Κυριακή 12 Νοεμβρίου 2017

Κρύβουν τα στοιχεία από τις Αρχές

Ο Διεθνής Οργανισμός Εργασίας (ΔΟΕ) σημειώνει με έμφαση πώς 2,34 εκατομμύρια άνθρωποι χάνουν κάθε χρόνο τη ζωή τους λόγω εργατικών ατυχημάτων και επαγγελματικών νοσημάτων.
Από το συγκεκριμένο σύνολο, 2,02 εκατομμύρια εκτιμάται ότι πεθαίνουν από μεγάλο εύρος νοσημάτων που σχετίζονται με την εργασία.


Από τους 6.300 θανάτους δε που συμβαίνουν ημερησίως και αποδίδονται στην εργασία, οι 5.500 προκαλούνται από διάφορα είδη επαγγελματικών νοσημάτων, ενώ εκτιμάται ότι 160 εκατομμύρια περιπτώσεις μη θανατηφόρων επαγγελματικών νοσημάτων λαμβάνουν χώρα ετησίως.


Στην Ελλάδα, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των εμπλεκομένων φορέων, δηλώνεται, όπως επισημάναμε μόλις το 50%.
Χαρακτηριστική είναι η παράθεση των στοιχείων που αφορούν τα εργατικά ατυχήματα και την επαγγελματική θνησιμότητα, καθώς και οι αποκλίσεις που καταγράφονται μεταξύ του ΙΚΑ και του ΣΕΠΕ αλλά και της ανάλυσης που διενήργησε ο ΔΟΕ το 2003.

Ειδικότερα ο ΔΟΕ εκτίμησε ότι τα εργατικά ατυχήματα που σημειώθηκαν το 2003 στην Ελλάδα και τα οποία προκάλεσαν την απουσία των εργαζομένων από την εργασία τους περισσότερες από τρεις ημέρες ανήλθαν στα 63.932. Το ΙΚΑ προσδιόριζε αυτόν τον αριθμό στα 15.310 ατυχήματα και το Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας (ΣΕΠΕ) στα 6.235.

Σύμφωνα πάντα με τον ΔΟΕ οι εκτιμώμενες επαγγελματικές ασθένειες στη χώρα μας το 2003 ανήλθαν στις 3.203, ενώ για το ΙΚΑ μόλις στις 39.
Ως προς τους θανάτους που συνδέονται με επαγγελματικές ασθένειες, ο ΔΟΕ εκτίμησε ότι αυτοί ανήλθαν το 2003 σε 3.271. Για το ΙΚΑ κανείς θάνατος που καταγράφηκε το 2003 δεν αποδίδεται σε επαγγελματική ασθένεια.


«Η καταγραφή των εργατικών ατυχημάτων είναι σκόπιμα ελλιπής στη χώρα μας. Τα στοιχεία που δημοσιεύονται είναι παραπλανητικά. Ο βασικότερος λόγος είναι ότι γίνεται προσπάθεια απόκρυψης των εργατικών ατυχημάτων από την εργοδοσία, μη δηλώνοντάς τα στις αρμόδιες αρχές» (Εύη Γεωργιάδου, μέλος του Τμήματος Υγείας-Πρόνοιας και της Ομάδας Περιβάλλοντος του Τμήματος Οικονομίας της Κ.Ε. του ΚΚΕ - «Κομμουνιστική Επιθεώρηση» 2016 - Η υγεία και η ασφάλεια των εργαζομένων στο στόχαστρο του κεφαλαίου)

Εως πρόσφατα τα εργατικά ατυχήματα που δηλώνονταν στο ΙΚΑ ήταν πολύ περισσότερα από αυτά που αποτυπώνονταν στις εκθέσεις του ΣΕΠΕ. Και αυτό παρά το γεγονός ότι η καταγραφή των ατυχημάτων αναφερόταν αποκλειστικά στους ασφαλισμένους του Ταμείου εξαιρώντας τους ανασφάλιστους, τους εργαζόμενους με δελτίο παροχής υπηρεσιών, τους αυτοαπασχολούμενους, αγρότες κτλ.

Γιατί συνέβαινε αυτό; Διότι οι εργαζόμενοι έσπευδαν οι ίδιοι να κοινοποιήσουν το εργατικό ατύχημα προκειμένου να λάβουν έστω και τις ελάχιστες προβλεπόμενες παροχές ανεξάρτητα από την αναγγελία ή μη εκ μέρους του εργοδότη του εργατικού ατυχήματος στο ΣΕΠΕ ή την αστυνομία.
Η κατάσταση όμως έχει ήδη διαφοροποιηθεί, με τα εργατικά ατυχήματα που δηλώνονται στο ΣΕΠΕ να υπερβαίνουν τα δηλωθέντα στο ΙΚΑ (νυν ΕΦΚΑ).

