Πέμπτη 17 Ιουλίου 2014

Το τραίνο μάλλον δεν θα σφυρίξει ποτέ στη Λακωνία γιατί αυτό δεν έχει κανένα νόημα...


Τις τελευταίες ημέρες υπήρξε μπαράζ δημοσιευμάτων με επίκεντρο τον Πρόεδρο και Δ/νοντα Σύμβουλο του ΟΣΕ κ. Π. Θεοφανόπουλο και τις πρωτοβουλίες για τη μερική αναβίωση του σιδηροδρομικού δικτύου Πελοποννήσου.  Οι προτάσεις αφορούν κυρίως στην προαστιακή χρήση του τραίνου στην Πάτρα και Καλαμάτα και στην τουριστική χρήση του σε ορισμένα άλλα τμήματα της γραμμής.

Οι εξελίξεις άμεσα ή και έμμεσα δεν αφορούν τη Λακωνία. Ωστόσο ενώ επενδυτικοί πόροι θα κατευθυνθούν στο σιδηρόδρομο, στη Λακωνία χρονίζουν ημιτελή ή στις μελέτες κρίσιμες υποδομές. Αυτό θολώνει από τα πολλά και αρκετά ενθουσιώδη δημοσιεύματα στον τοπικό τύπο για το τραίνο των άλλων Νομών. Υπήρξαν και υπερβολές: Διαβάσαμε ότι «σήμερα, στα πλαίσια της ενιαίας Πελοποννήσου και υπό το πρίσμα της ολικής και ισότιμης ανάπτυξης, η Λακωνία πρέπει να διεκδικήσει την προοπτική σύνδεσής της με τρένο». Δεν καταλάβαμε ούτε τη σκοπιμότητα, ούτε ποιός θα πληρώσει. Δεν βοηθά και η κάπως ακατάληπτη επεξήγηση ότι «ο ισχυρισμός ότι ο τουρισμός και η αγροτική παραγωγή αποτελούν βασικό στοιχείο εμπορικής ανάπτυξης του τρένου, καθιστούν τη Λακωνία εξαιρετικά ενδιαφέρον προορισμό και για το τρένο».

Η τελευταία ευκαιρία της ανατολικής Πελοποννήσου να αναβαθμίσει το σιδηροδρομικό της δίκτυο, χάθηκε τη δεκαετία 1980. Στο σχεδιασμό του αυτοκινητόδρομου «Κόρινθος-Τρίπολη-Καλαμάτα-και-ίσως- Σπάρτη» δεν έγινε πρόβλεψη –κατά το πρότυπο συνύπαρξης Προαστιακού και Αττικής Οδού- για σιδηρόδρομο υψηλής ταχύτητας. Αφού το τραίνο παραγκωνίστηκε, νομοτελειακά ακολούθησε τη μοίρα του: Εκτός ανταγωνισμού ταχύτητες, ζημιογόνες χρήσεις, δεκάδες ατυχήματα κάθε χρόνο στις εκατοντάδες αφύλακτες ισόπεδες διαβάσεις. Μόνο στο τελευταίο έτος λειτουργίας του, στη Μεγαλόπολη σημειώθηκαν τρείς σοβαροί εκτροχιασμοί. Το 2004 η γραμμή έκλεισε προσωρινά για μια δαπανηρή αναβάθμιση. Η αναβάθμιση ολοκληρώθηκε, οι εργολάβοι πληρώθηκαν κάποια εκατομμύρια αλλά η γραμμή της ανατολικής Πελοποννήσου δεν λειτούργησε ποτέ ξανά. Απέμειναν ο προαστιακός της Πάτρας και για τους τουρίστες, ο οδοντωτός και η γραμμή Κατάκολο-Ολυμπία. Δεν γνωρίζουμε αν είναι και κερδοφόρα, ευχόμαστε όμως να γλιτώσουν από ότι έχει αποκληθεί ως «δόγμα Φούχτελ»: Κερδοφορία ακόμη και στις δημόσιες επενδύσεις που αφορούν ή διευκολύνουν υποδομές.

Το τελευταίο τρίμηνο 2011, κυκλοφόρησαν πληροφορίες και σποραδικά δημοσιεύματα για «έντονο ενδιαφέρον» μη κατονομαζόμενης « Γερμανικής εταιρείας» να αναλάβει την αξιοποίηση του συνόλου του σιδηροδρομικού δικτύου Πελοποννήσου. Οι (μη κατονομαζόμενοι) «Γερμανοί επενδυτές» θα δρομολογούσαν τουριστικές και εμπορευματικές μεταφορές. Θα έκαναν συναντήσεις και με αυτοδιοικητικούς. Στη σύνθετη πρόταση που φέρονται να κατέθεσαν οι «Γερμανοί επενδυτές» στο Υπουργείο Μεταφορών, φέρεται να ζητούσαν αρχικά τη δοκιμαστική παραχώρηση 3 ετών για να παράσχουν τις ίδιες υπηρεσίες με τον ΟΣΕ. Αλλά χωρίς να καταβάλλουν ενοίκιο για τις εγκαταστάσεις και λαμβάνοντας κρατική επιχορήγηση. Αυτό σίγουρα δεν συνιστά «ανίχνευση νέων προκλήσεων που θα αποτελέσουν το παράδειγμα για όλη τη χώρα» όπως ανέφερε κορυφαίος αιρετός της Περιφέρειας Πελοποννήσου σε παρουσίαση της 1-7-2014. Ούτε τη δημιουργία «μιας νέας στοχευμένης οικονομίας για πρώτη φορά στη χώρα». Συνιστά μία από τα ίδια ή αλλιώς, χαμένα χρόνια...

