Ο Άγιος Δημήτρης, από τους δημοφιλέστερους αγίους στο ορθόδοξο εορτολόγιο, εορτάζεται πανηγυρικά στα Κύθηρα στους φερώνυμους ναούς, που ιδρύθηκαν σε πολύ παλαιούς χρόνους στο Πούρκο, στα Καμπιάνικα της περιοχής Αλεξανδράδων, στη Γουρία της περιο-χής Λογοθετιανίκων, στην Κάτω Χώρα Μυλοποτάμου και στα Φράτσια ο κοιμητηριακός ναός.
Εκτός από αυτούς, ναός του αγίου Δημητρίου υπάρχει και στην κορυφή της Σκληρής, που μαρτυρείται το 17ο αι. Στο Μέσα Βούργο, στη Χώρα σώζεται ερειπωμένος ο ναός του Αγίου Δημητρίου, που χρονολογείται γύρω στο 1400.
Στα Μητάτα υπήρχε ναός του Αγίου στη θέση της σημερινής Αγίας Τριάδας, που κατεδαφίστηκε στις αρχές του 20ου αι. Και βέβαια δεν πρέπει να λησμονούμε ότι ο Άγιος Δημήτριος ήταν ο πολιούχος της Παληόχωρας, που ως γνωστόν ονομαζόταν πόλη του Αγίου Δημητρίου.
Ο ναός του Αγίου Δημητρίου στο Πούρκο είναι από τα σημαντικότερα βυζαντινά μνημεία των Κυθήρων και το πιο χαρακτηριστικό.
Είναι συγκρότημα από 4 ναούς, οι οποίοι επικοινωνούν μεταξύ τους και δημιουργούν ένα μνημείο μοναδικό, που όμοιό του δεν υπάρχει στα Κύθηρα.
Εκτός από αυτούς, ναός του αγίου Δημητρίου υπάρχει και στην κορυφή της Σκληρής, που μαρτυρείται το 17ο αι. Στο Μέσα Βούργο, στη Χώρα σώζεται ερειπωμένος ο ναός του Αγίου Δημητρίου, που χρονολογείται γύρω στο 1400.
Στα Μητάτα υπήρχε ναός του Αγίου στη θέση της σημερινής Αγίας Τριάδας, που κατεδαφίστηκε στις αρχές του 20ου αι. Και βέβαια δεν πρέπει να λησμονούμε ότι ο Άγιος Δημήτριος ήταν ο πολιούχος της Παληόχωρας, που ως γνωστόν ονομαζόταν πόλη του Αγίου Δημητρίου.
Ο ναός του Αγίου Δημητρίου στο Πούρκο είναι από τα σημαντικότερα βυζαντινά μνημεία των Κυθήρων και το πιο χαρακτηριστικό.
Είναι συγκρότημα από 4 ναούς, οι οποίοι επικοινωνούν μεταξύ τους και δημιουργούν ένα μνημείο μοναδικό, που όμοιό του δεν υπάρχει στα Κύθηρα.
Κατά τους αρχαιολόγους ανάλογο μνημείο στην Ελλάδα υπάρχει μόνο στη Δροσιανή της Νάξου.
Οι δύο από τους 4 ναούς είναι Κυθηραϊκού ρυθμού με τρούλο. To μνημείο χρονολογείται από το 13ο αι. σύμφωνα με τις τοιχογραφίες, που σώζονται σε 3 στρώματα.
Τη Δευτέρα το απόγευμα, στις 25 Οκτωβρίου, έγινε ο εσπερινός, που είχε ένα ολωσδιόλου ξεχωριστό χρώμα.
Ο ναός ήταν κατάλληλα στολισμένος από τους ακούραστους επιτρόπους και φροντιστές του, Γιώργο και Χαρούλα Κομηνού (Μέγα) με απόλυτο σεβασμό στην παλαιότητα του μνημείου και στην Κυθηραϊκή παράδοση.
Οι μυρωδιές του Κυθηραϊκού Φθινοπώρου, το μοσχολίβανο, ο άρτος, οι τοιχογραφίες του Δημητρίου αρχιδιακόνου από τη Μονεμβασία στο φως των κεριών δημιουργούσαν μια ατμόσφαιρα γαλήνης και κατάνυξης.
Η παρουσία του αειθαλλούς 90χρονου ιερέα, του π. Άνθιμου Βενέρη (κατά κόσμον Φραγκίσκου Βενέρη, που ίσως είναι το παλαιότερο όνομα στα Κύθηρα, που διατηρείται μέχρι σήμερα) μιας γνήσιας παρα-δοσιακής Τσιριγώτικης φιγούρας, που έζησε, μεγάλωσε και γέρασε σ΄αυτή την περιοχή, μας παρέπεμπε σε άλλες εποχές.
-------------------------------
Ελένη Χάρου-Κορωναίου
-------------------------------