Ετσι το 2014 (έκτοτε δεν έχουν δημοσιοποιηθεί στοιχεία) δηλώθηκαν στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜ 4.425 εργατικά ατυχήματα εκ των οποίων τα 44 θανατηφόρα.
Αντίστοιχα στο ΣΕΠΕ τα δηλωθέντα ατυχήματα για το 2014 ανήλθαν σε 5.497 και τα θανατηφόρα σε 63.

Οι εργαζόμενοι είναι ευάλωτοι στον εκβιασμό


Ενώ κανονικά θα έπρεπε να χαρακτηριστεί ένα ατύχημα εργατικό, αν δεν δηλώνεται έτσι, ο ΕΦΚΑ θα ταυτιστεί με την άποψη του εργοδότη που κάνει και τη δήλωση.
Ο εργαζόμενος τότε έχει δύο επιλογές, ή να συμφωνήσει με την κατασκευασμένη ιστορία του εργοδότη για να πάρει άμεσα το επίδομα ασθένειας ή να τον καταγγείλει και να μην έχει κανένα εισόδημα μέχρι να γίνει δεκτή η καταγγελία

«Τι κέρδος θα έχει ο εργαζόμενος αν δηλώσει το εργατικό ατύχημα; Σας ερωτώ. Εάν εργάζεται στον ιδιωτικό τομέα θα χαρακτηριστεί επιρρεπής σε ατυχήματα με κίνδυνο να απολυθεί. Εάν πάλι εργάζεται στον ευρύτερο δημόσιο τομέα μπορεί να μην κινδυνεύει με απόλυση όμως δεν θα έχει κανένα κέρδος» τονίζει στην «Εφ.Συν.» ο ιατρός εργασίας Σπύρος Δρίβας.

«O εργαζόμενος σε κάθε περίπτωση είναι ευάλωτος στον εκβιασμό που υφίσταται από την εργοδοσία προκειμένου να μην δηλώσει το εργατικό ατύχημα» συμπληρώνει ο έμπειρος ιατρός εργασίας και στέλεχος του Ελληνικού Ινστιτούτου Υγιεινής και Ασφάλειας Εργασίας (ΕΛΙΝΥΑΕ).

Τι σημαίνει ευάλωτος στον εκβιασμό; Και τι συμβαίνει με τη γραφειοκρατία του ασφαλιστικού συστήματος και την εργώδη προσπάθειά του για εξοικονόμηση πόρων;
Η περιγραφή, όπως αυτή αποτυπώνεται στο απεργιακό φύλλο της 25ης Μάη που εξέδωσε η Συνέλευση Βάσης Εργαζομένων Οδηγών Δικύκλου (ΣΒΕΟΔ), είναι εξόχως κατατοπιστική.

Γιατί βαφτίζονται τα εργατικά ατυχήματα τροχαία;

Υπηρεσία delivery

«Οι εργαζόμενοι πάνω σε δύο ρόδες έχουμε τις περισσότερες πιθανότητες να πάθουμε κάποιο ατύχημα εν ώρα εργασίας (εργατικό) από όλους τους υπόλοιπους συναδέλφους μας, σύμφωνα με τις επίσημες στατιστικές.
Το φαινόμενο της ημιασφαλισμένης ή ακόμα χειρότερα της εντελώς ανασφάλιστης εργασίας είναι εξαιρετικά διαδεδομένο στο επάγγελμα μας.

Με τον εκβιασμό της ανεργίας να κρέμεται πάνω από το κεφάλι μας και την υποστελέχωση του Σώματος Επιθεώρησης Εργασίας, οι εργοδότες βρίσκουν πρόσφορο έδαφος ώστε να καταπατούν βάναυσα και καθημερινά τα ήδη ακρωτηριασμένα -από τα 3 μνημόνια- εργατικά μας δικαιώματα, σχεδόν ανενόχλητοι.

