Ο υπουργός Ναυτιλίας και Αιγαίου, Κωστής Μουσουρούλης, ανοίγοντας για πρώτη φορά τα χαρτιά του από την ημέρα που ανέλαβε τα καθήκοντά του, παραχώρησε συνέντευξη στη «Ν», στο πλαίσιο της οποίας στάθηκε ιδιαίτερα στο ζήτημα της ακτοπλοΐας, ανακοινώνοντας σχέδιο δέσμης έξι μέτρων για την ενίσχυση του κλάδου άμεσα, ενώ αναφέρθηκε και στη μεγάλη φιλοδοξία του, την ανάπτυξη ενός μηχανισμού λήψης αποφάσεων μίας στάσης για τη ναυτιλία, ώστε να ισχυροποιηθούν οι σχέσεις ανάμεσα στα ναυτιλιακά κεφάλαια και την εθνική οικονομία.
Ο ίδιος αναγνωρίζει ότι πρόκειται για ένα δύσκολο εγχείρημα, το οποίο όμως πρέπει να ξεκινήσει αμέσως. Στις άμεσες προτεραιότητές του βρίσκονται και τα λιμάνια με την κρουαζιέρα. Οι παραχωρήσεις λιμενικών δραστηριοτήτων (κάτι που αφορά στους σταθμούς κρουαζιέρας), αλλά και η καταγραφή όλων των κρίκων που αφορούν την αλυσίδα της κρουαζιέρας ανά κυβερνητική αρμοδιότητα, ώστε να υπάρξει συντονισμός και οργάνωση, βρίσκονται ψηλά στην ατζέντα του.
Η ισχυροποίηση των δεσμών ανάμεσα στα ναυτιλιακά κεφάλαια και την εθνική οικονομία αποτελεί βασικό άξονα της πολιτικής που θέλετε να εφαρμόσετε. Τι ακριβώς εννοείτε;
«Για μένα πάνω από όλα σημασία έχει να οικοδομήσουμε σχέσεις εμπιστοσύνης μεταξύ των εταίρων της ναυτικής και ναυτιλιακής κοινότητας, αλλά και της πολιτείας. Η εμπιστοσύνη δεν διατάσσεται αλλά κερδίζεται, όχι μόνο από τα πρόσωπα αλλά και από τις δομές που δημιουργούνται και λειτουργούν. Και λειτουργούν αποδοτικά.
Νομίζω ότι αν κατορθώσουμε εδώ στον Πειραιά να υλοποιήσουμε ορισμένες από αυτές, και αυτές να αποδώσουν, τα υπόλοιπα θα έρθουν μόνα τους. Ενα παράδειγμα, διαχρονικά η Ελλάδα είχε επιδιώξει να προσελκύσει επενδύσεις μέσα από μηχανισμούς υπηρεσιών μίας στάσης. Αυτές δεν απέδωσαν γιατί στην ουσία επιχειρήθηκε να γίνει κάτι σαν ΚΕΠ. Να συνομιλήσει ένα σημείο με τον επενδυτή και πίσω από αυτό το σημείο να στοιχηθεί και να διοικηθεί ένας ολόκληρος μηχανισμός που αφορά στο κεντρικό κράτος αλλά και στις αποκεντρωμένες περιφερειακές και κρατικές διοικήσεις».
Και τι πιστεύετε ότι πρέπει να αλλάξει;
«Εκείνο που πιστεύω ότι λείπει είναι αυτό που λέμε στα αγγλικά ''one stop decision making'', δηλαδή ένα σημείο μιας στάσης που θα παίρνει αποφάσεις. Το λέω αυτό γιατί, αν δει κανείς όλα τα νομοθετήματα που πέρασαν τα τελευταία χρόνια από τη Βουλή για την επιτάχυνση των επενδύσεων, η προσπάθεια που γίνεται δεν είναι να αρθούν τα εμπόδια. Είναι να παρακαμφθούν. Αρα, λοιπόν, αυτά τα εμπόδια παραμένουν. Εδώ στο υπουργείο θα προσπαθήσουμε να πετύχουμε και τα δύο. Και να αρθούν τα εμπόδια, αλλά και να δημιουργηθεί σημείο λήψης απόφασης. Ενα σημείο λήψης αποφάσεων. Βέβαια το να αρθούν τα εμπόδια αφορά στο ξήλωμα της γραφειοκρατίας σε όλα τα επίπεδα που αφορούν στη θάλασσα».
Είναι εύκολο αυτό;
«Για να ξηλώσεις τη γραφειοκρατία και να διασφαλίσεις τη συνέχεια, γιατί, ξέρετε, πολύ εύκολα μπορείς να την ξηλώσεις τη γραφειοκρατία, αλλά το σύστημα που λειτουργεί όλα αυτά τα χρόνια αν αναστατωθεί θα δημιουργήσει προβλήματα -δεν αφορά αυτό μόνο στις θαλάσσιες συγκοινωνίες- και μπορεί να παραλύσει συνολικότερα η δραστηριότητα που έχει να κάνει με τη θάλασσα. Αυτό πρέπει να γίνει προσεκτικά, αφού αναγνωριστούν τα περιττά βήματα. Εχω ήδη εικόνα για πολλά. Αν θέλετε να σας δώσω ένα παράδειγμα από την εμπειρία μου στο υπουργείο Οικονομίας και Οικονομικών.
Πρόκειται για έργα συγχρηματοδοτούμενα που είναι μέσα στις λιμενικές ζώνες. Ενώ υπάρχει ένα έργο για το οποίο η σύμβαση με τον ανάδοχο έχει υπογραφεί και αφού έχουν εγκριθεί οι περιβαλλοντικοί όροι και έχουν υπογράψει οι πάντες, χρειάζεται να δοθεί από τον λιμενάρχη εντολή για την έναρξη των εργασιών. Αυτό σημαίνει φάκελος αξιολόγησης και βήματα περιττά. Πρόκειται για ένα σημείο που θα μπορούσε κάλλιστα να αφαιρεθεί, χωρίς να δημιουργηθεί η παραμικρή αναστάτωση.
Αλλωστε, αν κάτι δεν πάει καλά, το κράτος έχει πάντα τη δυνατότητα να παρέμβει με ασφαλιστικά μέτρα. Το ίδιο θα επιδιώξουμε όπου εισέρχονται διαδικασίες, τις οποίες, αφού τις αξιολογήσουμε και τις κρίνουμε περιττές, θα τις αφαιρέσουμε. Είναι μια δύσκολη δουλειά, δεν είναι άμεσης απόδοσης γιατί έχει ισχυρό τεχνικό υπόβαθρο, όμως πρέπει να ξεκινήσει άμεσα».
