Δευτέρα 23 Μαρτίου 2015

Απρόθυμοι οι Έλληνες για τις σκληρές δουλειές

Την απροθυμία των Ελλήνων να εργαστούν σε δύσκολες χειρωνακτικές εργασίες καταδεικνύει η κάλυψη των εποχικών θέσεων εργατών γης από αλλοδαπούς που διαβιούν στη χώρα μας.

Οι αγρότες, παρότι η ανεργία των νέων στη χώρα μας βρίσκεται στο 51% και το γενικό ποσοστό στο 26%, αναγκάζονται να ζητούν εργάτες από ξένες χώρες, κυρίως από την Αλβανία, για τις ανάγκες φροντίδας και συγκομιδής της παραγωγής τους. Φέτος ο αριθμός των αδειών διαμονής μετακλητών εργατών γης (και αλιεργατών) που εγκρίθηκε από τα συναρμόδια υπουργεία (για διάστημα έξι μηνών ή ενός έτους) φτάνει στις 20.000 και είναι πενταπλάσιος από την προηγούμενη διετία (4.240 άδειες). 

Ωστόσο είναι αμφίβολο εάν τελικά θα απασχοληθούν όλοι οι μετακλητοί που μπορούν να έρθουν στην Ελλάδα με νόμιμο τρόπο, διότι το εργατικό κόστος των αλλοδαπών έχει αυξηθεί κατακόρυφα. Είναι λοιπόν πιθανό πολλοί αγρότες να επιλέξουν να απασχολήσουν τουρίστες πληρώνοντας μαύρα μεροκάματα από το να επωμιστούν το κόστος των παραβόλων και της ασφαλιστικής κάλυψης που προβλέπει η νομοθεσία για τους μετακλητούς.

Οι μεγαλύτερες ανάγκες σε επίπεδο νομού στη Βόρεια Ελλάδα καταγράφονται στην Ημαθία και την Πέλλα, όπου υπάρχει μεγάλη παραγωγή δενδροκομικών. Για το 2015 και 2016 στο νομό Ημαθίας εγκρίθηκε ανώτατο όριο αδειών διαμονής για 2.980 εργάτες γης και 2 εργάτες κτηνοτροφίας και στην Πέλλα 2.638 και 16 αντίστοιχα. Οι αριθμοί είναι αυξημένοι, εάν αναλογιστεί κανείς ότι το 2013 (προ διετίας) είχαν εγκριθεί στην Ημαθία 877 άδειες και στην Πέλλα 522.

Στην Πιερία εγκρίθηκαν φέτος 618 άδειες διαμονής εργατών γης και 2 κτηνοτροφίας, στο Κιλκίς 10, στις Σέρρες 14 εργατών γης και 4 κτηνοτροφίας, στη Χαλκιδική 7 εργατών γης και 238 αλιεργατών. “Ο αριθμός των αιτήσεων για μετακλητούς εργάτες έχει αυξηθεί για τρεις λόγους. Πρώτον, πλέον τηρούμε λογιστικά βιβλία και το εργατικό κόστος καταχωρείται στα έξοδα. Δεύτερον, πολλές φάρμες φέτος είναι παραγωγικές. Έγινε στροφή των αγροτών προς το βιομηχανικό ροδάκινο και θα έχουμε αυξημένη παραγωγή. Τρίτον, φέτος μας δόθηκε η ευκαιρία να καλέσουμε μεγαλύτερο αριθμό εργατών, κάτι που δεν γινόταν τα προηγούμενα χρόνια”, αναφέρει στη “ΜτΚ” ο Παναγιώτης Μεσαλάς, πρόεδρος του Αγροτικού Συλλόγου Αλεξάνδρειας Ημαθίας.