Ανενόχλητοι... εκτός από μία περίπτωση· όταν συμβεί το εργατικό μας ατύχημα σε ώρα που δεν μας ασφαλίζει.
Μόλις συμβεί, ο εργοδότης έχει πρόβλημα· καθότι αποκαλύπτεται (ενώπιον τρίτων π.χ. ΕΚΑΒ, ασφαλιστικές εταιρίες, ανακριτικοί υπάλληλοι της Τροχαίας) πως απασχολεί εργαζόμενο που δεν τον έχει τη στιγμή του ατυχήματος ασφαλισμένο.
Τότε, συνήθως, ο εργοδότης αρχίζει να μας απειλεί να μη δηλώσουμε το ατύχημά μας ως εργατικό αλλά ως απλό τροχαίο.
Αν συμφωνήσουμε η βάφτιση γίνεται άμεσα και καμιά φορά ο νονός είναι ένστολος (Τροχαία - μη καταγραφή του κουτιού μεταφοράς αντικειμένων).

Αν δεν υποκύψουμε, πρέπει να καταγγείλουμε τον εργοδότη μας και θα πάρουμε το επίδομα ασθενείας, όταν γίνει δεκτή η καταγγελία μας (εξαιρετικά χρονοβόρα διαδικασία), αλλά μέχρι τότε θα πρέπει να επιβιώσουμε σε μία περίοδο που θα είμαστε πιθανόν ανίκανοι για εργασία εξαιτίας του τραυματισμού μας από το εργατικό και χωρίς εισόδημα ούτε από τον εργοδότη (αυτός απαλλάσσεται από την υποχρέωση να μας πληρώνει όταν είμαστε σε αναρρωτική και μάλιστα του δίνεται το δικαίωμα να μας απολύσει) αλλά ούτε από τον ΕΦΚΑ (μόνο όταν δηλώνει ο εργοδότης το ατύχημα ως εργατικό παίρνουμε το επίδομα ασθενείας).

Ετσι, ο αγνώστου διάρκειας οικονομικός στραγγαλισμός που πρόκειται να δεχτούμε καταγγέλλοντας, οδηγεί κάποιους από εμάς στα βαφτίσια, και μάλιστα σε κουμπαριά με τον εργοδότη.
Τέλος, αν τα αποδεικτικά στοιχεία είναι αδιάσειστα, όπως για παράδειγμα όταν καταγράφεται η κούτα ή ότι το παπί που οδηγούσαμε ότι ανήκει στην εταιρεία... τότε ο εργοδότης θα δηλώσει ότι μας κάλεσε εκτάκτως για ανάληψη εργασίας και πάθαμε το ατύχημα στη διαδρομή από το σπίτι μας προς την εταιρεία.
Κι ενώ κανονικά και έτσι το ατύχημα μας θα έπρεπε να χαρακτηριστεί εργατικό, ο ΕΦΚΑ είναι απόλυτα σύμφωνος με αυτή (σ.σ την άποψη) του εργοδότη για να το βγάλει εργατικό.

Επομένως έχουμε δύο επιλογές. Είτε να συμφωνήσουμε με την κατασκευασμένη ιστορία του εργοδότη, καλύπτοντάς τον στις ασφαλιστικές παρανομίες του, για να πάρουμε άμεσα το επίδομα ασθενείας ή να τον καταγγείλουμε χωρίς να έχουμε κανένα εισόδημα (καμία αμοιβή από εργασία, όντες πιθανόν τραυματισμένοι, αλλά ούτε επίδομα ασθενείας) μέχρι να γίνει δεκτή η καταγγελία μας.
Στην περίπτωση δε που δεν επανέλθει ποτέ η υγεία του εργαζομένου στο επίπεδο πριν από το ατύχημα τότε ο εργαζόμενος και η οικογένειά του έχουν να αντιμετωπίσουν μπροστά τους το τέρας της γραφειοκρατίας και μια απίστευτη και κυνική αδιαφορία από την πλευρά των αρμοδίων αρχών και φυσικά από τον εργοδότη.

Ο εργαζόμενος πρέπει να κυνηγήσει μόνος του δικαστικά την εταιρεία, κάτι που μπορεί να αποβεί εξαιρετικά δαπανηρό, χρονοβόρο και ψυχοφθόρο.
Η οικογένεια, όταν υπάρχει, αδυνατίζει οικονομικά διότι επωμίζεται τα ιατρικά έξοδα μέχρι να τελεσιδικήσει η αγωγή.