Σε ό,τι αφορά την ενίσχυση του νηολογίου, αφού για πρώτη φορά βρεθήκαμε πίσω από τη Μάλτα, στη δεύτερη θέση των σημαιών της Ευρώπης, τι σχεδιάζετε να κάνετε;
«Αυτή η οπισθοχώρηση έχει να κάνει και με τον τρόπο που κατέστησε η Μάλτα ελκυστική τη σημαία της, αφού ένα πλοίο μπορεί να κάνει εγγραφή μέσω e-mail. Από τη μια έχουμε τη δυναμική της ελληνικής ποντοπόρου ναυτιλίας, η οποία καταγράφεται, τόσο από τη θέση της στην παγκόσμια ναυτιλία όσο και από το κτίσιμο νέων πλοίων, και από την άλλη την οπισθοχώρηση της ελληνικής σημαίας που είναι θέμα ελκυστικότητας. Αρα, λοιπόν, πρέπει να βελτιώσουμε την ελκυστικότητα της ελληνικής σημαίας.
Μπορεί να γίνει μέσα από ένα μείγμα προσπαθειών το οποίο να περιλαμβάνει, για παράδειγμα, την άρση της γραφειοκρατίας, ταχύτερους μηχανισμούς υποστήριξης της σημαίας, συμπεριλαμβανομένης και της Επιθεώρησης, σταθερό φορολογικό περιβάλλον, και φυσικά τα θέματα της ναυτικής εργασίας. Ολα αυτά αν τα συγκεντρώσει κανείς και προσπαθήσει να τα διορθώσει καθιστώντας την ελκυστικότητα ορατή για τον πλοιοκτήτη, νομίζω ότι θα πάμε καλά».
«Λιγότερες υπογραφές»
Με τις αμέτρητες υπογραφές, που χρειάζεται για να εγγραφεί ένα πλοίο στο ελληνικό νηολόγιο, τι γίνεται;
«Χρειάζονται συνολικά 32 υπογραφές. Είναι η ποσότητα των υπογραφών και η ταχύτητα. Αυτές οι υπογραφές είναι εδώ στο υπουργείο Ναυτιλίας, λιγότερες απαιτούνται από το υπουργείο Οικονομικών και κυρίως από το Γενικό Λογιστήριο του κράτους. Θα τις δούμε μία προς μία και θα προσπαθήσουμε ει δυνατόν -δεν θέλω να λέω μεγάλα λόγια- όχι κατ' ανάγκη να τις μειώσουμε, οι 32 να γίνουν 18 για παράδειγμα, αλλά να δούμε την αλληλουχία της καθεμιάς και να επιδιώξουμε το one stop decision making''».
Εκτός από την ενίσχυση του νηολογίου, έχει παρατηρηθεί ότι ένα μεγάλο μέρος από τα κεφάλαια που εισάγονται στη χώρα μας από τις ναυτιλιακές δραστηριότητες επανεξάγονται για διάφορους λόγους. Μπούμε να περιορίσουμε τις απώλειες και με ποιο τρόπο;
«Είναι σαφές ότι τα χρήματα που εισρέουν στην Ελλάδα από τη ναυτιλιακή δραστηριότητα, ορισμένα επανεξάγονται. Εδώ θα μπορούσαν να έχουν γίνει πολλά. Θεωρώ αδιανόητο, μια χώρα που κυριαρχεί στις θάλασσες, όπως εμείς, σε παγκόσμιο επίπεδο, να έχει νεκρή τελείως τη ναυπηγική και ναυπηγοεπισκευαστική δραστηριότητα. Ειλικρινά πιστεύω ότι η συναίνεση που χρειάζεται μπορεί να οικοδομηθεί πάνω σε σχέσεις εμπιστοσύνης, υπό την προϋπόθεση ότι θα υπάρξει σταδιακή προσαρμογή στα διεθνή δεδομένα που αφορούν αυτή τη δραστηριότητα. Και αυτό που λέω δεν αφορά μόνο τα εργασιακά.
Γνωρίζω πάρα πολύ καλά ότι θέμα ποιότητας των εργασιών δεν τίθεται. Ομως μια απόφαση για ανάθεση ναυπηγοεπισκευαστικού έργου λαμβάνεται αφού υπάρχει η βεβαιότητα ότι πληρούνται τρεις παράμετροι. Αυτές είναι η ποιότητα, το κόστος και ο χρόνος. Αυτό είναι ένα τρίπτυχο που είναι αδιάρρηκτα συνδεδεμένο με τη ναυτιλιακή δράση. Ενα από τα τρία να μην εκπληρώνεται, κανείς δεν μπορεί να πάρει την απόφαση να αναπτύξει έργο στη χώρα μας. Είμαστε και σε επαφή με τον υπουργό Ανάπτυξης κ. Χατζηδάκη και είπαμε να δούμε μαζί τούς εκπροσώπους της ΝΕΖ».
Με τα μεγάλα ναυπηγεία, όμως, τι θα γίνει;
«Λύση δεν μπορεί να είναι σε καμία περίπτωση η συντήρηση μιας κατάστασης μέσα από την αναζήτηση κρατικών αναθέσεων. Αναθέσεων που να καλύπτουν κρατικές ανάγκες. Στην ουσία αυτό σημαίνει διατηρώ τη δραστηριότητα σε κώμα, και δεν μπορεί να συνεχιστεί επί μακρόν. Πρέπει να δοθεί μια λύση».
Στην ανάπτυξη του cluster μεγάλο ρόλο διαδραματίζει και η ναυτική εκπαίδευση και προσέλκυση. Ποιες είναι οι σκέψεις σας για το θέμα;
«Καταρχήν θέλω να πω ότι η ναυτική εκπαίδευση είναι μια διακριτή και στοχευμένη εκπαιδευτική δραστηριότητα μέσα από την οποία μπορούν να αντιμετωπιστούν πάρα πολλά ζητήματα. Πρώτον, να διατηρηθεί η εθνική προίκα που λέγεται ναυτική παράδοση. Η επίπλαστη ευημερία των προηγούμενων ετών κινδύνευσε να μας οδηγήσει στην αποκοπή μιας ολόκληρης γενιάς ναυτικών από τη θάλασσα και τη διάρρηξη της παράδοσης που είναι το ισχυρό μας χαρτί.