Κατά την παρουσίαση της 1-7-2014 δεν πληροφορηθήκαμε η Περιφέρεια να αναφέρθηκε σε ιδιώτες επενδυτές ή σε συγχρηματοδότηση. Αναφέρθηκε όμως σε πρόσθετες επενδύσεις σε φωτοβολταϊκά και οπτικές ίνες κατά μήκος των γραμμών. Τα δημοσιεύματα δεν διευκρίνιζαν για ποιόν θα γίνουν όλα αυτά ή κυριότερα, αν θα γίνουν με χρήματα των φορολογούμενων της Περιφέρειας.

Το πλεονέκτημα του παλαιού σιδηροδρομικού δικτύου της Πελοποννήσου έχει αναγνωριστεί σωστά: Συνδέει ορισμένες περιοχές αρχαιολογικού και τουριστικού ενδιαφέροντος με αστικά κέντρα και σημεία εισόδου. Διέρχεται από πολλές περιοχές φυσικού κάλλους. Σε ένα κράτος μόνο 190 ετών, είναι ένα από τα λίγα «νεότερα μνημεία». Τίποτε όμως από αυτά δεν ενδιαφέρει τη Λακωνία. Αντί να θεωρητικολογούμε για την πιθανότητα σιδηροδρομικής σύνδεσης «για τον τουρισμό και την αγροτική παραγωγή» δαπανώντας εκατομμύρια, θα ήταν περισσότερο ανταποδοτικό (για να παραμείνουμε στο «δόγμα Φούχτελ») να φροντίσουμε κάποτε να ολοκληρωθούν τουλάχιστον οι ημιτελείς και (επιμένουμε) ήδη ξεπερασμένες σε πολλές περιπτώσεις, υποδομές και να δρομολογηθούν όσες... μελετώνται (για χρόνια).

Αν η Περιφέρεια θεωρεί λογική τη δαπάνη π.χ. των 11,5 εκ ευρώ για τη σιδηροδρομική εξυπηρέτηση μιας μικρής πόλης (Λουτράκι) μέσω της επέκτασης του προαστιακού, τότε ίσως θα ήθελε να δώσει λίγο περισσότερη σημασία π.χ. στο οδικό δίκτυο ενός ολόκληρου Νομού εδω κάτω. Να διερευνήσει την περαιτέρω επέκταση του λιμένα Γυθείου (η υπάρχουσα ευχόμαστε να τελειώσει έστω και το 2017) ή να διερευνήσει μια άλλη υπόθεση που προβάλλαμε κατ΄ επανάληψη: Ότι με κόστος 8 εκ - 15 εκ ευρώ, το υπάρχον αεροδρόμιο Σπάρτης μπορεί να αναβαθμιστεί για πτήσεις εξωτερικού. Ο κατά βάση εσωτερικός τουρισμός του Νομού εδώ και χρόνια έχει δείξει τα όριά του. Συστημικά προβλήματα, απαρχαιωμένες δομές και απώλεια δυναμικής (momentum), δεν δημιουργούν αισιοδοξία. Ο τουρισμός του Νομού χρειάζεται τουλάχιστον μια αποφασιστική νέα επένδυση, πριν από οτιδήποτε άλλο.

Θα λέγαμε ότι η Περιφέρεια οφείλει αυξημένη ευαισθησία για το Νομό Λακωνίας για περισσότερους από έναν λόγους: Ένας, αφορά στην υποχρέωση άμβλυνσης των ενδοπεριφερειακών ανισοτήτων, στόχος συμβατός και με τις «αρχές της εδαφικής και κοινωνικής συνοχής της Συνθήκης της Λισαβόνας». Δεν είναι απαραίτητο για να το πετύχει κανείς να καταφεύγει μόνο σε σοφιστικέ λύσεις και πακέτα Ειδικών Αναπτυξιακών Προγραμμάτων (βλ. πρόσφατη ειδησεογραφία). Αλλά η Περιφέρεια, θα όφειλε ευαισθησία στους Λάκωνες και επειδή πρακτικά εξελέγη –κατά μία ερμηνεία τουλάχιστον- με τις ψήφους τους, κατόπιν ενός πρωτοφανούς επικοινωνιακού μπαράζ για τα έργα που θα ξεκινούσαν ή που ξεκίνησαν κυρίως τους τελευταίους μήνες προ των εκλογών.

Το τραίνο μάλλον δεν θα σφυρίξει ποτέ στη Λακωνία γιατί αυτό δεν έχει κανένα νόημα. Δεν πρέπει να «σφυρίξουμε» όμως περισσότερο εμείς με όλα αυτά. Τέτοια επικοινωνιακά «τραίνα» όμως προσφέρουν πρώτης τάξεως εκτροχιασμούς και αποπροσανατολισμούς από τη μέτρια και οπισθοβατούσα Λακωνική πραγματικότητα.
------------------------------
Πηγή: apela.gr  
------------------------------