Ένας μικρός οικισμός με λίγα αγροτόσπιτα στην περιοχή του Καλάμου, ήταν οι Σπηλίες. Και λέω ήταν γιατί σήμερα τα αγροτόσπιτα εκείνα έχουν ανακαινισθεί και έχουν γίνει πραγματικές βίλες.
Τα απίτια αυτά ανήκουν σε οικογένειες με το επώνυμο Σωτήρχος, πολύ γνωστό στα Κύθηρα από παλιά, που έγινε παγκόσμια γνωστό από τον Μάικλ Σωτήρχο, τον προ ετών πρεσβευτή των Η.Π.Α. στην Ελλάδα, του οποίου ο πατέρας γεννήθηκε σε αυτόν τον μικρό συνοικισμό.
Ο Μάικλ Σωτήρχος επισκέφθηκε τα Κύθηρα και γνώρισε τον τόπο του, τα ξαδέλφια του και τους άλλους συγγενείς που ζούν εκεί.
Όπως όλα τα μεγάλα και μικρά χωριά του Τσιρίγου, έχουν τον προστάτη Άγιο τους, έτσι και οι Σπηλίες έχουν προστάτιδα την Αγία Σοφία, της οποίας ο Ναός βρίσκεται εντός του ομώνυμου σπηλαίου εκεί κοντά σε μια μαγευτικη τοποθεσία όπου σχηματίζεται ένα μικρό φαράγγι.
Μεγάλη μέρα, από παλιά, για τις Σπηλίες, ήταν η 17η Σεπτεμβρίου, εορτή της Αγίας Σοφίας.
Οι οικογένειες των Σωτήρχων φρόντιζαν ανέκαθεν η εορτή να γίνεται με μεγαλοπρέπεια. Οι σημαρινοί απόγονοί τους, άνθρωποι με ευαισθησίες και δυναμισμό, όχι μόνον συνεχίζουν την παράδοση, αλλά κατάφεραν η εορτή αυτή να λάβει παγκυθηραϊκό χαρακτήρα.
Εφέτος στον Εσπερινό, όπου χοροστάτησε ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης μας κ. Σεραφείμ, ανάμεσα στο πλήθος που συνέρευσε εκεί, μπορούσες να διακρίνεις ανθρώπους όχι μόνον από τα γειτονικά χωριά αλλά και από τα πλέον απομακρυσμένα.
Την επομένη η Θεία Λειτουργία τελέσθηκε με λαμπρότητα από τον Σεβασμιώτατο και η παρουσία του Δημάρχον κ. Θ. Κουκούλη και του Αντιδημάρχου κ. Ν. Μεγαλοκονόμου, έδωσε επίσημο χαρακτήρα στην πανήγυρη.
Όλοι οι προσκυνητές μετά τον Εσπερινό και μετά την Θεία Λειτουργία, χάρηκαν την παραδοσιακή φιλοξενία των Σωτήρχων.
Πλούσιος μπουφές με καφέ και ποικιλία γλυκών και αναψυκτικών, παρετέθη όλους στον όμορφο και με καλαισθησία διαμορφωμένο χώρο στην είσοδο της σπηλιάς.
Τέλος θα πρέπει να σημειώσουμε, ότι στην σπηλία αυτή, έγιναν πρόσφατα αρχαιολογικές έρευνες και ευρέθησαν ίχνη ανθρώπινης παρουσίας {ίσως τα αρχαιότερα μέχρι στιγμής} στα Κύθηρα, που ανάγονται στην Νεολιθική Εποχή.
-----------------------------------------------
Βασίλης Σταύρου ιερέως Χάρος
----------------------------------------------