Οι εργοδότες τα γνωρίζουν αυτά και γι’ αυτό, σε αρκετές περιπτώσεις, δεν αποζημιώνουν τους εργαζόμενους και τους φέρνουν αντιμέτωπους με ένα δικαστικό κυκεώνα.
Σε περίπτωση θανάτου του εργαζόμενου τα πράγματα είναι ακόμα πιο σύνθετα.
Σε πρώτο χρόνο οι εργοδότες έρχονται σε επαφή με την οικογένεια και υπάρχει η περίπτωση να προσφέρουν μια αποζημίωση που στις περισσότερες των περιπτώσεων δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα.

Ποντάρουν όμως στο συναισθηματικό φόρτο εξαιτίας της απώλειας του ανθρώπου τους, ώστε να πετύχουν μια "οικονομική λύση" για την τσέπη τους.
Αλλοτε οι εργοδότες προσπαθούν να ρίξουν την ευθύνη στον εκλιπόντα συνάδελφο και η οικογένεια, όταν υπάρχει, οφείλει να ξεκινήσει έναν δύσκολο δικαστικό αγώνα για να αποδείξει πως ο άνθρωπός της δεν είναι ελέφαντας...»

Αθέατες επαγγελματικές ασθένειες

Εργάτες

Το σύγχρονο νομοθετικό πλαίσιο για την υγιεινή και ασφάλεια της εργασίας θεσπίστηκε με τον νόμο 1568 του 1985.
Σε αυτό προβλέφθηκαν ειδικά εποπτικά όργανα για την εφαρμογή του και ειδικότερα προβλέφθηκε η παρουσία τεχνικού ασφάλειας ή ειδικά καταρτισμένου εργαζόμενου στις μικρές επιχειρήσεις, καθώς και η τακτική παρουσία γιατρού εργασίας σε όλες τις επιχειρήσεις που απασχολούν πενήντα εργαζόμενους και άνω.

Η πλειονότητα βέβαια των επιχειρήσεων της χώρας απασχολεί έως και πενήντα εργαζόμενους.
Στη συνέχεια υπήρξαν διάφορες νομοθετικές παρεμβάσεις επί του θέματος ενώ με τον νόμο 3850 του 2010 κυρώθηκε ο κώδικας νόμων για την υγεία και ασφάλεια των εργαζομένων.

Ακολούθησαν επιμέρους τροποποιήσεις αυτού του νόμου, ενώ το 2012 δημοσιεύτηκε το Π. Δ 41- 2012 με τον Εθνικό Κατάλογο Επαγγελματικών Ασθενειών.
Επαγγελματικές ασθένειες και εθνικός μάλιστα κατάλογος;
«Μα οι επαγγελματικές ασθένειες είναι αθέατες στην χώρα. Απλούστατα δεν αναγνωρίζονται» τονίζει στην «Εφ.Συν.» η Εύη Γεωργιάδου, στέλεχος του ΕΛΙΝΥΑΕ και πρόεδρος του συλλόγου εργαζομένων.

«Η καταγραφή των εργατικών ατυχημάτων είναι ελλιπής και των επαγγελματικών ασθενειών μηδενική. Δεν υπάρχει μοντέλο καταγραφής τους», επιβεβαιώνει ο ιατρός εργασίας κ. Δρίβας.
Το 2001 στην Ελλάδα οι δείκτες επαγγελματικής επίπτωσης είχαν προσδιοριστεί στους 3,4/100.000 εργαζόμενους τον χρόνο.

Στη Φινλανδία αντίστοιχα το 2002 ο δείκτης προσδιορίστηκε στους 200/100.000 εργαζόμενους, ενώ η Eurostat για το 2001 ανέφερε 37/100.000 εργαζόμενους.
Επίσης στο ΙΚΑ τα δηλωθέντα επαγγελματικά νοσήματα για το 2003 ανέρχονται στα 39, το 2004 στα 32, το 2005 στα 30, το 2006 στα 31 και το 2007 στα 24!

Η αποζημίωση λόγω επαγγελματικούς νοσήματος στη χώρα συνιστά το πιο σύντομο ανέκδοτο..
Κι όμως «το πρόβλημα είναι τεράστιο, καθώς σύμφωνα με μελέτες υπολογίζεται ότι χιλιάδες είναι στην πραγματικότητα οι εργαζόμενοι που η έκθεση σε βλαπτικούς παράγοντες στην εργασία τους μακροπρόθεσμα τους προκαλεί σοβαρά προβλήματα υγείας ή και οδηγεί στο θάνατό τους.»***(Εύη Γεωργιάδου, «Κομμουνιστική Επιθεώρηση»)

