Αγαπητοί
συνάδελφοι,
Ζούμε σε
μια εποχή που χαρακτηρίζεται από ραγδαίους ρυθμούς αύξησης των μεταφορών, με όλα τα μεταφορικά μέσα.
Δεν είναι
τυχαίο εξ άλλου ότι οι μεταφορές αποτελούν το μεγαλύτερο τομέα της οικονομίας
σε παγκόσμιο επίπεδο.
Στους κόλπους
της δικής μας οικογένειας , στην ΕΕ, ο τομέας αυτός καταλαμβάνει δεσπόζουσα
θέση , τόσο στο πεδίο της οικονομίας , όσο και της κοινωνίας γενικότερα.
Η ενιαία αγορά που διασφαλίζει την ελεύθερη διακίνηση αγαθών και ανθρώπων εντός της ΕΕ, και τα οικονομικά, πολιτιστικά και κυρίως κοινωνικά φέλη που απορρέουν από μια «Ευρώπη χωρίς σύνορα», βασίζεται σε ένα σύγχρονο και περιβαλλοντικά αποδεκτό σύστημα κινητικότητας.
Αξίζει να
αναφέρουμε ότι στο τομέα των μεταφορών, εντός της ΕΕ απασχολούνται 11 εκατομμύρια
άτομα, αριθμός, που αποτελεί το 5% της συνολικής απασχόλησης, ενώ η συμβολή των
μεταφορών στο ΑΕΠ είναι επίσης της τάξεως του 5%.
Οι δε
οδικές μεταφορές που θα αναφερθούμε σήμερα, αντιστοιχούν στο ήμισυ των
συνολικών εμπορευματικών μεταφορών, απασχολούν 5 εκ. άτομα και εξυπηρετούνται
από 914.000 μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις.
Εξετάζουμε
λοιπόν σήμερα, αγαπητοί συνάδελφοι, ένα σημαντικό θέμα που αφορά την
πορεία προς τη σταδιακή εμβάθυνση της ενιαίας αγοράς, την ανταγωνιστικότητα των
περιφερειών,
ένα
θέμα που παράλληλα βρίσκεται στην καρδιά της χωρικής, οικονομικής και
κοινωνικής συνοχής της ΕΕ.
Η
αλήθεια είναι ότι η εύρεση κοινού τόπου δεν θεωρείται εύκολο εγχείρημα στον
τομέα των οδικών μεταφορών,
όπου
για λόγους που οφείλονται κυρίως στην έλλειψη συνοχής,
χαρακτηρίζεται
από πολύ μεγάλη ανομοιομορφία.
(πχ
μελέτη 2016 μισθοί 300-3300, 1/11, ώρες οδήγησης 1540-2025)
Η
Επιτροπή με την πρότασή της επιχειρεί αρχικά να αυστηροποιήσει τους όρους
έναρξης επαγγέλματος και πρόσβασης στην αγορά.
Ο
βασικός στόχος είναι ο περιορισμός των εταιρειών γραμματοκιβωτίων.
Και
θα μπορούσαμε να πούμε ότι οι προτεινόμενες ρυθμίσεις για το θέμα αυτό μας
καλύπτουν.
Διατηρούμε
όμως κάποιες επιφυλάξεις για το επιπλέον διοικητικό φόρτο που θα
προκύψει,
κάτι
που δεν πρέπει όμως να εξετάζεται μεμονωμένα, αλλά σε σχέση με το
επιδιωκόμενο αποτέλεσμα και τα οφέλη που θα προκύψουν απ` αυτό.
Ως
προς το καμποτάζ, η πρόταση της Επιτροπής περί απελευθέρωσης του αριθμού των
ενδομεταφορών εντός πενθημέρου μας βρίσκει σύμφωνους, με μια μικρή επιφύλαξη,
στις διασυνοριακές περιοχές που υπάρχει μεγάλη μισθολογική διαφορά
εκατέρωθεν.
Εκεί,
φοβούμεθα ότι η νέα ρύθμιση θα οδηγήσει σε αλυσιδωτά εικονικά καμποτάζ, που θα
είναι στην ουσία παροχή μεταφορικού έργου εντός των συνόρων του κράτους
υποδοχής.
Εδώ
αναδεικνύεται ένα κεντρικό θέμα που σχεδόν το σύνολο των προτάσεων της
Επιτροπής προσπαθεί να αντιμετωπίσει.
Τις
στρεβλώσεις που υφίστανται λόγω των σημαντικών μισθολογικών διαφορών μεταξύ των
κρατών μελών.
Θεωρούμε
όμως, ιδανικά, ότι στην ολοκλήρωσή της η ενιαία αγορά, θα συμβαδίζει με την
πλήρη οικονομική και κοινωνική συνοχή, και τέτοιες ρυθμίσεις θα
περιττεύουν.
Αντίθετα
λοιπόν με κάποιες τροπολογίες, δεν θεωρούμε τις ενδομεταφορές ως κάτι αρνητικό
που πρέπει να περιοριστεί.
Είναι
μια δραστηριότητα που, συν τω χρόνω, θα πρέπει να μπορεί να εκτελείται (όλο και
πιο) ελεύθερα.
Ένα
άλλο σημαντικό θέμα της γνωμοδότησης αφορά τις περιόδους ανάπαυσης των
οδηγών.
