την Τρίτη, 3/10, το πρακτορείο Reuters, πάμε
σε αυστηροποίηση του πλαισίου με περισσότερες προβλέψεις για τα
μη-εξυπηρετούμενα δάνεια. Αλλά για την ελληνική εμπειρία η αυστηροποίηση
αυτή δεν είναι κάτι το καινούργιο. Ο
SSM είναι ήδη πολύ αυστηρός από το 2015. Σκεφτείτε ότι τότε οι
Ευρωπαίοι επόπτες επέβαλαν στις τράπεζες να έχουν κεφάλαια μεγαλύτερα
του 8% του σταθμισμένου ενεργητικού τους ακόμα και στο δυσμενές και
ακραίο σενάριο του stress. Θυμίζω ότι ένα χρόνο νωρίτερα, τον Οκτώβριο
του 2014, όταν έγιναν τα αντίστοιχα stress tests για όλες τις ευρωπαικές
τράπεζες, είχε οριστεί ότι έπρεπε να έχουν κεφάλαια μεγαλύτερα μόνον
του 5,5% του σταθμισμένου ενεργητικού. Το 2015 επί διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ,
οι Ευρωπαίοι επόπτες φαίνεται να εξάντλησαν όλη τους την αυστηρότητα
χωρίς να εμφανιστεί αντίσταση από ελληνικής πλευράς!
- Άρα
λέτε ότι ακόμη και αν η ΕΚΤ κάνει πράξη τα παραπάνω, το ελληνικό
τραπεζικό σύστημα είναι κατά τέτοιο τρόπο εκπαιδευμένο και θωρακισμένο
ώστε να ανταπεξέλθει…
Ακριβώς
αυτό λέω. Αυτή τη στιγμή ο δείκτης κεφαλαιακής επάρκειας των συστημικών
τραπεζών είναι 17,1% και το ελάχιστο ζητούμενο είναι 10,5%. Άρα
βρίσκεται 6,5 μονάδες πάνω απ’ αυτό που απαιτείται. Πολλοί ίσως
επιχειρηματολογήσουν ότι το 17,1% δεν είναι μόνον παραδοσιακό λογιστικό
κεφάλαιο, όπως το γνωρίζαμε πριν την κρίση, αλλά μέρος του είναι και ο
αναβαλλόμενος φόρος (το DTA). Θα απαντούσα ότι και το DTA είναι
εποπτικό κεφάλαιο. Αυτό το πετύχαμε το 2014, όταν ως Υπουργός
Οικονομικών αναγκάστηκα να πάω δύο φορές στη Βουλή νομοσχέδια για να
ικανοποιήσω πλήρως τους Ευρωπαίους επόπτες.
- Εν
προκειμένω από την 1η Ιανουαρίου του 2018 η ΕΚΤ θα δίνει στις τράπεζες 2
χρόνια διορία ώστε να δημιουργήσουν απόθεμα που θα τις βοηθήσει να
καλύψουν το 100% της αξίας των μη εξυπηρετούμενων δανείων και των
δανείων χωρίς εξασφαλίσεις. Για τα καλυμμένα δάνεια φαίνεται ότι θα
δοθεί διορία 7 ετών. Τι σημαίνουν ολ' αυτά στη πράξη;
Καταρχήν
φαίνεται ότι οι νέοι κανόνες επιβάλονται στα νέα κόκκινα δάνεια, αυτά
που θα δημιουργηθούν από την 1η/1/2018. Αλλά όσα δάνεια επρόκειτο να
"σκάσουν" στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα, έχουν ήδη "σκάσει". Η
οικονομία έχει αρχίσει να κινείται προς τη θετική κατεύθυνση,
συνεπώς δεν αναμένουμε να έχουμε πολλά νέα προβληματικά δάνεια. Οι
κυοφορούμενοι αυτοί κανονισμοί της ΕΚΤ αφορούν τα νέα κόκκινα δάνεια,
και όχι τα παλαιά. Επομένως δεν βλέπω να λειτουργούν ιδιαιτέρως
περιοριστικά για τις ελληνικές τράπεζες τα επόμενα χρόνια. Αφορούν τα
τραπεζικά συστήματα όλων των χωρών, όχι αναγκαστικά μόνο το δικό μας.
- Τα τραπεζικά συστήματα ποιών χωρών εκτιμάτε ότι φωτογραφίζουν οι νέοι κανονισμοί; Της Κύπρου για παράδειγμα;
Όχι, ούτε την Κύπρο αφορούν, και εκεί όλα τα παλαιά προβλήματα στον δανεισμό έχουν ήδη εμφανιστεί. Μάλιστα στην Κύπρο εδώ και δύο χρόνια περίπου παρατηρούμε μείωση των μη-εξυπηρετούμενων δανείων, όχι αύξηση.