Ο ιατρός εργασίας Σπύρος Δρίβας είχε δηλώσει χαρακτηριστικά στην «Εφ.Συν.» στο αφιέρωμα για τα εργατικά ατυχήματα στους δήμους (23-24 Σεπτεμβρίου):

«Δυο είναι τα μετρήσιμα μεγέθη για τον ιατρό εργασίας, τα εργατικά ατυχήματα και οι επαγγελματικές ασθένειες. Οταν δεν υπάρχει υποδομή έτσι ώστε ο γιατρός εργασίας να μπορεί να στείλει τον εργαζόμενο για στοχευμένο ιατρικό έλεγχο, να προβεί σε μετρήσεις, δεν μπορεί με ένα πιεσόμετρο να προσφέρει έργο. Οι επαγγελματικές ασθένειες μπορούν να προβλεφθούν και να αντιμετωπιστούν. Ομως η καταγραφή των επαγγελματικών ασθενειών και η αναγνώρισή τους είναι ανύπαρκτη. Γιατί γίνονται τα εργατικά ατυχήματα; Γιατί οι έλεγχοι είναι ανύπαρκτοι, γιατί η εντατικοποίηση της εργασίας, το στρες, η εργασιακή ανασφάλεια και οι ψυχοκοινωνικοί παράγοντες αναπόφευκτα θα οδηγήσουν στο λάθος. Ποιος αναγνωρίζει ως επαγγελματική ασθένεια το ψυχικό νόσημα που προκαλείται από την εντατικοποίηση της εργασίας;».

Με δυο λόγια, οι γιατροί εργασίας -στις επιχειρήσεις που διαθέτουν ιατρούς εργασίας- αποστερούνται οιασδήποτε υποδομής για τη διενέργεια στοχευμένου ιατρικού ελέγχου μέσω των δημόσιων νοσοκομείων.

Παράλληλα τα εργαστήρια του ΕΛΙΝΥΑΕ οδεύουν στον παροπλισμό τους, ενώ τα εργαστήρια του Κέντρου Υγείας και Ασφάλισης της Εργασίας του Υπουργείου Εργασίας που θα παρείχαν την υποδομή για το έργο του Σώματος Επιθεώρησης Εργασίας (ΣΕΠΕ) δεν λειτουργούν.

Πέραν τούτων δεν υπάρχει και επάρκεια γιατρών εργασίας καθώς ο αριθμός τους δεν υπερβαίνει τους 150 (στη Φιnλανδία και τη Δανία αντίστοιχα δραστηριοποιούνται περίπου 35.000-38.000 αντιπρόσωποι υγιεινής και ασφάλειας για 2,3 έως 2,8 εκατομμύρια εργαζόμενους).

Για τον λόγο αυτό δημιουργήθηκε ο θεσμός των Εξωτερικών Υπηρεσιών (ΕΞΥΠ), δηλαδή των ιδιωτών ιατρών διαφόρων ειδικοτήτων που παρέχουν υπηρεσίες ιατρικής της εργασίας.

«Δεν είναι μόνο που αναρωτιέσαι πώς είναι δυνατόν ο ιατρός εργασίας να έχει βρεθεί σχεδόν ταυτόχρονα σε πολλά σημεία της πρωτεύουσας, όπως προκύπτει από τις υπογραφές στους ιατρικούς φακέλους. Προσωπικά έχω ελέγξει ιατρικό φάκελο ο οποίος ήταν κενός. Λευκές σελίδες» αναφέρει στην «Εφ.Συν.» ο πρόεδρος του Συλλόγου Επιθεωρητών Ασφάλειας και Υγείας Σταύρος Χαλάτσης.

Ως προς τις επιτροπές υγιεινής και ασφάλειας αποτελούν γράμμα κενό περιεχομένου, αφού στις περισσότερες των περιπτώσεων δεν υφίστανται.
Ο θεσμός απαξιώθηκε και εξαιτίας σοβαρών αντιπαραθέσεων με τα σωματεία των εργαζομένων...

Τα ορυχεία της σμύριδας

Δουλεύουν χωρίς να πληρώνονται

Σμυριδορυχείο Νάξου
Σμυριδορυχείο στη Νάξο
Στα ορεινά χωριά της Νάξου υπάρχουν διάσπαρτα εκατοντάδες ορυχεία σμύριδας. Στα επονομαζόμενα σμυριδοχώρια συγκαταλέγονται η Απείρανθος, η Κεραμωτή, ο Δανακός, η Κόρωνος, το Σκαδό.

