Εκτενές αφιέρωμα στο «Ναυάγιο των Αντικυθήρων» του Ινστιτούτου Σμιθσόνιαν

Το Ίδρυμα ερευνών των ΗΠΑ, το Ινστιτούτο Σμιθσόνιαν, δημοσίευσε στην επίσημη ιστοσελίδα του ένα εκτενές αφιέρωμα στον «Τιτανικό της Αρχαιότητας»

«Οι επιστήμονες ψάχνουν στην θάλασσα, τα απομεινάρια ενός πλοίου που βυθίστηκε 2.000 χρόνια πριν και κουβαλούσε τον πρώτο υπολογιστή της ανθρωπότητας». Έτσι περιγράφει ο αρθογράφος Jo Marchant στο περιοδικό του Ινστιτούτου Σμιθσόνιαν, την τελευταία υποθαλάσσια έρευνα που διεξήχθη στο ναυάγιο των Αντικυθήρων, γνωστό στα διεθνή Μέσα ως τον «Τιτανικό της αρχαιότητας».

Το Ναυάγιο των Αντικυθήρων, το οποίο χρονολογείται περί το 60 π.Χ., είναι το πλουσιότερο ναυάγιο της αρχαιότητας που έχει μέχρι τώρα ανακαλυφθεί και εντοπίστηκε για πρώτη φορά το 1900 από Συμιακούς σφουγγαράδες. Από το ναυάγιο ανελκύθηκαν πλήθος εντυπωσιακών ευρημάτων, μεταξύ των οποίων και ο περίφημος Μηχανισμός των Αντικυθήρων, η παλαιότερη μορφή υπολογιστή που γνωρίζουμε. Ο μηχανισμός εκτιμάται ότι κατασκευάστηκε μεταξύ του 100 και 150 π.Χ. Όμως μία νέα εκτίμηση τοποθετεί την έναρξη του ημερολογίου του μηχανισμού στο 205 π.Χ., μόλις επτά χρόνια μετά τον θάνατο του Αρχιμήδη. Ο αινιγματικός μηχανισμός που βρέθηκε στα νερά του Αιγαίου θεωρείται ένα τεχνολογικό θαύμα για την εποχή του και πολλοί επιστήμονες τον χαρακτηρίζουν τον αρχαιότερο αναλογικό υπολογιστή στον κόσμο. Μηχανήματα ανάλογης τεχνολογίας δεν εμφανίστηκαν παρά τουλάχιστον 1.000 χρόνια αργότερα. Ο μηχανισμός, μεταξύ άλλων, προβλέπει με ακρίβεια τις σεληνιακές και ηλιακές εκλείψεις, καθώς και τις ημερομηνίες των Ολυμπιακών Αγώνων.

 

Για το νησί των  Αντικυθήρων γράφει ο αρθογράφος: «Είναι ένα άγονο νησί, ένα από τα πιο απομακρυσμένα νησιά της Ελλάδας και έχει μόνο 30 μόνιμους κατοίκους οι οποίοι ζουν σε λευκά σπίτια γύρω από το μοναδικό λιμάνι του νησιού». Και συνεχίζει: «Κάτω από το νερό, βρίσκονται τα απομεινάρια ενός πλοίου που συνετρίβη στους βράχους της περιοχής Πινακάκια, πριν από 2.000 χρόνια. Όταν το ναυάγιο ανακαλύφθηκε το 1.900, ήρθε στο φως το ανεκτίμητο σε αξία φορτίο του, με ελληνικά αγάλματα, υαλικά, κοσμήματα και μία εξελιγμένη συμπαντική μηχανή που σύμφωνα με τον συγγραφέα επιστημονικής φαντασίας, Arthur C.Clarke, η μηχανή αυτή θα μπορούσε να προκαλέσει την βιομηχανική επανάσταση πριν από 1.000 χρόνια! "Αν οι Έλληνες ήταν σε θέση να φτιάξουν μία τέτοια τεχνολογία" είχε πει ο Clarke" θα είχαμε φτάσει νωρίτερα στα αστέρια!"».