Αλλη μια παράμετρος είναι η ελκυστικότητα του ναυτικού επαγγέλματος και της καριέρας στη θάλασσα. Η εικόνα που έχει διαμορφωθεί για το ναυτικό επάγγελμα στη νεολαία μας. Και εδώ είναι δουλειά που αφορά και στο κράτος αλλά και στο σύνολο της αγοράς. Πρέπει να υπάρχει μια ισορροπία προσφοράς και ζήτησης για να μπορείς να ανταποκριθείς σωστά. Η προετοιμασία που γίνεται μέσα στις Ακαδημίες Εμπορικού Ναυτικού δεν συνδέεται όπως θα έπρεπε με τη ζήτηση. Αυτό δεν σημαίνει ότι από τις Ακαδημίες δεν βγαίνουν υψηλού επιπέδου στελέχη. Για παράδειγμα, έρχομαι λίγο στις υποδομές.
Υπάρχουν Ακαδημίες ανά την Ελλάδα οι οποίες πραγματικά βρίσκονται σε πολύ άσχημη κατάσταση από πλευράς υποδομών. Ολες οι παρεμβάσεις κυρίως είναι σε μια λογική επαιτείας, αν μπορώ να το πω έτσι, ή εναπόκειται στο φιλότιμο των διοικήσεων να κυνηγήσουν ιδιωτική χρηματοδότηση. Στην ουσία κρέμονται από μια κλωστή αυτές οι σχολές. Ξεκίνησα ήδη συζητήσεις και είμαι βέβαιος ότι πολύ σύντομα θα μπορώ να ανακοινώσω και το σχήμα για τη συνολική αναβάθμιση κτιριακών υποδομών».
Τι εννοείτε;
«Εχω προτείνει στον υπουργό Ανάπτυξης κ. Κωστή Χατζηδάκη και το έχει καταρχήν κάνει αποδεκτό, να ενεργοποιήσουμε την Αττικό Μετρό Α.Ε. η οποία έχει σημαντική τεχνογνωσία στις κτιριακές εγκαταστάσεις προκειμένου να αναλάβει το σύνολο της προετοιμασίας των μελετών, αλλά και αργότερα τη διακήρυξη και τη διοίκηση των συμβάσεων για την αναβάθμιση των κτιριακών εγκαταστάσεων. Η χρηματοδότηση μπορεί να είναι μεικτή και να προέλθει από συγχρηματοδοτούμενα προγράμματα.
Ακόμα ένα θέμα είναι η ασφάλιση ενός εκπαιδευτικού προσωπικού υψηλού επιπέδου. Προς αυτή την κατεύθυνση μπορούν να χρησιμοποιηθούν τα κοινοτικά κονδύλια προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι δαπάνες των εκπαιδευτικών. Το τρίτο είναι ο τεχνολογικός εξοπλισμός. Είναι ένα ζήτημα που δεν αισθάνομαι ότι υπάρχει μεγάλο πρόβλημα, ωστόσο έχουν αξιοποιηθεί στο παρελθόν τα κοινοτικά προγράμματα και σε αρκετές από τις Ακαδημίες υπάρχει τεχνολογικό επίπεδο αρκετά υψηλό. Και έρχομαι τώρα στο θέμα της ιδιωτικής εκπαίδευσης. Εφόσον λοιπόν γίνει αυτή η προσπάθεια συνολικής αναβάθμισης των Ακαδημιών, ταυτόχρονα μπορούμε, υπό τον αυστηρότατο κρατικό έλεγχο, να ανοίξουμε τη ναυτική εκπαίδευση και σε ιδιωτικούς φορείς. Είναι δύο ''πόδια'' και το ένα δεν μπορεί να είναι κοντύτερο από το άλλο. Μπορούμε να το δούμε ισόρροπα. Και είμαι βέβαιος ότι το ένα θα υποβοηθήσει το άλλο έτσι ώστε στον τομέα της ναυτικής εκπαίδευσης να πάμε σαν χώρα συνολικά πιο γρήγορα».
Οπως είπατε, υπάρχουν σχέδια που δεν μπορούν να είναι άμεσης απόδοσης και χρειάζονται χρόνο. Ομως η περίπτωση της ακτοπλοΐας χαρακτηρίζεται κατεπείγουσα. Πώς σκοπεύετε να αντιδράσετε;
«Η επίπτωση που μπορεί να έχει στην ελληνική οικονομία και την περιφερειακή ανάπτυξη τυχόν κατάρρευση της ακτοπλοΐας, είναι ανυπολόγιστη. Γνωρίζω ότι η συγκεκριμένη αγορά κινείται οριακά, πολλές εταιρείες έχουν ξεπεράσει και τα όρια, το γνωρίζω καλά αυτό. Νομίζω ότι η λύση πρέπει να αναζητηθεί τόσο με άμεσα μέτρα όσο και μεσομακροπρόθεμα».
Αμεσα τι σχεδιάζετε να κάνετε;
«Στα άμεσα είναι η ενεργοποίηση των διαρθρωτικών ταμείων για τη συγχρηματοδότηση μέρους του ασφαλιστικού κόστους. Το άλλο είναι μια προσπάθεια που θα κάνουμε στο θέμα του ΦΠΑ, ώστε να φτάσει στα επίπεδα των ξενοδοχειακών μονάδων. Αυτός είναι ο στόχος και θα το συζητήσουμε σε διμερείς επαφές στη βάση μιας ατζέντας που αρχίζω και διαμορφώνω σε σχέση με τα υπόλοιπα αρμόδια υπουργεία. Ακόμα ένα θέμα είναι η δημιουργία ενός μηχανισμού προστασίας από τις διακυμάνσεις στις διεθνείς τιμές των καυσίμων. Εξετάζουμε το ενδεχόμενο ρήτρας καυσίμων, που θα συνδέεται με την αύξηση ή τη μείωση των τιμών πετρελαίου.
Οσον αφορά στο δίκτυο, θα επιχειρηθεί ένας εξορθολογισμός, στη βάση του value for money. Επίσης θα δώσουμε έμφαση στην ομαλή λειτουργία του ανταγωνισμού. Αλλο ένα είναι η προσπάθεια που πρέπει να καταβάλει το χρηματοπιστωτικό σύστημα διότι έχει και αυτό τις ευθύνες του. Θεωρώ ότι σε ορισμένες περιπτώσεις δεν εφάρμοσε χρηματοπιστωτικούς κανόνες. Πάντως, σε συνεννόηση με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς, θα επιδιώξουμε μέσα στο καλοκαίρι μια λύση».
