ΜΙΑ ΜΟΝΟΜΑΧΙΑ ΠΟΥ ΤΕΛΙΚΑ ΜΑΤΑΙΩΘΗΚΕ ΣΤΑ ΚΥΘΗΡΑ

Κατά την περίοδο του Μεσοπολέμου ο Αττίκ παραθέριζε στα Κύθηρα.

Τον Αύγουστο στο Καψάλι για να κάνει τα μπάνια του και το Σεπτέμβριο στο Λειβάδι, στο σπίτι της μητέρας του, για το κυνήγι.

Στο Καψάλι νοίκιαζε πότε το σπίτι του Μαρή Τριάρχη, πότε το σπίτι του Γιώργη Πετρόχειλου-Μουγκρή.

 

ΜΙΑ ΤΣΙΡΙΓΩΤΙΚΗ ΠΑΡΟΜΟΙΩΣΗ ΟΜΗΡΙΚΗΣ ΕΜΠΝΕΥΣΕΩΣ

Στις παρομοιώσεις οι Τσιριγώτες είναι ασυναγώνιστοι.
Ακούς κάποιον και αφηγείται και χρησιμοποιεί παρομοιώσεις που ζωντανεύουν την αφήγηση, την κάνουν πιο παραστατική και τονώνουν το ενδιαφέρον. 

Εξ άλλου ο λαός μας έχει μια μακρά παράδοση από τα Ομηρικά Έπη, όπου οι αριστουργηματικές παρομοιώσεις είναι από τα ωραιότερα στολίδια. 

Σαρδέλα Πορτογαλίας με ρούμι Ρωσίας

Η ακτή της Παλιόπολης είναι η μεγαλύτερη του νησιού και διακρίνεται στις παρακάτω παραλίες: Καψιλερού, Λίμνη, Βόθωνας, Μονόπετρο, Πιάτσα, Αγκωνή. 

Στην Πιάτσα, ακριβώς εκεί που σκάει το κύμα, σε βάθος λίγων εκατοστών, μπορεί να δει κανείς μέσα στο βυθό μεγάλα κομμάτια σίδερο. Πολλοί αναρωτιούνται τι γυρεύουν εκεί κι αν δεν προσέξει κανείς μπορεί να χτυπήσει, ανάλογα με τον καιρό, αν έχει δηλαδή τραβήξει την άμμο κι έχει αποκαλύψει τα σκουριασμένα σίδερα.

 

ΜΙΑ ΣΥΝΤΟΜΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΑΠΟ ΤΑ ΜΗΤΑΤΑ - «Άλλος έτρωγε κι άλλος τις έτρωγε…»

Ήταν ένας γείτονας με τ’ όνομα Κώστας –Κωστάρας το παρανόμι του γιατί ήτανε κοντός!– ένας γραφικός τύπος των Μητάτων. Είχε, μια φορά, την γιορτή του και κάλεσε τους φίλους του να φάνε και να πιούνε. Μαζεύτηκαν, λοιπόν, από νωρίς, αρχίσανε το φαγοπότι, μπήκανε στο κέφι. Ο Κωστάρας ήταν φανατικός λαγοκυνηγός, κι όταν το κέφι κορυφώθηκε, πήρε το δίκαννο, βγήκε έξω και άρχισε τα σμπάρα.

Η «ΟΜΟΝΟΙΑ» ΣΤΑ ΚΥΘΗΡΑ

Στα τέλη του 19ου αι. έγινε ένας σύλλογος στα Κύθηρα, στη Χώρα, που τον ονόμασαν «ΟΜΟΝΟΙΑ» 

Σκοπός του συλλόγου ήταν η σύσφιξη των σχέσεων μεταξύ των μελών, η συνεργασία και η κοινωνική προσφορά. 

Τα μέλη του συλλόγου βρήκαν ένα χώρο για τις συγκεντρώσεις τους, τον οποίο έπρεπε να εξοπλίσουν με τα απαραίτητα. 

ΕΝΑ ΑΓΓΙΓΜΑ......

Μετά από 30 χρόνια ξαναβρίσκεται η Έλλη στη Χώρα, ανήμερα 25 του Μάρτη. 

Δεκαοχτάχρονη κοπελούδα την άρπαξε η ξενιτιά, μόλις που ξεσχόλησε. Μη χάσει την "καλή τύχη", μη παρακούσει το θέλημα των γονιών της. 

Ξεριζώθηκε απ' το νησάκι και την αγκαλιά του σπιτιού της και της ξερίζωσαν μέσα απ' την καρδιά το όνειρο της για σπουδές και μόρφωση. 

Κόπηκε μα σαν σεμπρεβίβα ποτέ δεν ξεράθηκε η αίσθηση από τ' άγγιγμα του χεριού και της ματιάς του Νάσου στο δικό της χέρι και στα μάτια της.

