Παραθέτουμε την παρέμβαση του Δικτύου Περιβαλλοντικής και Πολιτιστικής Προστασίας της Λακωνίας
στη δημόσια διαβούλευση για τη ΣΜΠΕ Πελοποννήσου 2014-2020. Nα
σημειώσουμε ότι κάθε Περιφερεια είναι υποχρεωμένη να εκδώσει ένα
Επιχειρησιακό Πρόγραμμα (ΕΠ) που προσδιορίζει ποιοι θα είναι οι
αναπτυξιακοί στόχοι της σε ένα βάθος χρόνου (εδώ: 2014 έως 2020).
Προσδιορίζει ακόμη (πρέπει να) ποιες δράσεις θα χρηματοδοτηθούν, ποια
έργα θα γίνουν, που ακριβώς θα κατευθυνθούν τα κονδύλια για δημόσια,
αναπτυξιακά κ.λπ. έργα. Το ΕΠ διαχειρίζεται τη χρηματοδότηση του
Εταιρικού Συμφώνου για Ένα Πλαίσιο Ανάπτυξης (ΕΣΠΑ). Κανονικά το ΕΠ μιας
περιφέρειας οριοθετείται μέσα στην ΣΜΠΕ και η ειδίκευσή του ανά έργο
δράση και περιφερειακή ενότητα δεν μπορεί να υπερβεί τα όρια που γενικά
έχει θέσει η ΣΜΠΕ.
Για παράδειγμα: η ΣΜΠΕ Πελοποννήσου καθορίζει πόσα GW
από αιολική ενέργεια θα εγχυθούν στο μείγμα. Το ΕΠ θα καθορίσει πού θα
εγκατασταθούν κατά προτεραιότητα τα αιολικά αυτά. Αν η ΣΜΠΕ έχει ορίσει
ότι η συνολική δυναμικότητα θα είναι πχ 1.2 GW ετησίως δεν μπορούν να
εγκατασταθούν περισσότερα αιολικά. Το ίδιο ισχύει και για χλμ δρόμων,
λιμάνια, δίκτυα κ.λπ. Σκοπός της ΣΜΠΕ είναι να θέσει περιβαλλοντικώς
αποδεκτά όρια στην ανάπτυξη και να ληφθεί υπόψη η περιβαλλοντική
παράμετρος ώστε να μην ξεφύγουμε με τρόπο επιβαρυντικό.
Η ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΤΥΟΥ στη δημόσια διαβούλευση που έληξε χθες:
"Θα θέλαμε με την παρούσα να συμβάλουμε στη δημόσια διαβούλευση για τη ΣΜΠΕ Πελοποννήσου, η οποία προορίζεται να οριοθετήσει και να δώσει γενικές κατευθύνσεις στη σύνταξη του ΠΕΠ Πελοποννήσου για την προγραμματική περίοδο του ΕΣΠΑ 2014-2020.
Μια συνολική παρατήρηση αφορά τη γενικότητα της ΣΜΠΕ τόσο στην περιγραφή της υφιστάμενης κατάστασης όσο και στην απουσία συγκεκριμένων κατευθύνσεων ως προς τους γενικούς στόχους που θέτει η ΣΜΠΕ. Με αυτόν τον τρόπο όμως δεν τίθενται οι αναγκαίοι περιορισμοί στη σύνταξη του ΠΕΠ Πελοποννήσου για την ίδια περίοδο. Υπάρχει φυσικά ένα πλαίσιο ανάπτυξης που θέτει περιβαλλοντικούς όρους αλλά χωρίς συγκεκριμένες παραμέτρους όσο αφορά το μέγεθος των έργων που προγραμματίζονται σε κάθε φάση ανάπτυξης και χωρίς ένα επίσης συγκεκριμένο προσδιορισμό των προτεραιοτήτων. Προσδιορισμός που, για να γίνει σαφής, οφείλει να αναφέρεται συγκεκριμένα σε προτάσεις και σενάρια που αφορούν τη χρηματοδότηση.