Οι εργαζόμενοι των ορυχείων εργάζονται, τονίζει στην «Εφ.Συν.» ο πρόεδρος του σωματείου Μιχάλης Πασουλάς, «με μέσα πρωτόγονα, με τα χέρια μέσα στις στοές. Με βαγόνια και φουρνέλα γίνεται η εξόρυξη της σμύριδας. Πέρυσι θρηνήσαμε έναν νεκρό εργαζόμενο ηλικίας μόλις 32-33 ετών».
Το εντυπωσιακό της υπόθεσης είναι ότι οι εργαζόμενοι σε αυτά τα φτωχά χωριά επιλέγουν να δουλέψουν μερικούς μήνες τον χρόνο χωρίς να πληρωθούν από το κράτος που είναι ο εργοδότης τους.

Εργάζονται στην εξόρυξη με αντάλλαγμα την κάλυψη ασφαλιστικών εισφορών και τη χορήγηση του επιδόματος του ΟΑΕΔ.

«Στους καταλόγους των ορυχείων είναι εγγεγραμμένα περίπου 380 άτομα. Εμείς ζητάμε να εργαζόμαστε μεγαλύτερο διάστημα, καθώς τώρα περιορίζεται η εργασία μας στους τρεις μήνες με αποτέλεσμα την εντατικοποίηση. Επίσης δεν υπάρχουν οι υποδομές για τη μεταφορά της σμύριδας, καθώς και η υποδομή για την πολτοποίησή της προκειμένου να ανεβεί η αξία του προϊόντος. Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός ότι η σμύριδα που υπάρχει στην Τουρκία πωλείται προς 70 έως 250 ευρώ ο τόνος, ενώ η δική μας σμύριδα από 15 έως 30 ευρώ», προσθέτει ο κ. Πασουλάς.

Σημειώνει δε ότι τα ένσημα του 2016 για την ασφαλιστική τους κάλυψη δεν έχουν ακόμη καλυφθεί με αποτέλεσμα να κινδυνεύουν να χάσουν το επίδομα του ΟΑΕΔ...

Η διάγνωση γίνεται... αλλά η σύνταξη δεν δίνεται

Εργάτες σε οικοδομή

Εφόσον οι μελέτες νοσηρότητας είναι ανύπαρκτες, οι βλαπτικοί παράγοντες δεν καταγράφονται και δεν υφίσταται σύστημα παρακολούθησης εξέλιξης των επαγγελματικών νόσων πώς θα μπορέσει ένας εργαζόμενος να στοιχειοθετήσει επαγγελματική ασθένεια;

Για να γίνει μάλιστα καταγραφή της επαγγελματικής νόσου θα πρέπει αυτή να αναγγελθεί από τον ιατρό εργασίας μέσω της επιχείρησης στο ΣΕΠΕ ή από το δημόσιο σύστημα υγείας.

Ωστόσο, όπως ήδη επισημάνθηκε, στο δημόσιο σύστημα υγείας δεν υπάρχει σύστημα ανάδρασης και ενημέρωσης των αρμόδιων υπηρεσιών για την πιθανότητα σύνδεσης της ασθένειας με συγκεκριμένη επαγγελματική νόσο ούτε εργαστήρια για την τεκμηρίωση της έκθεσης του εργαζόμενου σε επαγγελματική νόσο.

«Το ΣΕΠΕ έχει προτείνει από το 2002 τη διασύνδεση του ιατρικού φακέλου του εργαζόμενου με το εργασιακό του ιστορικό, την εμπεριστατωμένη διάγνωση και μελέτη του ασθενούς και την ενημέρωση των ασφαλιστικών ταμείων και του Σώματος Επιθεώρησης» τονίζει ο κ. Σταύρος Χαλάτσης.

Η διαδικασία μετά την αναγγελία της επαγγελματικής νόσου από το δημόσιο σύστημα υγείας και τον ιατρό εργασίας προβλέπει τον χαρακτηρισμό της νόσου ως επαγγελματικής ή όχι από τον διευθυντή του αρμόδιου υποκαταστήματος του ΙΚΑ και την παραπομπή του ασφαλισμένου για κρίση από τις υγειονομικές επιτροπές για τον προσδιορισμό του ποσοστού αναπηρίας.