Ήταν στις πρώτες τάξεις του Γυμνασίου που τα λεωφορεία απ' όλα τα χωριά φέρανε απόγευμα τους μαθητές στη Χώρα. Έκαναν χέρι χέρι αλυσίδα, τιμητική φρουρά απ' τον Εσταυρωμένο στο νεκροταφείο, κατευόδιο του καθηγητή τους, που αιφνίδια πέταξε πάνω απ' το αγαπημένο του Γυμνάσιο και το Κάστρο στα ουράνια. Έλαχε και το χέρι της Έλλης πιάστηκε απ' την πλατιά παλάμη του Νάσου, δυο τάξεις μεγαλύτερου και πρώτου σε καλοσύνη και μαθήματα.

Η Γέφυρα του Μάκρωνα και ο μπάρμπα-Μιχάλης

Το πιο γνωστό γεφύρι της Ελλάδας είναι, μάλλον, αυτό της Άρτας που «Σαράντα πέντε μάστοροι κι εξήντα μαθητάδες […] ολημερίς το χτίζανε, το βράδυ εγκρεμιζόταν». 

Η γέφυρα του Γοργοποτάμου έχει περάσει στην ιστορία για το μεγαλύτερο αντιστασιακό χτύπημα κατά των κατακτητών. 

Τελευταία, θυμηθήκαμε και το γεφύρι στην Πλάκα, στην Ήπειρο κι αυτό, με πλούσια ιστορία και ποικίλους συμβολισμούς. 

Γνωστή είναι, ακόμα, σε εμάς τους Τσιριγώτες και η ιστορία της γέφυρας στο Κατούνι, λαμπρό κατάλοιπο της Αγγλοκρατίας στα Κύθηρα. Ωστόσο, η ιστορία ενός μικρού, ταπεινού γεφυριού στην θέση Πορταλαμίου, στο λαγκάδι του Μάκρωνα, κοντά στο σημερινό τσιμεντένιο γεφύρι, μπορεί να είναι άγνωστη στους πολλούς αλλά είναι τόσο επίκαιρη και συγχρόνως τόσο διδακτική για τα ήθη μιας εποχής, που κατά την γνώμη μου συμβολίζει τη μεγάλη αγωνία και την τεράστια προσπάθεια των πατεράδων μας για να ορίσουν την πρακτική ζωή τους και τις κοινωνικές τους σχέσεις.

Στράτης Θεοδωρακάκης και Φιλαρμονική Ποταμού Κυθήρων

Ένα φιλμάκι που έφτιαξε η Μαρία Σχινά to 2007, με αφορμή τον εορτασμό της επετείου των 80χρονων γενεθλίων του μαέστρου Στράτη Θεοδωρακάκη (Τσαμπηρά) . 

Περιέχει στιγμιότυπα από εμφανίσεις της φιλαρμονικής και συνεντεύξεις από ιστορικά και άλλα μέλη της και βέβαια του ίδιου του μαέστρου της.

---------------------------------------

Παναγιώτης Λευθέρης

---------------------------------------

ΚΥΘΗΡΑΪΚΑ ΕΠΩΝΥΜΑ - ΚΑΣΙΜΑΤΗΣ

Το πλέον διαδεδομένο επώνυμο στα Κύθηρα, ίσως και το παλιότερο από τα αναφερόμενα στο νησί και αυτό που έχει σφραγίσει με την παρουσία του τον ονοματολογικό του χάρτη.

Η ετυμολογική προέλευση του επωνύμου είναι η λέξη κάσσυμα ή κάττυμα, που στην αρχαία ελληνική το πέλμα του υποδήματος, τη σόλα. Καττυματοποιός ,λοιπόν είναι ο υποδηματοποιός. Οι ελληνόφωνοι της Κάτω Ιταλίας,που έχουν διασώσει πολλά στοιχεία της αρχαίας γλώσσας, έχουν διασώσει και την λέξη κάττυμα, που σημαίνει απλά δέρμα. Το τεμάχιο δέρματος, το οποίο έβαζαν στο ξύλο της σκαπάνης όταν δεν εφάρμοζε καλά, ονομαζόταν καττύς. Και το ρήμα καττύω-κασσύω σήμαινε συρράπτω δέρματα. Από το κάττυμα λοιπόν,το Κασσυματάς και αργότερα το Κασσιμάτης, Κασσομάτης και το σημερινό Κασιμάτης.

Προξενιό στα Λογοθετιάνικα.

Καβάλα στους γαϊδάρους ξεκίνησαν ο μπάρμπα-Θοδωρής με τον γιό του τον Μανώλη, παληκάρι γεροδεμένο της παντρειάς, τρεις ώρες δρόμο για τα Λογοθετιάνικα, για το μεγάλο οικογενειακό γεγονός, το προξενιό του Μανώλη.