Ακόμα ένα μεγάλο θέμα είναι η ανάπτυξη της κρουαζιέρας στη χώρα. Πώς σκοπεύετε να προχωρήσετε;
«Την ώρα που όλες οι γειτονικές χώρες επενδύουν στην κρουαζιέρα, είναι αδιανόητο να μην αξιοποιήσουμε το ανταγωνιστικό μας πλεονέκτημα. Υπάρχει ο ισχυρός ανταγωνισμός από την πλευρά της Τουρκίας. Χρειάζεται να κινηθούμε με σταθερά βήματα, αλλά με ταχύτητα.
Είχαμε μια σε βάθος συζήτηση με την Ενωση Εφοπλιστών Κρουαζιέρας και τους παρουσίασα κάποιες σκέψεις που έκανα και ζήτησα γραπτές αντιδράσεις τους το επόμενο διάστημα. Να κάνουμε για παράδειγμα καταγραφή των τουριστικών λιμένων που θα μπορούσαν να φιλοξενήσουν κρουαζιέρα. Να δούμε πού μπορεί η τεχνολογία να μας βοηθήσει. Συζητήσαμε επίσης την ιδέα ανάπτυξης ενός πληροφοριακού συστήματος όπου θα δημοπρατούνται θέσεις πρόσδεσης ώστε να υπάρχει και μακροπρόθεσμος προγραμματισμός.
Τέθηκε και το θέμα της εφαρμογής ενός διεθνούς κώδικα δεοντολογίας και από εκεί και πέρα η καταγραφή όλων των κρίκων που αφορούν την αλυσίδα της κρουαζιέρας ανά κυβερνητική αρμοδιότητα. Ως παραδείγματα μπορώ να φέρω το υπουργείο Πολιτισμού και τους αρχαιολογικούς χώρους. Το υπουργείο Μεταφορών και το κόστος αεροδρομίων. Ή ακόμα και το υπουργείο Οικονομίας σε σχέση με τις ταχύτητες ελέγχου διαβατηρίων. Μπορούν λοιπόν να απογραφούν όλα τα σημεία και πάνω σε αυτά να κάνουμε συζήτηση σε βάθος. Με βήματα σίγουρα. Και φυσικά πάντα συζητάμε το θέμα των παραχωρήσεων δραστηριοτήτων κρουαζιέρας».
«Επέκταση υποδομών»
Παράλληλα με την κρουαζιέρα αναπτύσσεται ο θαλάσσιος τουρισμός που αφορά τα σκάφη και τις μαρίνες. Ποια είναι τα σχέδιά σας;
«Η Ελλάδα, με κατάλληλο στρατηγικό σχεδιασμό και ειδικό θεσμικό πλαίσιο, μπορεί να αναδειχθεί σε παγκόσμιο κέντρο θαλάσσιου τουρισμού. Η επέκταση και αναβάθμιση των υποδομών, μπορεί να γίνει μέσω μοντέλου παραχώρησης αλλά και αξιοποίησης ευρωπαϊκών προγραμμάτων. Σε συνεργασία με το υπουργείο Τουρισμού και τους θεσμικούς φορείς στην Ελλάδα και την Ε.Ε., θα εστιάσουμε στην αναπτυξιακή διάσταση του θαλάσσιου τουρισμού σε όλο του το πλέγμα, με έμφαση στην αναψυχή.
Για τις μαρίνες σε συνεργασία με την υπουργό Τουρισμού κα Ολγα Κεφαλογιάννη μπορούμε να δημιουργήσουμε ένα δίκτυο μαρινών μέσω συμβάσεων παραχώρησης, ανάλογα της κατασκευής, λειτουργίας και εκμετάλλευσης, μεμονωμένα ή σε ''πακέτα'', σε συνδυασμό με τουριστικά καταφύγια και αγκυροβόλια. Σε ό,τι αφορά τα σκάφη αναψυχής, θα συνεργαστούμε και εκεί με το υπουργείο Τουρισμού, ώστε να προχωρήσουμε σύντομα σε νομοθετικές ρυθμίσεις που θα ευνοούν την ανάπτυξή του στη χώρα μας».
Σε ό,τι αφορά τα λιμάνια, πρόσφατα αποκαλύψατε ότι σχεδιάζετε να προχωρήσετε σε παραχωρήσεις δραστηριοτήτων ξεκινώντας από τον ΟΛΠ και τον ΟΛΘ. Ποια είναι τα βήματα που θα ακολουθήσετε;
«Για την ανάπτυξη της εθνικής οικονομίας, θα προωθήσουμε την αποκρατικοποίηση ΟΛΠ και ΟΛΘ, με παραχώρηση λιμενικών ιδιωτικοποιήσιμων εμπορικών δραστηριοτήτων. Οι ενέργειες θα γίνουν σε συνεργασία με το ΤΑΙΠΕΔ, το οποίο έχει σε εξέλιξη τα σχετικά προγράμματα αποκρατικοποιήσεων ''Ποσειδών'' και ''Νηρηίδες''».
Με τα άλλα λιμάνια τι θα γίνει;
«Αποκρατικοποιήσεις θα επιδιωχθούν και σε άλλα λιμάνια αναλόγως του ενδιαφέροντος, υπό το στρατηγικό όμως πλαίσιο της προαναφερθείσας λιμενικής πολιτικής και της σύνδεσης με την ανάπτυξη και τις θέσεις εργασίας. Εχουμε μεγάλα, μεσαία και μικρά λιμάνια.
Πρέπει να δούμε τι είδους δραστηριότητες θέλουμε να έχουν και πώς μπορούν να τις αναπτύξουν οικονομικότερα και αποδοτικότερα για την εθνική οικονομία και την περιφερειακή ανάπτυξη. Επιβάλλεται λοιπόν η δημιουργία μιας ολοκληρωμένης Εθνικής Πολιτικής Λιμένων, για όλα τα λιμάνια, μεγάλα ή μικρά, κεντρικά ή περιφερειακά, και ένα σαφές οργανωτικό και ρυθμιστικό μοντέλο.
Για τα περιφερειακά λιμάνια, θα επιδιωχθούν μέσω συγχωνεύσεων, σύγχρονοι φορείς με σοβαρές διοικητικές δομές και διαφανή οικονομικά στοιχεία και διαχείριση. Σε κάθε περίπτωση, θα δημιουργηθεί θεσμικό πλαίσιο για τη Ρυθμιστική Αρχή Λιμένων, που να διασφαλίζει το ρόλο του Δημοσίου ως επόπτη και ελεγκτή, αλλά όχι του ιδίου ως αποτυχημένου επιχειρηματία, μοντέλο σε συνάφεια με αυτό που εφαρμόζεται ήδη στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες».
