Στις 25 και 26 του Σεπτέμβρη έλαβε χώρα συνέδριο στα Κύθηρα (Αγία Πελαγία, ξενοδοχείο «Κυθέα») της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδος (ΚΕΔΕ) με θέμα: Νησιωτικότητα. Παρευρέθηκε ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ Κος Πατούλης και πολλοί Δήμαρχοι από τα Νησιά μας.
Συνπροήδρευσε και ο φιλοξενών Δήμαρχος Κυθήρων, Κος Χαρχαλάκης. Αναπτύχθηκε από πολλές πλευρές το θέμα και ακούστηκαν ενδιαφέρουσες απόψεις. Δεν συζητήθηκε το ζήτημα των δασικών χαρτών, ίσως γιατί σε άλλα νησιά δεν έχουν, ακόμα, αναρτηθεί. Κατ’ ιδίαν συζήτησα το θέμα με τον πρόεδρο της ΚΕΔΕ και με κάποιους Δημάρχους.
Συνπροήδρευσε και ο φιλοξενών Δήμαρχος Κυθήρων, Κος Χαρχαλάκης. Αναπτύχθηκε από πολλές πλευρές το θέμα και ακούστηκαν ενδιαφέρουσες απόψεις. Δεν συζητήθηκε το ζήτημα των δασικών χαρτών, ίσως γιατί σε άλλα νησιά δεν έχουν, ακόμα, αναρτηθεί. Κατ’ ιδίαν συζήτησα το θέμα με τον πρόεδρο της ΚΕΔΕ και με κάποιους Δημάρχους.
Προσπάθησα να ευαισθητοποιήσω και τον παρευρισκόμενο διευθυντή του γραφείου του Υπουργού Εσωτερικών, Κο Δημοσθένη Παπασταθόπουλο ο οποίος έδειξε ιδιάιτερο ενδιαφέρον. Θεωρώ ζωτικής σημασίας για τον τόπο μας την ανάδειξη του θέματος των δασικών χαρτών. Πρέπει να διατυπωθεί με σαφήνεια η πρότασή μας, να λάβει επίσημο χαρακτήρα και να αποτελέσει βασικό αίτημα των Κυθηρίων. Παραθέτω το σκεπτικό βάσει τους οποίου τους μίλησα.
Ο πληθυσμός των Κυθήρων φθίνει από τότε που ενώθηκαν με την Ελλάδα. Το 1864 είχαν 17.000 κάτοικους και σήμερα λιγότερους από 4.000. Η ελάττωση του πληθυσμού σχετίζεται με το γεγονός ότι η γη των Κυθήρων είναι κατά το πλείστον ορεινή, πετρώδης και άγονη, με αποτέλεσμα οι νέοι, διαχρονικά, να οδηγούνται σε μαζική μετανάστευση.
Σχετική σταθερότητα του πληθυσμού παρατηρείτε τα τελευταία χρόνια, κυρίως λόγω εγκατάστασης οικονομικών μεταναστών και επανάκαμψη συνταξιούχων. Αυτή η σταθερότητα, όμως, έχει επιτευχθεί σε χαμηλό επίπεδο πληθυσμού, αν συνυπολογίσουμε την έκταση του νησιού, που ανέρχεται στα 278 τετραγωνικά χιλιόμετρα.
Έτσι τα Κύθηρα σήμερα κατοικούνται από 13,48 ανθρώπους ανά τετρ. χιλιόμετρο, ενώ για όλη την Ελλάδα το αντίστοιχο νούμερο είναι 81,75 κάτοικοι. Τόσο αραιοκατοικημένο νησί, σε αυτή την τάξη μεγέθους, δεν υπάρχει άλλο στη Μεσόγειο. Η Κως π. χ. που έχει ίδια έκταση με τα Κύθηρα κατοικείται από 33.388 κατοίκους και η Λευκάδα που ανήκει στο ίδιο νησιωτικό σύμπλεγμα έχει έκταση 335,8 τετρ. χιλιόμετρα και πληθυσμό 23.693 κατοίκους.
Στα Αντικύθηρα τα πράγματα οδηγούν στην ερήμωση. Την εποχή της Ένωσης της Επτανήσου (1864) ο πληθυσμός ήταν 600 κάτοικοι και σήμερα 22. Ένας κάτοικος ανα τετρ. χιλιόμετρο.
Έχοντας κατά νου αυτή την κατάσταση και τα προβλήματα οικονομικής φύσεως που προκύπτουν από αυτή την αραιότατη κατοίκηση, γίνεται φανερό πως κάποια μέτρα πρέπει να ληφθούν προκειμένου να ξανακατοικηθούν τα νησιά μας, Κύθηρα και Αντικύθηρα, από περισσότερους ανθρώπους. Αντί αυτού άλλο συμβαίνει που συντελεί στην ακόμα μεγαλύτερη εγκατάλειψή τους.