Ας
μην βλέπουμε τους κανονισμούς ως μια αντίδραση για όσα συνέβησαν στο
παρελθόν. Πρέπει να τους βλέπουμε ως μια κίνηση αποφυγής πιθανών
μελλοντικών προβλημάτων. Κατά τη γνώμη μου, οι νέοι κανονισμοί σκοπεύουν
να προλάβουν να θωρακίσουν τις τράπεζες από μελλοντικές αρνητικές
διαταράξεις. Δεν είναι κανονισμοί που θέλουν να στριμώξουν τις τράπεζες
που έχουν ήδη πρόβλημα λόγω του παρελθόντος τους. Το μήνυμα είναι ότι
από εδώ και πέρα, εφόσον κάτι δεν πάει καλά, θα πρέπει οι τράπεζες να
λάβουν υψηλότερες προβλέψεις. Στην πράξη, η ΕΚΤ επιχειρεί να προλάβει το
κακό που ενδεχομένως θα μπορούσε να συμβεί μετά από πέντε ή επτά
χρόνια.
- Μήπως η νέα αυτή ντιρεκτίβα επηρεάσει, λογιστικά τουλάχιστον, και τα παλιά κόκκινα δάνεια;
Στην
Ελλάδα όχι, επειδή για τα παλαιά κόκκινα δάνεια, ο κανονισμός έχει ήδη
αυστηροποιηθεί. Για παράδειγμα, οι επόπτες επεκτάθηκαν από τα NPL’s στα
NPE’s. Σκεφτείτε ότι τα NPL’s των τεσσάρων συστημικών τραπεζών στην
Ελλάδα βρίσκονται σήμερα στο 36% του δανειακού χαρτοφυλακίου (σε επίπεδο
ομίλων), όταν τα NPE’s είναι στο 50,4%. Αυτή η διαφορά των 14
ποσοστιαίων μονάδων αναδεικνύει ακριβώς την αυστηροποίηση που έχει ήδη
λάβει χώρα για τα παλαιά κόκκινα δάνεια. Μια δεύτερη αυστηροποίηση
επήλθε από τον τρόπο υπολογισμού και της αξίας των εγγυήσεων. Με άλλα
λόγια, οι ελληνικές τράπεζες έχουν ήδη υποστεί την αυστηρότητα του
SSM. Η νέα νομοθεσία θέλει απλώς να θωρακίσει τις τράπεζες από νέα
προβλήματα που πιθανόν να εμφανιστούν στο μέλλον.
- Δεν είπαμε ωστόσο ποια είναι η διαφορά ανάμεσα στα δυο και τα επτά χρόνια που βάζει ως διορία η ΕΚΤ…
Υπάρχουν
ακάλυπτα δάνεια, όπως για παράδειγμα τα δάνεια μέσω πιστωτικών καρτών.
Είναι τα δάνεια δίχως εξασφαλίσεις. Γι’ αυτό και οι κάρτες έχουν υψηλό
επιτόκιο, ακριβώς επειδή δεν έχουν κάλυψη. Με τους προτεινόμενους νέους
κανονισμούς που ανέφερε το Reuters, οι τράπεζες θα έχουν διορία δύο
χρόνια ώστε να δημιουργήσουν το απαραίτητο απόθεμα που θα τους επιτρέψει
να καλύψουν το 100% της αξίας των δανείων μέσω πιστωτικών καρτών, τα
οποία θα χορηγούν στο μέλλον. Νομίζω ότι οι ελληνικές τράπεζες κινούνται
προς αυτή την κατεύθυνση, έχουν δηλαδή πολύ υψηλότερα ποσοστά
προβλέψεων για τέτοιου είδους δάνεια. Οσο
για τη διορία των επτά ετών, αυτή αφορά τα καλυμμένα δάνεια, και είναι
ένα ζήτημα που θα το δούμε στο μέλλον. Θεωρώ ότι η διορία αυτή θα
ασκήσει πίεση ώστε να δημιουργήσουμε ένα πλαίσιο ταχύτερης απονομής
δικαιοσύνης σε θέματα ρευστοποίησης των εγγυήσεων που συνοδεύουν τα
δάνεια, κυρίως των ακινήτων.
----------------------------------------
Πηγή:liberal.gr
----------------------------------------