 

Ένας από τους αρχαιολόγους που έχει σκύψει με ενδιαφέρον επάνω στο Ναυάγιο των Αντικυθήρων είναι ο αρχαιολόγος Brendan Foley που όταν «έφτασε στο νησί πριν από δύο εβδομάδες μαζί με την ομάδα του, έκανε προσφορά στον Ποσειδώνα, ρίχνοντας κρασί και ελαιόλαδο στον ωκεανό, για να ηρεμήσουν τα κύματα», γράφει το αφιέρωμα για να περιγράψει με έμφαση την κακοκαιρία που συνάντησε ο αρχαιολόγος στο νησί.

Ο αρθρογράφος περιγράφει τον Foley, 42 ετών, ως έναν άνθρωπο που με την ίδια ευκολία που μιλάει με τους συναδέλφους του στο Woods Hole Oceanographic Institution (WHOI) στη Μασσαχουσέτη, μπορεί να προσεγγίσει πολιτικούς και δισεκατομμυριούχους. Είναι πεπεισμένος ότι στον βυθό κρύβονται και άλλοι θησαυροί, μία ιδέα που τον έκανε να συμμετέχει σε μία από τα πιο «φιλόδοξα υποθαλάσσια πρότζεκτ στην ιστορία».



«Αφιέρωσε περισσότερα από δέκα χρόνια για να χτίσει μία σχέση εμπιστοσύνης με τους Έλληνες αρχαιολόγους, που συνήθως είναι υπερπροστατευτικοί με την κληρονομιά τους, για να είναι ένας από τους μοναδικούς Αμερικανούς επιστήμονες που δουλεύουν στα νερά της Ελλάδας», γράφει ο Marchant. Μαζί με τον Θεοτόκη Θεοδούλου και τον Δημήτρη Κουρκουμέλη από την Εφορεία Εναλίων Αρχαιοτήτων του Υπουργείου Πολιτισμού, ο Foley, σύμφωνα με το δημοσίευμα, κατάφερε να συγκεντρώσει τους καλύτερους δύτες (που υποστηρίζεται από μία ομάδα του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού), να εξασφαλίσει εκατομμύρια δολάρια για τις έρευνες. Χάρη στους χορηγούς, οι ερευνητές, σύμφωνα με το άρθρο, εξασφάλισαν ένα πολυτελές γιοτ, ένα ελικόπτερο, εγκατέστησαν κεραία κινητής τηλεφωνίας στο νησί, ώστε να έχουν internet αλλά το πιο σημαντικό είναι ότι κατάφεραν να δανειστούν το hi-tech σκάφανδρο, το Exosuit, την υπερσύχρονη στολή κατάδυσης, κόστους 1,5 εκατ.ευρώ, που επιτρέπει στους δύτες να παραμένουν για αρκετή ώρα στο βυθό, ακόμη και σε βάθος 300 μέτρων.

Οι αντίξοες καιρικές συνθήκες και τα απογοητευτικά ευρήματα
Η αισιοδοξία του Foley, σημειώνει ο Jo Marchant, έχει δώσει τη θέση της στην απελπισία. Οι αντίξοες καιρικές συνθήκες βγάζουν το ελίκοπτερο εκτός δράσης, το γιοτ και το πλοίο «Θέτις» του Πολεμικού Ναυτικού (με την στολή Exosuit) έχουν καταφύγει στην Πελοπόννησο, και ο Foley  με την ομάδα του, μένουν άπρακτοι, «στριμωγμένοι σε ένα ξενοδοχείο με κατσαρίδες, περιμένοντας να κοπάσει ο άνεμος».

Μέχρι τις 29 Σεπτεμβρίου, είχαν καταφέρει να βουτήξουν δύο φορές- σύμφωνα με το δημοσίευμα- μία για να διερευνήσουν το μέρος και μία με ανιχνευτή μετάλλων που έφερε στο φως απογοητευτικά ευρήματα.

 ------------------------------
Πηγή: protothema.gr
------------------------------