Οι ευθύνες Κουρουμπλή στη διαχείριση της κρίσης με το ναυάγιο στον
Σαρωνικό είναι δεδομένες. Δεν είναι όμως ο υπουργός Ναυτιλίας ο βασικός ή
ο μόνος υπεύθυνος για την περιβαλλοντική κρίση στο παράκτιο μέτωπο της
Αττικής. Εκείνος έχει την επιχειρησιακή ευθύνη.
Όπως προκύπτει, όμως, από το Προεδρικό Διάταγμα 148/2009 την πολιτική
ευθύνη και την αρμοδιότητα για την πρόληψη και την αντιμετώπιση των
περιβαλλοντικών επιπτώσεων έχει το υπουργείο Περιβάλλοντος και στην
προκειμένη περίπτωση, ο αναπληρωτής υπουργός Περιβάλλοντος Σωκράτης
Φάμελλος στην αρμοδιότητα του οποίου είναι τα θέματα περιβάλλοντος.
Για κάποιο περίεργο λόγο που πιθανόν να σχετίζεται με την προσπάθεια
της κυβέρνησης να τον προφυλάξει, ο κ. Φάμελλος βρίσκεται εκτός κάδρου
ευθυνών όλες αυτές τις μέρες και η δημόσια παρουσία του εξαντλείται στην
επικοινωνιακή διαχείριση της κρίσης ώστε να διασκεδαστούν οι εντυπώσεις
για το μέγεθος της ρύπανσης στον Σαρωνικό.
Σύμφωνα με το νόμο αρμόδια αρχή για την εφαρμογή του Π.Δ. είναι το
ΥΠΕΧΩΔΕ «όταν η ζημιά ή η επικείμενη απειλή ζημιάς επηρεάζει φυσικούς
πόρους, ή υπηρεσίες εθνικής σημασίας, η προστασία ή και διαχείριση των
οποίων εμπίπτει στην αρμοδιότητα δημόσιας αρχής, ή όταν η ζημιά ή η
άμεση απειλή ζημιάς επηρεάζει φυσικούς αποδέκτες ή υπηρεσίες που
εκτείνονται στα διοικητικά όρια περισσότερων της μίας Περιφερειών ή στην
επικράτεια όμορων κρατών-μελών».
Ο νόμος προβλέπει πως σε ιδιάζουσες καταστάσεις και όταν το
επιβάλλουν λόγοι εξαιρετικής σημασίας ή έκτακτης ανάγκης, το ΥΠΕΧΩΔΕ
αναλαμβάνει τον συντονισμό των εμπλεκόμενων συναρμόδιων αρχών και φορέων
σε κεντρικό και τοπικό επίπεδο ή να λαμβάνει τα απαραίτητα μέτρα.
Το Προεδρικό Διάταγμα 148/2009 που εναρμονίζει την ελληνική νομοθεσία
με την ευρωπαϊκή και αναφέρεται στην «Περιβαλλοντική ευθύνη για την
πρόληψη και την αποκατάσταση των ζημιών στο Περιβάλλον», ορίζει σαφώς
ότι θα έπρεπε να έχει συσταθεί και να λειτουργεί συντονιστικό γραφείο
υπαγόμενο απευθείας στον υπουργό Περιβάλλοντος, για την πρόληψη και την
αποκατάσταση των περιβαλλοντικών ζημιών (Συντονιστικό Γραφείο
Αντιμετώπισης Περιβαλλοντικών Ζημιών-ΣΥΓΑΠΕΖ.
Πιθανόν τέτοιο γραφείο να υφίσταται ήδη, άλλωστε η ύπαρξή του
αναφέρεται και στην ιστοσελίδα του ΥΠΕΚΑ. Το κρίσιμο, όμως, είναι να
λειτουργεί διότι εδώ μιλάμε για την τήρηση ευρωπαϊκής νομοθεσίας και η
χώρα μπορεί να βρεθεί υπόλογη στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Μέρες μετά την πρόκληση της ρύπανσης στον Σαρωνικό δεν ξέρουμε αν
έχει συνεδριάσει, δεν το έχουμε δει πουθενά αυτές τις ημέρες ούτε έχει
μιλήσει κανείς για την ύπαρξή του, ενώ θα έπρεπε να έχει βγει «μπροστά»
στην προσπάθεια αντιμετώπισης της περιβαλλοντικής καταστροφής στον
Σαρωνικό. Αυτό το γραφείο θα έπρεπε να βρίσκεται σε συνεννόηση με την
εταιρεία για να διεκδικήσει το κόστος της ζημιάς από εκείνη με βάση την
αρχή «ο ρυπαίνων πληρώνει», να δρομολογεί προληπτικά μέτρα και να
παρακολουθεί τις ενέργειες αποκατάστασης.
Θα είχε ενδιαφέρον να μάθουμε αν το κάνει.
Ο νόμος είναι σαφής: στην εν λόγω υπηρεσία (που εποπτεύεται από τον
κ. Φάμελλο ως αρμόδιο για το Περιβάλλον) προβλέπεται ότι «ανατίθεται η
εποπτεία και ο έλεγχος των διατάξεων του Π.Δ και ο συντονισμός των
σχετικών δράσεων των αρμόδιων Υπηρεσιών Περιβάλλοντος σε κεντρικό και
τοπικό επίπεδο, καθώς και των συναρμόδιων φορέων του στενού και
ευρύτερου δημόσιου τομέα που εμπλέκονται στην εφαρμογή των διατάξεων του
νόμου».
Αρμοδιότητα του Συντονιστικού Γραφείου είναι μεταξύ άλλων:
- σε επίπεδο πρόληψης και αποκατάστασης να προσδιορίζει τις δράσεις
που πρέπει να αναληφθούν (σ.σ. αναφέρονται αναλυτικά στο ΦΕΚ).
- να εισηγείται στον υπουργό τα μέτρα αποκατάστασης της
περιβαλλοντικής ζημιάς (σύμφωνα με το άρθρο 10) καθώς και για την κατά
προτεραιότητα αποκατάσταση της.
- να εγκρίνει τις δαπάνες πρόληψης και αποκατάστασης.
Από το συγκεκριμένο Προεδρικό Διάταγμα προκύπτει πως την πολιτική και
επιχειρησιακή ευθύνη για την ολιγωρία αντιμετώπισης της περιβαλλοντική
καταστροφή στο Σαρωνικό δεν την έχει μόνο ο υπουργός Ναυτιλίας που
συγκεντρώνει σχεδόν αποκλειστικά τα πυρά από όλες τις πλευρές. Οι
ευθύνες του είναι αδιαμφισβήτητες. Διαχέονται όμως σε περισσότερους του
ενός υπουργούς οι οποίοι για άγνωστους λόγους, διατηρούνται στο
απυρόβλητο.
--------------------------------------------------
Πηγή: liberal.gr-Βασίλης Γεώργας
--------------------------------------------------