Οι Δασικοί χάρτες με τον τρόπο που έχουν καταρτιστεί οδηγούν σε περεταίρω μαρασμό και εγκατάλειψη, δίχως να προσφέρουν το παραμικρό καλό. Έχουν αποτυπωθεί οι δασικές εκτάσεις όπως φαίνονται στις αεροφωτογραφίες του 1944.
Αυτές οι εκτάσεις είναι ιδιαίτερα εκτεταμένες στα Κύθηρα, εφόσον προσεγγίζουν το 80% της συνολικής έκτασης. Υπάρχουν όμως και οι χάρτες που καταρτίστηκαν βάσει των δορυφορικών φωτογραφιών του 2007. Αυτοί την μισή καλλιεργήσιμη γη του 1944 την μετατρέπουν σε δασικές εκτάσεις (δασωθέντες αγροί). Μαιαιώνεται δηλαδή, αυτομάτως, η γη που δύναται να καλλιεργηθεί στα Κύθηρα από το 20%, στο 10%. Η διάθεση των ανθρώπων να κάνουν ενστάσεις, για να διατηρήσουν ως καλλιεργήσιμη την γη των πατέρων τους, είναι μικρή έως ανύπαρκτη.
Έτσι στο τέλος θα κατοχυρωθούν ως δασικές εκτάσεις αυτές που δείχνουν οι κάκιστοι δασικοί χάρτες, του 2007, που εκπονήθηκαν με εξαιρετική προχειρότητα και μειώνουν την καλλιεργήσιμη γη των Κυθήρων κατά 50% από αυτή που καταγράφεται στους χάρτες του 1944. Αυτό ισοδυναμεί με ξεπούλημα Εθνικού πλούτου, γιατί τα Κύθηρα, που διαχρονικά φθίνουν, τους αρκεί να έχουν το 80% του εδάφους τους δάση, για να διατηρούν το υπέροχο φυσικό περιβάλλον τους, μα δεν φτάνει καλλιεργήσιμη γη 10% της έκτασής τους, για να έχουν υγιή και βιώσιμη ανάπτυξη.
Μείωση της καλλιεργήσιμη κατά 50% από ότι ήταν ο 1944 είναι έγκλημα κατά των παιδιών μας. Καμιά μελλοντική ανάπτυξη δεν μπορεί να θεμελιωθεί. Δεν πρέπει να παραδώσουμε στις επόμενες γενιές φτωχότερη Πατρίδα. Οι μετανάστες Κυθήριοι που θέλουν να επανέλθουν στα Κύθηρα ως συνταξιούχοι, απελπίζονται όταν βρίσκουν το λιόφυτο των πατέρων τους χαρακτηρισμένο ως δασική έκταση και οδηγούνται σε δεύτερη φυγή, εξαιτίας της παράλογης νομοθεσία. Χάνει η πατρίδα μας έσοδα, χάνουν τα νιάτα την ελπίδα να προοδεύσουν στον τόπο τους.
Για τα προαναφερθέντα πρέπει να ΝΟΜΟΘΕΤΗΘΕΙ ότι στα νησιά με τα χαρακτηριστικά των Κυθήρων και Αντικυθήρων, δηλαδή τη διαχρονική φθορά του πληθυσμού, την πρωτοφανή αραιοκατοίκησή τους και την εμφάνιση μεγάλου ποσοστού δασικών εκτάσεων στους χάρτες του 1944, να μη ληφθούν υπόψη οι δασικοί χάρτες του 2007 αλλά μόνο αυτοί του 1944. Και αυτό ανεξάρτητα αν οι ιδιοκτήτες υποβάλλουν ή όχι σχετική ένσταση.
Μόνο έτσι οι δασωθέντες αγροί θα μπορέσουν να επανακαλλιεργηθούν, να παράγουν τα Κύθηρα τα εξαιρετικής ποιότητας προϊόντα τους αναπτύσσοντας υγιή οικονομία και μόνο έτσι οι καλλιεργημένες εκτάσεις θα δράσουν ως αντιπυρικές ζώνες, προς διάσωση των δασών.
Είναι γνωστό ότι μετά την επισημοποίηση των δασικών χαρτών θα ακολουθήσει το κτηματολόγιο. Τότε όσες εκτάσεις υπάρξουν δίχως ιδιώτη ιδιοκτήτη, θα αποτελέσουν, νόμιμα, τμήματα ή της Εγχωρίου Περιουσίας στα Κύθηρα και τα Αντικύθηρα, ή του Δημοσίου στην υπόλοιπη Ελλάδα. Εφόσον υιοθετηθούν μόνο οι χάρτες του 1944, οι εκτάσεις αυτές δεν θα είναι χαρακτηρισμένες συνολικά ως δασικές, αλλά κάποιες θα είναι καλλιεργήσιμες και ως εκ τούτου εμπορεύσιμες, ή διαθέσιμες προς ακτήμονες, θα αποτελέσουν, έτσι, πρόσθετο εθνικό πλούτο.
----------------------------------------
Κοσμάς Μεγαλοκονόμος
----------------------------------------