Σε εξέλιξη βρίσκονται
τα πρώτα στάδια αναδιάρθρωσης της ελληνικής ακτοπλοΐας υπό την πίεση
τόσο των πιστωτριών τραπεζών όσο και της αναγκαιότητας να καλυφθούν
κρίσιμα δρομολόγια για την επικοινωνία της χώρας. Στην όλη υπόθεση,
κλειδί αναδεικνύεται η δυνατότητα των ελληνικών επιχειρήσεων αλλά και
του ελληνικού δημοσίου να αντλήσουν μέρος από τους πόρους ύψους 3,7 δισ.
του ΕΣΠΑ που προορίζονται για το περιβάλλον και τις μεταφορές.
Η
ακτοπλοΐα δύναται να λειτουργήσει ως βασική εναλλακτική για την
αναδρομολόγηση οδικών μεταφορών κάτι που αποτελεί στόχο των ευρωπαϊκών
προγραμμάτων. Όμως μπορεί να συμβάλει σημαντικά και στη φιλικότερη για
το περιβάλλον οικονομία με την υποκατάσταση των καυσίμων πετρελαίου με
το καθαρότερο και φθηνότερο lng. Αμφότερες οι δράσεις κρίνεται πως
μπορούν να αποσπάσουν χρηματοδοτήσεις ικανές να στηρίξουν την
κλυδωνιζόμενη ελληνική ακτοπλοΐα. Στο όλο εγχείρημα κρίσιμη είναι η
συμβολή των τραπεζών οι οποίες εφόσον διαπιστώσουν ότι επιτυγχάνεται
δυνητικά η επιστροφή στην κερδοφορία των ακτοπλοϊκών μέσα από τα νέα
business plan εκτιμάται ότι θα χρηματοδοτήσουν με δυσεύρετη ρευστότητα
τις επιχειρήσεις.
Συγχωνεύσεις και αναδιαρθρώσεις
Πρόκειται για μια
διαδικασία που στο τέλος της μπορεί να οδηγήσει σε συγχωνεύσεις
περισσοτέρων από δύο εταιρειών και εξαφάνιση τουλάχιστον μίας, αναφέρουν
καλά ενημερωμένες πηγές. Στη διαδικασία συμμετέχουν έτσι και οι
τράπεζες, προεξάρχουσας της Πειραιώς η οποία διαθέτει, μετά και τις
απορροφήσεις τρίτων τραπεζών τα τελευταία έτη, σημαντική συμμετοχή στο
μετοχικό κεφάλαιο και τις πιστώσεις τριών από τις 5 κύριες επιχειρήσεις.
Οδηγό για τις επόμενες κινήσεις αποτελεί μελέτη του ανεξαρτήτου
συμβουλευτικού οίκου McKinsey η οποία, σύμφωνα με όσα έχουν γίνει
γνωστά, αναφέρει πως οι μεγάλες εταιρείες του κλάδου, που συνδυαστικά
παρουσίασαν στη χρήση του 2012 ζημίες σε επίπεδο EBITDA της τάξης των 40
εκατομμυρίων ευρώ διαθέτουν μια δυνητική προοπτική κερδοφορίας ύψους
170-180 εκατομμυρίων ευρώ. Όμως προκειμένου αυτή η προοπτική να
μετουσιωθεί σε πραγματικό αποτέλεσμα εκτιμάται ότι πρέπει να
δρομολογηθούν όλες οι μεταξύ των εταιριών συνεργασίες ώστε να
επιτευχθούν οι συνέργιες. Επιπλέον να προχωρήσουν σε περεταίρω
εξορθολογισμό της λειτουργίας και μειώσεις κόστους και επίσης να
προχωρήσει ο ανασχεδιασμός των δρομολογίων.
Το «παράθυρο» που ανοίγουν οι Βρυξέλλες
Επισημαίνεται
ότι η προώθηση των θαλάσσιων μεταφορών από την ΕΕ είναι δυνατή μέσω του
στόχου που έχει θέσει η «Λευκή Βίβλος για έναν Ενιαίο Ευρωπαϊκό Χώρο
Μεταφορών» για τη μετατόπιση του 50% των οδικών εμπορευματικών μεταφορών
προς τις σιδηροδρομικές και πλωτές μεταφορές μέχρι το 2050. Επιπλέον
τονίζει ότι τα φιλικά προς το περιβάλλον καύσιμα, όπως το υγροποιημένο
φυσικό αέριο, μπορούν να παίξουν σημαντικό ρόλο στην προσπάθεια
επίτευξης του στόχου της ΕΕ για μείωση των εκπομπών CO2που οφείλονται σε
καύσιμα πλοίων κατά 40% τουλάχιστον μέχρι το 2050.
