«Μάχη» σε πολλά μέτωπα για να κρατηθούν όρθιες και να διασφαλίσουν τη βιωσιμότητά τους δίνουν οι ακτοπλοϊκές επιχειρήσεις.
Απο τη μια πλευρά, συνεχίζουν τις συζητήσεις με τις τράπεζες
προκειμένου να εξασφαλίσουν μια καλή συμφωνία για την αναδιάρθρωση των
υπέρογκων δανείων toyw και την ίδια ώρα εντείνουν τις προσπάθειες για τη
μείωση του λειτουργικού κόστους και την τόνωση των εσόδων, τα οποία
σημείωσαν ραγδαία κάμψη τα τελευταία χρόνια λόγω της κρίσης.
Όπως
αναφέρεται σε πρόσφατη έρευνα του ΙΟΒΕ, μετά το 2009 ο κλάδος βρέθηκε
αντιμέτωπος με δύο ταυτόχρονες και ισχυρές εξωγενείς διαταραχές: την
αύξηση των διεθνών τιμών των καυσίμων και την κατακόρυφη πτώση της
επιβατικής κίνησης.
Είναι χαρακτηριστικό ότι η ζήτηση
ακτοπλοϊκών υπηρεσιών υποχώρησε μεταξύ 2009 και 2012 κατά 24% στους
επιβάτες και κατά 29% στα ΙΧ αυτοκίνητα , ενώ το κόστος καυσίμων
αποτελεί πλέον περισσότερο από το ήμισυ του κύκλου εργασιών του κλάδου.
Παρά τις ενδείξεις σταθεροποίησης στη ζήτηση για ακτοπλοϊκές υπηρεσίες,
το πλήγμα που δέχθηκαν ο κλάδος από τη δραματική συρρίκνωση του κύκλου
εργασιών και την κατακόρυφη αύξηση του λειτουργικού κόστους ήταν ήταν
τεράστιο, σε σημείο μάλιστα ορισμένες να βρίσκονται αντιμέτωπος με τον
κίνδυνο της κατάρρευσης με οδυνηρές συνέπειες στο σύνολο της οικονομικής
δραστηριότητας του τόπου.
Η έμφαση στη μείωση του λειτουργικού κόστους,
ως εκ τούτου, είναι πλέον μονόδρομος για την επιβίωση, παράλληλα με
κάποιες κινήσεις τόνωσης της ζήτησης. Μάλιστα, το ΙΟΒΕ προτείνει τη λήψη
ενός «πακέτου» μέτρων, τα οποία θα οδηγήσουν στη ελάφρυνση του κόστους.
Ανάμεσα σε αυτά, είναι η επιδότηση των ασφαλιστικών εισφορών για τα
πληρώματα που επανδρώνουν τα πλοία, τη μείωση του χρόνου υποχρεωτικής
δρομολόγησης στις τακτικές γραμμές, την αποκλιμάκωση των λιμενικών τελών
όπου δεν υπάρχει ανταποδοτικότητα υπηρεσιών και αναθεώρηση του
καθεστώτος υποχρεωτικών εκπτώσεων σε κατηγορίες χρηστών, τη δυνατότητα
έκδοσης ηλεκτρονικών εισιτηρίων, (e-ticket) όπως στις αερομεταφορές, τον
επανασχεδιασμό του ακτοπλοϊκού δικτύου σύμφωνα με τον οποίο θα
εξυπηρετούνται οι ανάγκες και θα αξιοποιούνται καλύτερα οι πόροι που
διατίθενται για την αποζημίωση των μη εμπορικών γραμμών και την
επανεξέταση συστήματος αποζημίωσης παροχής δημόσιας υπηρεσίας σε όλα τα
μέσα μεταφοράς.
Στο σημείο που στέκεται περισσότερο το ΙΟΒΕ είναι
η μείωση του ΦΠΑ στα ακτοπλοϊκά εισιτήρια.
Μια τέτοια κίνηση,
υποστηρίζει, θα έχει θετική επίδραση στον κλάδο και στην οικονομική
δραστηριότητα στα νησιά, υπό την προϋπόθεση ότι οι επιχειρήσεις θα
μετακυλίσουν πλήρως τη μείωση στις τιμές των εισιτηρίων, τονίζοντας πως
οι απώλειες εσόδων θα αντισταθμιστούν από την αύξηση της οικονομικής
δραστηριότητας στα νησιά. Σύμφωνα με το ΙΟΒΕ, η Ελλάδα έχει το δεύτερο
υψηλότερο συντελεστή ΦΠΑ στη μεταφορά επιβατών μέσω θαλάσσης με 13%,
όταν στην Ιταλία, την Ισπανία και τη Γαλλία είναι 10% και τη στιγμή που
στο Ηνωμένο Βασίλειο η διακίνηση επιβατών σε σκάφη με πάνω από δέκα
θέσεις εξαιρείται από την επιβολή ΦΠΑ.
Ο υπουργός Ναυτιλίας πάντως, σε
πρόσφατη ομιλία του εξέφρασε προβληματισμό κατά πόσο κάτι τέτοιο θα
ωφελήσει το επιβατικό κοινό, καθώς όπως είπε, οι επιχειρήσεις δεν έχουν
ανταποκριθεί αποτελεσματικά σε τέτοιου είδους ελαφρύνσεις, διατηρώντας
τις τιμές σταθερές.
Απαραίτητες θεωρούνται οι επενδύσεις για την
αναβάθμιση των λιμενικών υποδομών της χώρας, οι οποίες αποτελούν πάγιο
αίτημα των ακτοπλόων αλλά και παραγόντων της κρουαζιέρας. Δεν είναι
λίγες οι περιπτώσεις όπου πλοία που μεταφέρουν ζωτικής σημασίας
εμπορεύματα, όπως τρόφιμα και φάρμακα, δεν «μπορούν να δέσουν» σε νησιά
του Αιγαίου στη διάρκεια του χειμώνα, αλλά και περιπτώσεις όπου
κρουαζιερόπλοια αδυνατούν να προσεγγίσουν δημοφιλή νησιά λόγω έλλειψης
των απαραίτητων υποδομών.
Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα του ΙΟΒΕ, σχεδόν
όλα τα ελληνικά λιμάνια διαθέτουν ανεπαρκείς εξοπλισμούς υποδοχής, ενώ
εννέα στα δέκα λιμάνια διαθέτουν προβληματικές ράμπες. Επιπλέον, το 86%
των λιμένων αντιμετωπίζει προβλήματα κυματισμού, ενώ σημαντικό είναι το
ποσοστό αυτών που δεν είναι κατάλληλα για τον ελλιμενισμό των
κρουαζιερόπλοιων, καθώς σχεδόν τα μισά λιμάνια σήμερα αντιμετωπίζουν
προβλήματα βάθους, δυσχεραίνοντας την προσέγγιση από νέα σύγχρονα
ακτοπλοϊκά πλοία.
--------------------------------------------
Πηγή: Ημερησία-Γιώργος Μανέττας
--------------------------------------------