Αυτό
έχει να κάνει με την ποιότητα ζωής των οδηγών αλλά και με την ασφάλεια των
μεταφορών.
Κατά
την εκτίμησή μας, εισάγεται μεγαλύτερη ευελιξία στην κατανομή των χρόνων
ανάπαυσης: Οι χρόνοι ανάπαυσης θα υπολογίζονται σε βάθος τεσσάρων εβδομάδων
αντί μίας.
Εφιστούμε
βέβαια την προσοχή στο να μην καταστεί αυτή η ευελιξία εργαλείο πίεσης προς
τους οδηγούς,
αλλά
και να μην γίνει κατάχρηση από τους ίδιους, εις βάρος της υγείας και της
ασφάλειάς τους.
Παραμένουν
όμως εκκρεμή τα ζητήματα του ορισμού της έδρας για τον οδηγό και βεβαίως η
χωροθέτηση και κατασκευή επαρκών και ασφαλών χώρων στάθμευσης στους
αυτοκινητοδρόμους.
Αγαπητοί
συνάδελφοι,
έρχομαι
τώρα σε ένα κομβικό σημείο του σχεδίου γνωμοδότησής μας:
Με
γνώμονα την υποχρέωσή μας να επιδείξουμε την απαραίτητη κοινωνική
ευαισθησία, επικροτούμε την αρχή ότι για την παροχή ίδιας υπηρεσίας στον
ίδιο τόπο πρέπει να παρέχεται η ίδια αμοιβή.
Συμφωνούμε
επομένως επί της αρχής με την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την απόσπαση
οδηγών.
Θέλοντας
όμως να απλοποιήσουμε τις γραφειοκρατικές διαδικασίες και να καλλιεργήσουμε
συγκλήσεις, προτείνουμε ένα νέο τρόπο εφαρμογής της παραπάνω αρχής:
Συγκεκριμένα
προτείνουμε τη διαίρεση της ΕΕ σε ομάδες κρατών σύμφωνα με το κατά κεφαλήν ΑΕΠ,
όπως ακριβώς γίνεται και για την πολιτική της Συνοχής.
Ανάλογα
δε με την απόκλιση από τον μέσο όρο, προτείνουμε να οριστεί ένα κατ’ αποκοπήν
ημερήσιο ποσόν, που θα χορηγείται στους οδηγούς που αποσπώνται σε ένα κράτος
μέλος.
Τα
πλεονεκτήματα αυτής της ρύθμισης είναι πολλά:
Πρώτον,
είναι μία διευθέτηση που είναι ήδη γνωστή και χρησιμοποιείται στην ΕΕ για την
εφαρμογή της πολιτικής συνοχής, άρα είναι κατανοητή και έχει αποδείξει την αξία
της.
Δεύτερον,
επιτρέπει την προβλεψιμότητα από την πλευρά των εταιρειών μεταφορών, ούτως ώστε
να υπολογίζουν ευχερέστερα το κόστος μίας διεθνούς μεταφοράς που αναλαμβάνουν.
Και
Τρίτον,
απλοποιεί την υποχρέωση γνωστοποίησης της απόσπασης ενώ επιτρέπει στις αρχές να
διεξάγουν ευκολότερα τους ελέγχους συμμόρφωσης, αντί να υπολογίζουν μεμονωμένα
ημερομίσθια κάθε φορά.
Η
πρότασή μας αυτή κύριοι συνάδελφοι πιστεύουμε ότι αποτελεί σημαντική
ευκαιρία, εάν στηριχθεί, να συμβάλει η Επιτροπή των Περιφερειών στην επίλυση
ενός σοβαρού ζητήματος όπου δεν φαίνεται προς το παρόν να έχει γίνει
ικανοποιητική πρόοδος.
Τελειώνοντας,
σημειώνουμε ότι, εν όψει των ραγδαίων μελλοντικών, ψηφιακών, τεχνολογικών και
περιβαλλοντικών εξελίξεων που θα επηρεάσουν άμεσα τις μεταφορές,
η
ΕτΠ θα πρέπει να επιμείνει στην επιτάχυνση της υποχρέωσης τοποθέτησης των
έξυπνων ψηφιακών ταχογράφων.
Επίσης
οφείλει να ενθαρρύνει δράσεις αναβάθμισης των δεξιοτήτων του ανθρώπινου
δυναμικού, μέσω της ένταξής τους στις επιλέξιμες δράσεις των Ευρωπαϊκών
Επενδυτικών και Διαρθρωτικών Ταμείων.
Στο
σημείο αυτό, αγαπητοί συνάδελφοι, θα ήθελα να ευχαριστήσω όλους τους αξιότιμους
συναδέλφους που μπήκαν στον κόπο να μας προτείνουν τροπολογίες.
Να
ευχαριστήσω την γραμματεία της COTER, και την expert κ. Πανοπούλου.
Είμαι
στη διάθεσή σας και ελπίζω να ακολουθήσει μία εποικοδομητική συζήτηση.
Σ.
ΣΠΥΡΙΔΩΝ
Μέλος
της Επιτροπής των Περιφερειών της ΕΕ
Πρώτος
Αντιπρόεδρος της Επιτροπής CΟTER