------------------------------------------------------
Πηγή: ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ-Αντώνης Τσιμπλάκης
------------------------------------------------------
Ο ίδιος αναγνωρίζει ότι πρόκειται για ένα δύσκολο εγχείρημα, το οποίο όμως πρέπει να ξεκινήσει αμέσως. Στις άμεσες προτεραιότητές του βρίσκονται και τα λιμάνια με την κρουαζιέρα. Οι παραχωρήσεις λιμενικών δραστηριοτήτων (κάτι που αφορά στους σταθμούς κρουαζιέρας), αλλά και η καταγραφή όλων των κρίκων που αφορούν την αλυσίδα της κρουαζιέρας ανά κυβερνητική αρμοδιότητα, ώστε να υπάρξει συντονισμός και οργάνωση, βρίσκονται ψηλά στην ατζέντα του.
Η ισχυροποίηση των δεσμών ανάμεσα στα ναυτιλιακά κεφάλαια και την εθνική οικονομία αποτελεί βασικό άξονα της πολιτικής που θέλετε να εφαρμόσετε. Τι ακριβώς εννοείτε;
«Για μένα πάνω από όλα σημασία έχει να οικοδομήσουμε σχέσεις εμπιστοσύνης μεταξύ των εταίρων της ναυτικής και ναυτιλιακής κοινότητας, αλλά και της πολιτείας. Η εμπιστοσύνη δεν διατάσσεται αλλά κερδίζεται, όχι μόνο από τα πρόσωπα αλλά και από τις δομές που δημιουργούνται και λειτουργούν. Και λειτουργούν αποδοτικά.
Νομίζω ότι αν κατορθώσουμε εδώ στον Πειραιά να υλοποιήσουμε ορισμένες από αυτές, και αυτές να αποδώσουν, τα υπόλοιπα θα έρθουν μόνα τους. Ενα παράδειγμα, διαχρονικά η Ελλάδα είχε επιδιώξει να προσελκύσει επενδύσεις μέσα από μηχανισμούς υπηρεσιών μίας στάσης. Αυτές δεν απέδωσαν γιατί στην ουσία επιχειρήθηκε να γίνει κάτι σαν ΚΕΠ. Να συνομιλήσει ένα σημείο με τον επενδυτή και πίσω από αυτό το σημείο να στοιχηθεί και να διοικηθεί ένας ολόκληρος μηχανισμός που αφορά στο κεντρικό κράτος αλλά και στις αποκεντρωμένες περιφερειακές και κρατικές διοικήσεις».
Και τι πιστεύετε ότι πρέπει να αλλάξει;
«Εκείνο που πιστεύω ότι λείπει είναι αυτό που λέμε στα αγγλικά ''one stop decision making'', δηλαδή ένα σημείο μιας στάσης που θα παίρνει αποφάσεις. Το λέω αυτό γιατί, αν δει κανείς όλα τα νομοθετήματα που πέρασαν τα τελευταία χρόνια από τη Βουλή για την επιτάχυνση των επενδύσεων, η προσπάθεια που γίνεται δεν είναι να αρθούν τα εμπόδια. Είναι να παρακαμφθούν. Αρα, λοιπόν, αυτά τα εμπόδια παραμένουν. Εδώ στο υπουργείο θα προσπαθήσουμε να πετύχουμε και τα δύο. Και να αρθούν τα εμπόδια, αλλά και να δημιουργηθεί σημείο λήψης απόφασης. Ενα σημείο λήψης αποφάσεων. Βέβαια το να αρθούν τα εμπόδια αφορά στο ξήλωμα της γραφειοκρατίας σε όλα τα επίπεδα που αφορούν στη θάλασσα».
Είναι εύκολο αυτό;
«Για να ξηλώσεις τη γραφειοκρατία και να διασφαλίσεις τη συνέχεια, γιατί, ξέρετε, πολύ εύκολα μπορείς να την ξηλώσεις τη γραφειοκρατία, αλλά το σύστημα που λειτουργεί όλα αυτά τα χρόνια αν αναστατωθεί θα δημιουργήσει προβλήματα -δεν αφορά αυτό μόνο στις θαλάσσιες συγκοινωνίες- και μπορεί να παραλύσει συνολικότερα η δραστηριότητα που έχει να κάνει με τη θάλασσα. Αυτό πρέπει να γίνει προσεκτικά, αφού αναγνωριστούν τα περιττά βήματα. Εχω ήδη εικόνα για πολλά. Αν θέλετε να σας δώσω ένα παράδειγμα από την εμπειρία μου στο υπουργείο Οικονομίας και Οικονομικών.
Πρόκειται για έργα συγχρηματοδοτούμενα που είναι μέσα στις λιμενικές ζώνες. Ενώ υπάρχει ένα έργο για το οποίο η σύμβαση με τον ανάδοχο έχει υπογραφεί και αφού έχουν εγκριθεί οι περιβαλλοντικοί όροι και έχουν υπογράψει οι πάντες, χρειάζεται να δοθεί από τον λιμενάρχη εντολή για την έναρξη των εργασιών. Αυτό σημαίνει φάκελος αξιολόγησης και βήματα περιττά. Πρόκειται για ένα σημείο που θα μπορούσε κάλλιστα να αφαιρεθεί, χωρίς να δημιουργηθεί η παραμικρή αναστάτωση.
Αλλωστε, αν κάτι δεν πάει καλά, το κράτος έχει πάντα τη δυνατότητα να παρέμβει με ασφαλιστικά μέτρα. Το ίδιο θα επιδιώξουμε όπου εισέρχονται διαδικασίες, τις οποίες, αφού τις αξιολογήσουμε και τις κρίνουμε περιττές, θα τις αφαιρέσουμε. Είναι μια δύσκολη δουλειά, δεν είναι άμεσης απόδοσης γιατί έχει ισχυρό τεχνικό υπόβαθρο, όμως πρέπει να ξεκινήσει άμεσα».