Είναι λοιπόν πολύ δύσκολο να ασκήσουμε κριτική εποικοδομητική σε ένα κείμενο με το οποίο δύσκολα μπορεί να διαφωνήσει κανείς λόγω της γενικότητός του, δεν είναι όμως ως κατά τη γνώμη μας θα όφειλε αρκετά συγκεκριμένο, ώστε να αποτελέσει αντικείμενο συζήτησης.
Ειδικότερα τώρα για τη Λακωνία, που αποτελεί το δικό μας χώρο ενδιαφέροντος -αν και τα όσα θα αναφέρουμε νομίζουμε ότι μπορούν να ισχύσουν και για άλλες Περιφερειακές Ενότητες- πρέπει να δηλώσουμε ότι περιμέναμε στην περιγραφή της υφιστάμενης κατάστασης πολύ περισσότερα από την αναφορά σε γενικές μελέτες και στοιχεία. Απουσιάζουν τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της Λακωνίας και στο φυσικό και στο πολιτισμικό περιβάλλον καθώς και οι απειλές από συγκεκριμένα μοντέλα ανάπτυξης που εφαρμόστηκαν τα προηγούμενα χρόνια.
Ένας διάλογος της μελετητικής ομάδας με τις τοπικές κοινωνίες θα αναδείκνυε πολύ περισσότερους προβληματισμούς αλλά και δυνατότητες.
Χωρίς να θέλουμε να θίξουμε κανένα, νομίζουμε ότι μια ΣΜΠΕ δεν μπορεί να περιορίζεται μόνο σε έτοιμα στοιχεία και μελέτες, αλλά να φέρει και επικαιροποιημένα στοιχεία που προκύπτουν από την εφαρμογή των προηγούμενων ΠΕΠ και ΕΠ, καθώς και την παρούσα οικονομική και περιβαλλοντική συγκυρία.
Επομένως πολύ φοβόμαστε ότι το ΠΕΠ Πελοποννήσου 2014-2020 δεν έχει από την ΣΜΠΕ όλη εκείνη τη βοήθεια που χρειάζεται για τεκμηριωμένο προσδιορισμό των στόχων του ως προς το μέγεθος των έργων, των επενδύσεων και της χρηματοδότησης.
Ως Δίκτυο Περιβαλλοντικής και Πολιτιστικής Προστασίας της Λακωνίας, προτείνουμε την απόσυρση της ΣΜΠΕ και την ανάληψη από την Περιφερειακή Αρχή ενός διαλόγου με τις τοπικές κοινωνίες για τις ανάγκες και τους περιορισμούς που πρέπει να τεθούν. Να σημειώσουμε εδώ ότι οι τοπικές κοινωνίες αγνοούν και τη σημασία της ΣΜΠΕ και τις νέες κατευθυνσεις του ΕΣΠΑ 2014-2020. Υπάρχει έλλειμμα πληροφόρησης και η ευθύνη δεν μπορεί να αφορά μόνο τις ίδιες. Μια απλή ανάρτηση στο Διαδίκτυο για δημόσια διαβούλευση δεν μπορεί να αναπληρώσει αυτό το έλλειμμα. Μια δημοσίευση του ΠΕΠ Πελοποννήσου βασισμένη στη γενικότητα προοιωνίζει αντιδράσεις και πιθανή αποτυχία του ως προς τους γενικούς στόχους που θέτει.
Το Δίκτυο Πολιτιστικής και Περιβαλλοντικής Προστασίας Λακωνίας είναι στη διάθεση της Περιφερειακής Αρχής ώστε να συμβάλει στη διαμόρφωση μιας επικαιροποιημένης και συγκεκριμενοποιημένης ΣΜΠΕ.
Με εκτίμηση
η ΔΙΟΙΚΟΥΣΑ ΕΠΙΤΡΟΠΗ του ΔΙΚΤΥΟΥ"
