Δευτέρα ξημερώματα 28 Οκτωβρίου 1940. Σ’ όλη την Ελλάδα αντηχούν πέρα
για πέρα οι σειρήνες στις πόλεις και οι καμπάνες στα χωριά. Το πρώτο
πολεμικό ανακοινωθέν, με λόγια απλά σπαρτιατικά διακηρύσσει ότι ο
Έλληνας στρατιώτης αψηφά τον πανίσχυρο εισβολέα κι αμύνεται για την
ελευθερία του.
Όπως έγραψε ο Γεώργιος Α. Βλάχος, ιδρυτής της εφημερίδας Καθημερινή, αρθρογράφος και θεατρικός συγγραφέας, «η
28η Οκτωβρίου του 1940 είναι και θα είναι η μεγαλυτέρα ημέρα της
ελληνικής ιστορίας. Όλαι οι άλλαι ημέραι της Ελληνικής ιστορίας είχαν
ηρωϊσμούς, θάρρος και λογικήν. Λογικήν αυτή η ημέρα δεν είχε. Όταν
αντήχησαν το πρωί αι σειρήνες, οι Έλληνες όλοι επίστευσαν βαθύτατα ότι
εκαλούντο να αποθάνουν. Και δεν είμεθα όλοι μέχρι της παραμονής της
ημέρας αυτής ούτε ήρωες, ούτε φανατικοί πατριώται. Μέτριοι άνθρωποι,
φρόνιμοι, της φαμίλιας και της δουλειάς, όχι το σπίτι, τα παιδιά και
τους εαυτούς μας, αλλ’ ούτε το περιεχόμενον της τσέπης μας δεν είμεθα
πρόθυμοι να πετάξωμεν εις τον έρανον της Πατρίδος. Και παρουσιάσθη ο
έρανος του αίματος, το αξέχαστον εκείνο πρωί. Και η Ελλάς αμέσως χωρίς
λογαριασμούς, χωρίς σκέψιν άνοιξε όλες τις φλέβες της. Ήταν αγών υπέρ
της Πατρίδος. Αυτήν ηγάπησαν έξαφνα, με οργήν και με πάθος, αριστεροί
και δεξιοί, αστοί και κομμουνισταί, εθνικόφρονες και αναρχικοί, την
Ελλάδα».
Πρώτο πολεμικό ανακοινωθέν του ελληνικού στρατηγείου
28 Οκτωβρίου 1940
Αι ιταλικαί στρατιωτικαί δυνάμεις προσβάλλουν από τις 5.30 σήμερον τα ημέτερα τμήματα προκαλύψεως της ελληνοαλβανικής μεθορίου. Αι ημέτεραι δυνάμεις αμύνονται του πατρίου εδάφους.
Αι ιταλικαί στρατιωτικαί δυνάμεις προσβάλλουν από τις 5.30 σήμερον τα ημέτερα τμήματα προκαλύψεως της ελληνοαλβανικής μεθορίου. Αι ημέτεραι δυνάμεις αμύνονται του πατρίου εδάφους.
Τα πρώτα διαγγέλματα του Ιωάννη Μεταξά
«Η στιγμή επέστη που θα αγωνισθώμεν δια την ανεξαρτησίαν της Ελλάδος,
την ακεραιότητα και την τιμήν της. Μολονότι ετηρήσαμεν την πλέον
αυστηράν ουδετερότητα και ίσην προς όλους, η Ιταλία μη αναγνωρίζουσα εις
ημάς το δικαίωμα να ζώμεν ως ελεύθεροι Έλληνες, μου εζήτησεν σήμερον
την 3ην πρωινήν την παράδοσιν τμημάτων του εθνικού εδάφους, κατά την
ιδίαν αυτής βούλησιν, και μου ανεκοίνωσεν ότι, προς κατάληψιν αυτών, η
κίνησις των στρατευμάτων της θα ήρχιζε την 6ην πρωινήν. Απήντησα εις τον
Ιταλόν Πρέσβυν ότι θεωρώ και το αίτημα αυτό καθ’ εαυτό και τον τρόπον
με τον οποίον γίνεται τούτο ως κήρυξιν πολέμου της Ιταλίας κατά της
Ελλάδος. Τώρα θα αποδείξωμεν εάν πράγματι είμεθα άξιοι των προγόνων μας
και της ελευθερίας, την οποία μας εξασφάλισαν οι προπάτορές μας. Όλον
τον Έθνος ας εγερθή σύσσωμον. Αγωνισθήτε δια την Πατρίδα, τας γυναίκας,
τα παιδιά σας και τας ιεράς μας παραδόσεις. Νυν υπέρ πάντων αγών.
Ι.ΜΕΤΑΞΑΣ» 28.10.1940
«Κατά την διάρκειαν της ημέρας ιταλικαί δυνάμεις ποικίλης ισχύος
εξηκολούθησαν προσβάλλουσαι ημετέρας δυνάμεις, αμυνομένας σθεναρώς. Αγών
ενετοπίσθη επί μεθορίου γραμμής. Παρά της εχθρικής αεροπορίας εβλήθησαν
στρατιωτικοί τινές στόχοι άνευ ζημιών. Βόμβαι ριφθείσαι επί της πόλεως
Πατρών έσχον θύματα εκ του αμάχου πληθυσμού» 28.10.1940
«Κατά την διάρκειαν της νυκτός της 28ης προς την 29ην περιορισμέναι
τοπικαί ενέργειαι επαφής.
Κατά την διαρκειαν της ημέρας της 29ης
Οκτωβρίου ο εχθρός εχρησιμοποίησεν εν Ηπείρω ισχυράς δυνάμεις μετ’
ελαφρού και βαρέος πυροβολικού. Αι ημέτεραι κινήσεις εκτελούνται επί τη
βάσει προδιαγεγραμμένου σχεδίου Εις την Δυτικήν Μακεδονίαν η κατάστασις
παραμένει αμετάβλητος. Δράσις εχθρικής αεροπορίας ασθενεστάτη».
29.10.1940
(Πηγή: «Μαρτυρίες 40 41″ εκδόσεις Κέδρος)
Τα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων
--------------------------------------------------------
Πηγή: crashonline.gr- Γιώργος Αναγνώστου
---------------------------------------------------------