«Γαλάζια Ανάπτυξη»
Επιπλέον στα πλαίσια
της «Γαλάζιας Ανάπτυξης» όπως έχει ονομάσει την ατζέντα αυτή η ΕΕ και
την ενίσχυση «της βιώσιμης ανάπτυξης στους τομείς της θάλασσας, της
ναυτιλίας και του τουρισμού» έχει χαρακτηρισθεί αναγκαία η ανάπτυξη
αποτελεσματικών και βιώσιμων λιμενικών υπηρεσιών και υποδομών, ικανών να
ανταποκριθούν στην αναμενόμενη αύξηση των θαλασσίων μεταφορών και η
συμβολή τους στη μείωση των περιβαλλοντικών και ηχητικών οχλήσεων, με τη
μετατόπιση των μεταφορών από τη στεριά προς τη θάλασσα και τη
διασφάλιση της εύρυθμης μετάβασης προσώπων και αγαθών από το ένα
μεταφορικό μέσο στο άλλο. Η ικανότητα της ελληνικής πλευράς να
εξασφαλίσει κοινοτικούς πόρους για την ακτοπλοΐα της θα κρίνει σε μεγάλο
βαθμό το μέλλον των επιχειρήσεων του κλάδου. Σημειώνεται πως το σύνολο,
πρακτικά, των ευρωπαϊκών χωρών επιδοτούν τις εργοδοτικές εισφορές των
ακτοπλοϊκών, εφαρμόζουν πολύ χαμηλότερο ΦΠΑ και, σε περιπτώσεις,
επιτρέπουν να μην αποδίδεται ο παρακρατημένος φόρος μισθωτών υπηρεσιών.
Η διαπραγμάτευση
Ένα βήμα προς την
κατεύθυνση της ένταξης της ελληνικής ακτοπλοΐας στα ευρωπαϊκά
προγράμματα έγινε την Παρασκευή οπότε και ολοκληρώθηκαν οι εργασίες της
10ης Συνάντησης Υψηλού Επιπέδου Σημείων Επαφής των Κρατών-Μελών της Ε.Ε.
για την “Ολοκληρωμένη Θαλάσσια Πολιτική”. Η συνάντηση πραγματοποιήθηκε
στο πλαίσιο της Ελληνικής Προεδρίας της Ε.Ε, στο Ζάππειο Μέγαρο. Ο
προεδρεύων υπουργός Ναυτιλίας και Αιγαίου, Μιλτιάδης Βαρβιτσιώτης έδωσε
έμφαση στην πολιτική της Νησιωτικότητας, που έχει η ιεραρχήσει ψηλά η
Ελληνική Προεδρία στην ατζέντα της, εξηγώντας ότι η Ελλάδα είναι μία
χώρα με χιλιάδες νησιά και βραχονησίδες και στηριζόμενη σε αυτό έχει
στόχο να προωθηθούν πολιτικές σε ευρωπαϊκό επίπεδο που θα περιορίζουν
τις συνθήκες απομόνωσης των νησιών και θα προσφέρουν ισότιμες ευκαιρίες
ανάπτυξης.
Δέσμευση της Επιτροπής
Οι πρώτες ισχυρές
ενδείξεις ότι χρήματα μπορεί να προέλθουν τελικά από την ΕΕ για την
ελληνική ακτοπλοΐα έγιναν εμφανείς στην ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής
Επιτροπής στις 20 Φεβρουαρίου για τη «στρατηγική για την τόνωση της
ανάπτυξης και τη δημιουργία θέσεων εργασίας στον παράκτιο και θαλάσσιο
τουρισμό». Σε αυτή γίνεται λόγος για «μελέτη για τον τρόπο βελτίωσης της
ακτοπλοϊκής σύνδεσης των νησιών και τον σχεδιασμό καινοτόμων
τουριστικών στρατηγικών για τα απομονωμένα νησιά» αλλά υπάρχει και
δέσμευση ότι η Επιτροπή «θα αναπτύξει έναν οδηγό με συνοπτική παρουσίαση
των κύριων δυνατοτήτων χρηματοδότησης που διατίθενται για τον τομέα».
Στην πράξη βέβαια
είναι άγνωστο εάν ο χρόνος που θα απαιτηθεί για να τελεσφορήσουν οι
προσπάθειες σε ευρωπαϊκό επίπεδο θα είναι αρκετά σύντομος ώστε να
αποφευχθούν «ατυχήματα» στην ελληνική ακτοπλοϊκή επιχειρηματική αρένα.
--------------------------------------
Πηγή: capital.gr-Ηλίας Μπέλλος
--------------------------------------