Σε ό,τι αφορά την ενίσχυση του νηολογίου, αφού για πρώτη φορά βρεθήκαμε πίσω από τη Μάλτα, στη δεύτερη θέση των σημαιών της Ευρώπης, τι σχεδιάζετε να κάνετε;
«Αυτή η οπισθοχώρηση έχει να κάνει και με τον τρόπο που κατέστησε η Μάλτα ελκυστική τη σημαία της, αφού ένα πλοίο μπορεί να κάνει εγγραφή μέσω e-mail. Από τη μια έχουμε τη δυναμική της ελληνικής ποντοπόρου ναυτιλίας, η οποία καταγράφεται, τόσο από τη θέση της στην παγκόσμια ναυτιλία όσο και από το κτίσιμο νέων πλοίων, και από την άλλη την οπισθοχώρηση της ελληνικής σημαίας που είναι θέμα ελκυστικότητας. Αρα, λοιπόν, πρέπει να βελτιώσουμε την ελκυστικότητα της ελληνικής σημαίας.
Μπορεί να γίνει μέσα από ένα μείγμα προσπαθειών το οποίο να περιλαμβάνει, για παράδειγμα, την άρση της γραφειοκρατίας, ταχύτερους μηχανισμούς υποστήριξης της σημαίας, συμπεριλαμβανομένης και της Επιθεώρησης, σταθερό φορολογικό περιβάλλον, και φυσικά τα θέματα της ναυτικής εργασίας. Ολα αυτά αν τα συγκεντρώσει κανείς και προσπαθήσει να τα διορθώσει καθιστώντας την ελκυστικότητα ορατή για τον πλοιοκτήτη, νομίζω ότι θα πάμε καλά».
«Λιγότερες υπογραφές»
Με τις αμέτρητες υπογραφές, που χρειάζεται για να εγγραφεί ένα πλοίο στο ελληνικό νηολόγιο, τι γίνεται;
«Χρειάζονται συνολικά 32 υπογραφές. Είναι η ποσότητα των υπογραφών και η ταχύτητα. Αυτές οι υπογραφές είναι εδώ στο υπουργείο Ναυτιλίας, λιγότερες απαιτούνται από το υπουργείο Οικονομικών και κυρίως από το Γενικό Λογιστήριο του κράτους. Θα τις δούμε μία προς μία και θα προσπαθήσουμε ει δυνατόν -δεν θέλω να λέω μεγάλα λόγια- όχι κατ' ανάγκη να τις μειώσουμε, οι 32 να γίνουν 18 για παράδειγμα, αλλά να δούμε την αλληλουχία της καθεμιάς και να επιδιώξουμε το one stop decision making''».
Εκτός από την ενίσχυση του νηολογίου, έχει παρατηρηθεί ότι ένα μεγάλο μέρος από τα κεφάλαια που εισάγονται στη χώρα μας από τις ναυτιλιακές δραστηριότητες επανεξάγονται για διάφορους λόγους. Μπούμε να περιορίσουμε τις απώλειες και με ποιο τρόπο;
«Είναι σαφές ότι τα χρήματα που εισρέουν στην Ελλάδα από τη ναυτιλιακή δραστηριότητα, ορισμένα επανεξάγονται. Εδώ θα μπορούσαν να έχουν γίνει πολλά. Θεωρώ αδιανόητο, μια χώρα που κυριαρχεί στις θάλασσες, όπως εμείς, σε παγκόσμιο επίπεδο, να έχει νεκρή τελείως τη ναυπηγική και ναυπηγοεπισκευαστική δραστηριότητα. Ειλικρινά πιστεύω ότι η συναίνεση που χρειάζεται μπορεί να οικοδομηθεί πάνω σε σχέσεις εμπιστοσύνης, υπό την προϋπόθεση ότι θα υπάρξει σταδιακή προσαρμογή στα διεθνή δεδομένα που αφορούν αυτή τη δραστηριότητα. Και αυτό που λέω δεν αφορά μόνο τα εργασιακά.
Γνωρίζω πάρα πολύ καλά ότι θέμα ποιότητας των εργασιών δεν τίθεται. Ομως μια απόφαση για ανάθεση ναυπηγοεπισκευαστικού έργου λαμβάνεται αφού υπάρχει η βεβαιότητα ότι πληρούνται τρεις παράμετροι. Αυτές είναι η ποιότητα, το κόστος και ο χρόνος. Αυτό είναι ένα τρίπτυχο που είναι αδιάρρηκτα συνδεδεμένο με τη ναυτιλιακή δράση. Ενα από τα τρία να μην εκπληρώνεται, κανείς δεν μπορεί να πάρει την απόφαση να αναπτύξει έργο στη χώρα μας. Είμαστε και σε επαφή με τον υπουργό Ανάπτυξης κ. Χατζηδάκη και είπαμε να δούμε μαζί τούς εκπροσώπους της ΝΕΖ».
Με τα μεγάλα ναυπηγεία, όμως, τι θα γίνει;
«Λύση δεν μπορεί να είναι σε καμία περίπτωση η συντήρηση μιας κατάστασης μέσα από την αναζήτηση κρατικών αναθέσεων. Αναθέσεων που να καλύπτουν κρατικές ανάγκες. Στην ουσία αυτό σημαίνει διατηρώ τη δραστηριότητα σε κώμα, και δεν μπορεί να συνεχιστεί επί μακρόν. Πρέπει να δοθεί μια λύση».
Στην ανάπτυξη του cluster μεγάλο ρόλο διαδραματίζει και η ναυτική εκπαίδευση και προσέλκυση. Ποιες είναι οι σκέψεις σας για το θέμα;
«Καταρχήν θέλω να πω ότι η ναυτική εκπαίδευση είναι μια διακριτή και στοχευμένη εκπαιδευτική δραστηριότητα μέσα από την οποία μπορούν να αντιμετωπιστούν πάρα πολλά ζητήματα. Πρώτον, να διατηρηθεί η εθνική προίκα που λέγεται ναυτική παράδοση. Η επίπλαστη ευημερία των προηγούμενων ετών κινδύνευσε να μας οδηγήσει στην αποκοπή μιας ολόκληρης γενιάς ναυτικών από τη θάλασσα και τη διάρρηξη της παράδοσης που είναι το ισχυρό μας χαρτί.