«Υπάρχουν συγκεκριμένα παραδείγματα ασθενών για τους οποίους έχει διαγνωστεί από γιατρό εργασίας ότι πάσχουν από επαγγελματική νόσο, έχει προσδιοριστεί ποσοστό αναπηρίας από τις επιτροπές του Κέντρου Πιστοποίησης Αναπηρίας (ΚΕΠΑ) και στο ερώτημά τους για τις απαραίτητες ενέργειες για την αναγνώριση και καταγραφή της επαγγελματικής νόσου έχουν λάβει απάντηση ότι αυτό δεν γίνεται.»*** (Γεωργιάδου, «Κομμουνιστική Επιθεώρηση»)

Εξάλλου «στην περίπτωση που ο ασφαλισμένος κριθεί από το ΚΕΠΑ ανάπηρος με συντάξιμο ποσοστό αναπηρίας από πάθηση που οφείλεται σε "κοινή νόσο", δικαιούται σύνταξη λόγω αναπηρίας εφόσον έχει πραγματοποιήσει συγκεκριμένο αριθμό ημερών ασφάλισης στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜ. Στην περίπτωση που ο ασφαλισμένος κριθεί από το ΚΕΠΑ ανάπηρος με συντάξιμο ποσοστό αναπηρίας από πάθηση που οφείλεται σε εργατικό ατύχημα, δικαιούται σύνταξη λόγω αναπηρίας εφόσον έχει πραγματοποιήσει έστω και μία μέρα ασφάλισης στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜ και το ατύχημα έχει χαρακτηριστεί εργατικό. Στην περίπτωση που ο ασφαλισμένος κριθεί από το ΚΕΠΑ ανάπηρος με συντάξιμο ποσοστό αναπηρίας από πάθηση που οφείλεται σε επαγγελματική νόσο, δικαιούται σύνταξη λόγω αναπηρίας εφόσον έχει ασφαλιστεί στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜ τον ελάχιστο χρόνο, ο οποίος, ανάλογα με την επαγγελματική ασθένεια, ορίζεται από τις σχετικές διατάξεις με πολλούς, ωστόσο, περιορισμούς όσον αφορά το πώς τελικά διαπιστώνεται ότι η ασθένειά του είναι επαγγελματική.»***(Γεωργιάδου, «Κομμουνιστική Επιθεώρηση»)

Ο καρκίνος πλήττει τις εργαζόμενες τάξεις


Σύμφωνα με τους γιατρούς εργασίας στους «χώρους εργασίας κυκλοφορούν περισσότερες από 300.000 ουσίες που επηρεάζουν στον ένα ή τον άλλο βαθμό την υγεία των εργαζομένων. Ούτε ένα επαγγελματικό νόσημα δεν υπάρχει που να μην μπορεί να προληφθεί! Ούτε ένα επαγγελματικό νόσημα δεν υπάρχει που δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί με την πρόληψη. Το κόστος δεν είναι μεγάλο. Αντίθετα το κόστος της επαγγελματικής νοσηρότητας είναι τεράστιο για το δημόσιο σύστημα υγείας».***ΙΝΕ-ΓΣΕΕ 2015, Εργασία και τα προβλήματα υγείας στην Ελλάδα (Κωνσταντίνος Δημουλάς, Γιώργος Κολλιάς, Χρήστος Μπάγκαβος, Θεοδώρα Τζανετάκη)

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας εκτιμά πώς το 37 % των οσφυαλγιών, το 16 % της απώλειας ακοής, το 13 % της χρόνιας αποφρακτικής πνευμονοπάθειας, το 11 % του βρογχικού άσθματος, το 10 % του καρκίνου του πνεύμονα, το 8 % των τραυματισμών, αλλά και το 9,6% του συνόλου των θανάτων από καρκίνο οφείλονται στην εργασία.

Σύμφωνα μάλιστα με τη δήλωση του Διευθυντή του Ευρωπαϊκού Οργανισμού για την Ασφάλεια και την Υγεία στην Εργασία (EU-OSHA) στις 18 Νοέμβρη 2014, «ο καρκίνος αποτελεί την πρώτη αιτία θνησιμότητας που συνδέεται με την εργασία και έπονται οι καρδιοαγγειακές και αναπνευστικές παθήσεις».

Ο καρκίνος, όπως σημειώνεται χαρακτηριστικά, πλήττει τις εργαζόμενες τάξεις.