Κυθηραϊκές προλήψεις-Γεωργικά προγνωστικά καρποφορίας.

-Εάν κατά το όργωμα ενός χωραφιού, αμέσως μετά την όργωση, σκεπάζεται το πλείστο μέρος από πολλά μικρά, λεπτά πανιά αραχνιδίων, τούτο μαρτυρεί πως το χωράφι αυτό οργώθηκε την κατάλληλη ώρα (θυμάται το χωράφι) και πως η σπορά θα έχει επιτυχία.

Παλιές δοξασίες των Κυθήρων Το φαναράκι στα Λογοθετιάνικα.

Στον δημόσιο δρόμο που συνδέει τα χωριά Αρωνιάδικα και Λογοθετιάνικα, τα βράδια εμφανιζόταν το «φαναράκι».

Αυτό το έβλεπαν συνήθως άνθρωποι και από τα δύο χωριά που ξενυχτούσαν σε βεγγέρες (συγκεντρώσεις) το καλοκαίρι.

Έβλεπαν δηλαδή ένα φωτάκι, το «φαναράκι», να ξεκινά από τον ναό του Αγίου Θεοδώρου που βρίσκεται στα μέσα του δρόμου, και πηδηχτό να κατευθύνεται προς τα Λογοθετιάνικα.

Στα Λογοθετιάνικα έφτανε μέχρι το «τρελοκομείο» (το μέρος που ήταν κάποτε το σπίτι μιάς τρελής) και ξαναγύριζε πάλι πίσω.

"Τα Αυγά και τα Πουλιά"

Ο  Γιάννης Λουράντος – Πιέρρος έγραψε μία ωραία εργασία ,στο σχολείο του , στα πλαίσια , μιας προσπάθειας ευαισθητοποίησης των παιδιών του σχολείου σχετικά με την φύση. Αναφέρεται σε μία πραγματική εμπειρία των παιδιών του Λειβαδίου που συνέβη περί το τέλος των διακοπών το Πάσχα .
Εμείς τον ευχαριστούμε για την προσπάθεια του και με ιδιαίτερη συγκίνηση την δημοσιεύουμε ως έχει και προτρέπουμε και άλλους μικρούς μας αναγνώστες να ακολουθήσουν το παράδειγμα αυτό και να μας στείλουν τις δικές τους ιδέες:

Τα Αυγά και τα Πουλιά

Πέρυσι την τελευταία μέρα των διακοπών του Πάσχα αποφασίσαμε με τους φίλους μου, Μιχάλη Βασίλη  Μίλτο και Κώστα , να πάμε να κάνομε μιά εξερεύνηση και να ψαξομε για αυγά πουλιών στο βουνό διότι ο Βασίλης ήθελε να γράψει σχετικά μία εργασία για τα πουλία .
Αφού ξεκινήσαμε ανεβήκαμε σε ένα βουνό με πολύ απότομα βράχια και ξεκινήσαμε να  βρούμε φωλιές .

Οι πρώτες δυσκολίες δεν άργησαν να φανούν.
Κάποιος είχε κόψει όλα τα μεγάλα κλαδιά των δένδρων και τα είχε αφήσει μέσα στην μέση του μονοπατιού .

Αφού με πολύ κόπο βγάλαμε τα κλαδία από την μέση  και διαπιστώσαμε την καταστροφή που είχε γίνει στο συγκεκριμένο σημείο προχωρήσαμε .

Σε λίγο βρήκαμε και παρατηρήσαμε τα αυγά χωρίς να τα πειράξομε καθόλου , και μερικά από αυτά σε ένα τετράδιο που είχαμε μαζί μας τα ζωγραφίσαμε και καταγράψαμε μερικές σημαντικές πληροφορίες .

Μετά από πολύ περπάτημα καθίσαμε λίγο να ξεκουραστούμε .

Εκείνη την ώρα ο Κώστας φώναξε  , φωτία , γρήγορα , και όλοι τρέξαμε προς τα εκεί .

Ευτυχώς η φωτιά ήταν μικρή και γρήγορα καταφέραμε να την σβήσομε .
Στο ίδιο μέρος το καλοκαίρι φυτέψαμε μερικά πευκάκια για να αναδασόσουμε το χώρο που κάηκε .

Από τότε αυτά τα δέντρα τα θεωρούμε δικά μας και έχομε αναλάβει την φροντίδα τους .
--------------------------------------------------------------------
Γιάννης  Λουράντος – Πιέρρος
Μαθητής  ΣΤ. ταξης Δημοτικού σχολείου Χώρας Καρβουνάδας .