Αλλη μια παράμετρος είναι η ελκυστικότητα του ναυτικού επαγγέλματος και της καριέρας στη θάλασσα. Η εικόνα που έχει διαμορφωθεί για το ναυτικό επάγγελμα στη νεολαία μας. Και εδώ είναι δουλειά που αφορά και στο κράτος αλλά και στο σύνολο της αγοράς. Πρέπει να υπάρχει μια ισορροπία προσφοράς και ζήτησης για να μπορείς να ανταποκριθείς σωστά. Η προετοιμασία που γίνεται μέσα στις Ακαδημίες Εμπορικού Ναυτικού δεν συνδέεται όπως θα έπρεπε με τη ζήτηση. Αυτό δεν σημαίνει ότι από τις Ακαδημίες δεν βγαίνουν υψηλού επιπέδου στελέχη. Για παράδειγμα, έρχομαι λίγο στις υποδομές.
Υπάρχουν Ακαδημίες ανά την Ελλάδα οι οποίες πραγματικά βρίσκονται σε πολύ άσχημη κατάσταση από πλευράς υποδομών. Ολες οι παρεμβάσεις κυρίως είναι σε μια λογική επαιτείας, αν μπορώ να το πω έτσι, ή εναπόκειται στο φιλότιμο των διοικήσεων να κυνηγήσουν ιδιωτική χρηματοδότηση. Στην ουσία κρέμονται από μια κλωστή αυτές οι σχολές. Ξεκίνησα ήδη συζητήσεις και είμαι βέβαιος ότι πολύ σύντομα θα μπορώ να ανακοινώσω και το σχήμα για τη συνολική αναβάθμιση κτιριακών υποδομών».
Τι εννοείτε;
«Εχω προτείνει στον υπουργό Ανάπτυξης κ. Κωστή Χατζηδάκη και το έχει καταρχήν κάνει αποδεκτό, να ενεργοποιήσουμε την Αττικό Μετρό Α.Ε. η οποία έχει σημαντική τεχνογνωσία στις κτιριακές εγκαταστάσεις προκειμένου να αναλάβει το σύνολο της προετοιμασίας των μελετών, αλλά και αργότερα τη διακήρυξη και τη διοίκηση των συμβάσεων για την αναβάθμιση των κτιριακών εγκαταστάσεων. Η χρηματοδότηση μπορεί να είναι μεικτή και να προέλθει από συγχρηματοδοτούμενα προγράμματα.
Ακόμα ένα θέμα είναι η ασφάλιση ενός εκπαιδευτικού προσωπικού υψηλού επιπέδου. Προς αυτή την κατεύθυνση μπορούν να χρησιμοποιηθούν τα κοινοτικά κονδύλια προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι δαπάνες των εκπαιδευτικών. Το τρίτο είναι ο τεχνολογικός εξοπλισμός. Είναι ένα ζήτημα που δεν αισθάνομαι ότι υπάρχει μεγάλο πρόβλημα, ωστόσο έχουν αξιοποιηθεί στο παρελθόν τα κοινοτικά προγράμματα και σε αρκετές από τις Ακαδημίες υπάρχει τεχνολογικό επίπεδο αρκετά υψηλό. Και έρχομαι τώρα στο θέμα της ιδιωτικής εκπαίδευσης. Εφόσον λοιπόν γίνει αυτή η προσπάθεια συνολικής αναβάθμισης των Ακαδημιών, ταυτόχρονα μπορούμε, υπό τον αυστηρότατο κρατικό έλεγχο, να ανοίξουμε τη ναυτική εκπαίδευση και σε ιδιωτικούς φορείς. Είναι δύο ''πόδια'' και το ένα δεν μπορεί να είναι κοντύτερο από το άλλο. Μπορούμε να το δούμε ισόρροπα. Και είμαι βέβαιος ότι το ένα θα υποβοηθήσει το άλλο έτσι ώστε στον τομέα της ναυτικής εκπαίδευσης να πάμε σαν χώρα συνολικά πιο γρήγορα».
Οπως είπατε, υπάρχουν σχέδια που δεν μπορούν να είναι άμεσης απόδοσης και χρειάζονται χρόνο. Ομως η περίπτωση της ακτοπλοΐας χαρακτηρίζεται κατεπείγουσα. Πώς σκοπεύετε να αντιδράσετε;
«Η επίπτωση που μπορεί να έχει στην ελληνική οικονομία και την περιφερειακή ανάπτυξη τυχόν κατάρρευση της ακτοπλοΐας, είναι ανυπολόγιστη. Γνωρίζω ότι η συγκεκριμένη αγορά κινείται οριακά, πολλές εταιρείες έχουν ξεπεράσει και τα όρια, το γνωρίζω καλά αυτό. Νομίζω ότι η λύση πρέπει να αναζητηθεί τόσο με άμεσα μέτρα όσο και μεσομακροπρόθεμα».
Αμεσα τι σχεδιάζετε να κάνετε;
«Στα άμεσα είναι η ενεργοποίηση των διαρθρωτικών ταμείων για τη συγχρηματοδότηση μέρους του ασφαλιστικού κόστους. Το άλλο είναι μια προσπάθεια που θα κάνουμε στο θέμα του ΦΠΑ, ώστε να φτάσει στα επίπεδα των ξενοδοχειακών μονάδων. Αυτός είναι ο στόχος και θα το συζητήσουμε σε διμερείς επαφές στη βάση μιας ατζέντας που αρχίζω και διαμορφώνω σε σχέση με τα υπόλοιπα αρμόδια υπουργεία. Ακόμα ένα θέμα είναι η δημιουργία ενός μηχανισμού προστασίας από τις διακυμάνσεις στις διεθνείς τιμές των καυσίμων. Εξετάζουμε το ενδεχόμενο ρήτρας καυσίμων, που θα συνδέεται με την αύξηση ή τη μείωση των τιμών πετρελαίου.
Οσον αφορά στο δίκτυο, θα επιχειρηθεί ένας εξορθολογισμός, στη βάση του value for money. Επίσης θα δώσουμε έμφαση στην ομαλή λειτουργία του ανταγωνισμού. Αλλο ένα είναι η προσπάθεια που πρέπει να καταβάλει το χρηματοπιστωτικό σύστημα διότι έχει και αυτό τις ευθύνες του. Θεωρώ ότι σε ορισμένες περιπτώσεις δεν εφάρμοσε χρηματοπιστωτικούς κανόνες. Πάντως, σε συνεννόηση με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς, θα επιδιώξουμε μέσα στο καλοκαίρι μια λύση».
Ακόμα ένα μεγάλο θέμα είναι η ανάπτυξη της κρουαζιέρας στη χώρα. Πώς σκοπεύετε να προχωρήσετε;
«Την ώρα που όλες οι γειτονικές χώρες επενδύουν στην κρουαζιέρα, είναι αδιανόητο να μην αξιοποιήσουμε το ανταγωνιστικό μας πλεονέκτημα. Υπάρχει ο ισχυρός ανταγωνισμός από την πλευρά της Τουρκίας. Χρειάζεται να κινηθούμε με σταθερά βήματα, αλλά με ταχύτητα.