«Για παράδειγμα ο καρκίνος του δέρματος είναι η πιο διαδεδομένη μορφή καρκίνου στους ψαράδες και τους γεωργούς προσβάλλοντας επίσης σε σημαντικό βαθμό τους εργαζόμενους στον κλάδο των εκτυπώσεων, ο καρκίνος του ρινικού συστήματος αποτελεί την επικρατέστερη ασθένεια στους εργαζόμενους στον κλάδο της ξυλείας/επίπλων, ο καρκίνος του γεννητικού συστήματος πλήττει κυρίως τους/τις εργαζόμενους στη χημική βιομηχανία και ο καρκίνος του στήθους εμφανίζει υψηλά επίπεδα επιπολασμού στους εργαζόμενους στον κλάδο των εκτυπώσεων (Laurent, 2011).

Ενας ιδιαίτερα επιβαρυντικός παράγοντας για τον καρκίνο του στήθους είναι η νυχτερινή εργασία η οποία προκαλεί ορμονικές διαταραχές (Vogel and Laurent, 2011).

Εξάλλου μελέτες επιπολασμού του καρκίνου και των καρκινογενέσεων έδειξαν ότι βρίσκονται σε υψηλότερους βαθμούς συγκέντρωσης εκεί όπου υπάρχει υψηλή βιομηχανική συγκέντρωση και έκθεση των εργαζομένων σε χημικά οξέα, το χρώμιο, το αρσενικό, τον μόλυβδο και τις βαφές (ναυπηγία, επιπλοποιία, προϊόντα αλουμινίου) (Mengeot, 2007).

Το κυριότερο εμπόδιο στην αντιμετώπιση του επαγγελματικού καρκίνου είναι η αδυναμία των εργαζομένων να ελέγξουν οι ίδιοι τις συνθήκες εργασίας, αφού οι διαθέσιμες τεχνικές δυνατότητες επιτρέπουν την αποτελεσματική προστασία από τους παράγοντες που προκαλούν επαγγελματικό καρκίνο (Mengeot, 2007).»
***ΙΝΕ - ΓΣΕΕ

Το κόστος των εργατικών ατυχημάτων και των επαγγελματικών ασθενειών στην Ε.Ε έχει εκτιμηθεί ότι κυμαίνεται μεταξύ του 2,6-3,8% του ΑΕΠ ενώ αντίστοιχα στις ΗΠΑ έχει υπολογιστεί ότι ανέρχεται στα 250 δις δολάρια. 
«Στη Γερμανία, 460 εκατ. ημέρες αδειών ασθενείας το χρόνο είχαν ως αποτέλεσμα μια εκτιμώμενη απώλεια στην παραγωγικότητα ύψους 3,1 % του ΑΕΠ. Αντίστοιχα για την κοινωνική ασφάλιση, το κόστος που συνδέεται με ασθένειες ή ατυχήματα είναι, επίσης, απαράδεκτα υψηλό. Κατά το οικονομικό έτος 2010/11, το καθαρό κόστος μόνο στο Ην. Βασίλειο υπολογίστηκε σε 2.381 εκατομμύρια στερλίνες».***(Γεωργιάδου, «Κομμουνιστική Επιθεώρηση»)

Το κόστος των εργατικών ατυχημάτων και των επαγγελματικών ασθενειών μετακυλίεται στο δημόσιο σύστημα υγείας, καθώς στην Ελλάδα οι επιχειρήσεις δεν υποχρεούνται να ασφαλίζουν τους εργαζόμενους έναντι του επαγγελματικού κινδύνου, όπως συμβαίνει σε αρκετά κράτη-μέλη της Ε.Ε.

«Στην Ελλάδα αυτό που εφαρμόζεται είναι η καταβολή μιας ελάχιστης εργοδοτικής εισφοράς για τον επαγγελματικό κίνδυνο, που αντιστοιχεί στο 1% των αποδοχών των εργαζομένων που είναι ασφαλισμένοι στο ΙΚΑ. Η υποχρέωση αυτή δεν αφορά όλες τις επιχειρήσεις. Σύμφωνα με τη νομοθεσία, η υποχρέωση αυτή αφορά μόνο τις βιομηχανίες στην περιοχή της Αττικής.»*** (Γεωργιάδου, «Κομμουνιστική Επιθεώρηση»)

Στην πραγματικότητα στην Ελλάδα οι εργαζόμενοι πέραν της προσωπικής τους οδύνης επιβαρύνονται και με το κόστος της αποκατάστασης της επαγγελματικής ασθένειας και του εργατικού ατυχήματος τους λόγω των εξαιρετικά περιορισμένων παροχών του ασφαλιστικού συστήματος.
--------------------------------------------------------------------------
Πηγή: Εφημερίδα των Σντακτών-Ντίνα Ιωακειμίδου 
--------------------------------------------------------------------------