Είχαμε μια σε βάθος συζήτηση με την Ενωση Εφοπλιστών Κρουαζιέρας και τους παρουσίασα κάποιες σκέψεις που έκανα και ζήτησα γραπτές αντιδράσεις τους το επόμενο διάστημα. Να κάνουμε για παράδειγμα καταγραφή των τουριστικών λιμένων που θα μπορούσαν να φιλοξενήσουν κρουαζιέρα. Να δούμε πού μπορεί η τεχνολογία να μας βοηθήσει. Συζητήσαμε επίσης την ιδέα ανάπτυξης ενός πληροφοριακού συστήματος όπου θα δημοπρατούνται θέσεις πρόσδεσης ώστε να υπάρχει και μακροπρόθεσμος προγραμματισμός.
Τέθηκε και το θέμα της εφαρμογής ενός διεθνούς κώδικα δεοντολογίας και από εκεί και πέρα η καταγραφή όλων των κρίκων που αφορούν την αλυσίδα της κρουαζιέρας ανά κυβερνητική αρμοδιότητα. Ως παραδείγματα μπορώ να φέρω το υπουργείο Πολιτισμού και τους αρχαιολογικούς χώρους. Το υπουργείο Μεταφορών και το κόστος αεροδρομίων. Ή ακόμα και το υπουργείο Οικονομίας σε σχέση με τις ταχύτητες ελέγχου διαβατηρίων. Μπορούν λοιπόν να απογραφούν όλα τα σημεία και πάνω σε αυτά να κάνουμε συζήτηση σε βάθος. Με βήματα σίγουρα. Και φυσικά πάντα συζητάμε το θέμα των παραχωρήσεων δραστηριοτήτων κρουαζιέρας».
«Επέκταση υποδομών»
Παράλληλα με την κρουαζιέρα αναπτύσσεται ο θαλάσσιος τουρισμός που αφορά τα σκάφη και τις μαρίνες. Ποια είναι τα σχέδιά σας;
«Η Ελλάδα, με κατάλληλο στρατηγικό σχεδιασμό και ειδικό θεσμικό πλαίσιο, μπορεί να αναδειχθεί σε παγκόσμιο κέντρο θαλάσσιου τουρισμού. Η επέκταση και αναβάθμιση των υποδομών, μπορεί να γίνει μέσω μοντέλου παραχώρησης αλλά και αξιοποίησης ευρωπαϊκών προγραμμάτων. Σε συνεργασία με το υπουργείο Τουρισμού και τους θεσμικούς φορείς στην Ελλάδα και την Ε.Ε., θα εστιάσουμε στην αναπτυξιακή διάσταση του θαλάσσιου τουρισμού σε όλο του το πλέγμα, με έμφαση στην αναψυχή.
Για τις μαρίνες σε συνεργασία με την υπουργό Τουρισμού κα Ολγα Κεφαλογιάννη μπορούμε να δημιουργήσουμε ένα δίκτυο μαρινών μέσω συμβάσεων παραχώρησης, ανάλογα της κατασκευής, λειτουργίας και εκμετάλλευσης, μεμονωμένα ή σε ''πακέτα'', σε συνδυασμό με τουριστικά καταφύγια και αγκυροβόλια. Σε ό,τι αφορά τα σκάφη αναψυχής, θα συνεργαστούμε και εκεί με το υπουργείο Τουρισμού, ώστε να προχωρήσουμε σύντομα σε νομοθετικές ρυθμίσεις που θα ευνοούν την ανάπτυξή του στη χώρα μας».
Σε ό,τι αφορά τα λιμάνια, πρόσφατα αποκαλύψατε ότι σχεδιάζετε να προχωρήσετε σε παραχωρήσεις δραστηριοτήτων ξεκινώντας από τον ΟΛΠ και τον ΟΛΘ. Ποια είναι τα βήματα που θα ακολουθήσετε;
«Για την ανάπτυξη της εθνικής οικονομίας, θα προωθήσουμε την αποκρατικοποίηση ΟΛΠ και ΟΛΘ, με παραχώρηση λιμενικών ιδιωτικοποιήσιμων εμπορικών δραστηριοτήτων. Οι ενέργειες θα γίνουν σε συνεργασία με το ΤΑΙΠΕΔ, το οποίο έχει σε εξέλιξη τα σχετικά προγράμματα αποκρατικοποιήσεων ''Ποσειδών'' και ''Νηρηίδες''».
Με τα άλλα λιμάνια τι θα γίνει;
«Αποκρατικοποιήσεις θα επιδιωχθούν και σε άλλα λιμάνια αναλόγως του ενδιαφέροντος, υπό το στρατηγικό όμως πλαίσιο της προαναφερθείσας λιμενικής πολιτικής και της σύνδεσης με την ανάπτυξη και τις θέσεις εργασίας. Εχουμε μεγάλα, μεσαία και μικρά λιμάνια.
Πρέπει να δούμε τι είδους δραστηριότητες θέλουμε να έχουν και πώς μπορούν να τις αναπτύξουν οικονομικότερα και αποδοτικότερα για την εθνική οικονομία και την περιφερειακή ανάπτυξη. Επιβάλλεται λοιπόν η δημιουργία μιας ολοκληρωμένης Εθνικής Πολιτικής Λιμένων, για όλα τα λιμάνια, μεγάλα ή μικρά, κεντρικά ή περιφερειακά, και ένα σαφές οργανωτικό και ρυθμιστικό μοντέλο.
Για τα περιφερειακά λιμάνια, θα επιδιωχθούν μέσω συγχωνεύσεων, σύγχρονοι φορείς με σοβαρές διοικητικές δομές και διαφανή οικονομικά στοιχεία και διαχείριση. Σε κάθε περίπτωση, θα δημιουργηθεί θεσμικό πλαίσιο για τη Ρυθμιστική Αρχή Λιμένων, που να διασφαλίζει το ρόλο του Δημοσίου ως επόπτη και ελεγκτή, αλλά όχι του ιδίου ως αποτυχημένου επιχειρηματία, μοντέλο σε συνάφεια με αυτό που εφαρμόζεται ήδη στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες».
------------------------------------------------------
Πηγή: ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ-Αντώνης Τσιμπλάκης
------------------------------------------------------