ΑΔΙΑΦΟΡΙΑ ΕΛΛΗΝΩΝ
Ακόμη και οι Έλληνες που ζουν σε αγροτικές περιοχές δεν δείχνουν προθυμία να εργαστούν στα χωράφια. Οι δύσκολες συνθήκες των χειρωνακτικών εργασιών, ο στόχος και η προσδοκία για μία καλύτερη δουλειά, η έλλειψη στέγης (για όσους προέρχονται από μακριά), η απαίτηση για ένα υψηλότερο μεροκάματο και τα αυξημένα τυπικά προσόντα είναι οι κύριες αιτίες για τις οποίες αποφεύγουν την ενασχόληση με αγροτικές εργασίες. “Οι Έλληνες δεν έρχονται να δουλέψουν. Πριν από τρία χρόνια βάλαμε μία αγγελία στο διαδίκτυο ζητώντας εργάτες και κατέθεσαν αίτηση περίπου 5.000 αλλοδαποί και 123 Έλληνες. Αυτό είναι το ποσοστό ανταπόκρισης”, δηλώνει στη “ΜτΚ” ο Κώστας Λιολιόπουλος, μέλος δ.σ. της Αυθόρμητης Κίνησης Αγροτών Ημαθίας.

Ο ίδιος εξηγεί ότι “ήρθε στην Κουλούρα για εργασία ένα ζευγάρι από τη Θεσσαλονίκη. Όταν είδαν ότι οι εργάτες διαμένουν σε αποθήκες και ότι δεν υπάρχει σπίτι να φιλοξενηθούν, έφυγαν. Η δουλειά στο χωράφι είναι πράγματι δύσκολη και πολλοί την αποφεύγουν. Ωστόσο είναι δύσκολο να έρθει κάποιος από μακριά”. Ο κ. Μεσαλάς επιβεβαιώνει ότι, “ενώ έχουμε υψηλό ποσοστό ανεργίας στην Αλεξάνδρεια, οι νέοι δεν θέλουν να δουλέψουν στα χωράφια. Είναι δύσκολες οι συνθήκες, ίσως θεωρούν και χαμηλό το μεροκάματο των 25 ευρώ. Εμείς δουλεύουμε από μικρά παιδιά στα χωράφια”.

Την αναγκαιότητας της θέσπισης ενός μηχανισμού που θα επιδοτεί την αγροτική εργασία, ώστε να υπάρχει κίνητρο για τους έλληνες εργάτες αλλά και τους εργοδότες, επισημαίνει από την πλευρά του ο Θεόδωρος Παπακωνσταντίνου, γραμματέας του Αγροτικού Συλλόγου Βέροιας. “Πρέπει να δημιουργηθεί στον ΟΑΕΔ η κατηγορία αγροεργάτες, η οποία θα μπορούσε να επιδοτείται, όπως επιδοτούνται όλοι οι άνεργοι. Πέρυσι προσπαθήσαμε ως αγροτικός σύλλογος σε συνεργασία με το δήμο και την τοπική υπηρεσία του ΟΑΕΔ να δημιουργήσουμε έναν τέτοιο κωδικό, αλλά είναι δύσκολο”, επισημαίνει ο κ. Παπακωνσταντίνου και εξηγεί ότι “με την ύπαρξη ενός τέτοιου κωδικού θα μπορούν οι εργάτες γης να παίρνουν επίδομα, όταν τελειώνει η περίοδος. 

Παραπονιόμαστε ότι οι Έλληνες δεν δουλεύουν στα χωράφια, αλλά, εάν θέλουμε να είμαστε αντικειμενικοί, πρέπει να παραδεχτούμε ότι είναι δύσκολο να έρθει κάποιος από την Αθήνα ή τη Θεσσαλονίκη στην Αγία Μαρίνα Νάουσας, για να εργαστεί. Οι αλλοδαποί δυστυχώς έχουν ζήσει και σε πρωτόγονες συνθήκες, δηλαδή κοιμούνταν στα χωράφια, σε στάβλους ή αποθήκες. Σήμερα διαμορφώθηκαν κάποιοι πιο φιλόξενοι χώροι. Πρέπει να διαμορφώσουμε τις συνθήκες, για να μπορούμε να φιλοξενούμε τους εργάτες”.

Σχολιάζοντας το αίτημα του Αγροτικού Συλλόγου Βέροιας για τη δημιουργία κωδικού αγροεργάτη στον ΟΑΕΔ, ο περιφερειακός διευθυντής Κεντρικής Μακεδονίας Δημήτρης Κανελλίδης υπογραμμίζει στη “ΜτΚ”: “Εμείς ακολουθούμε την κωδικοποίηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δεν μπορούμε να προσθέσουμε ή να αφαιρέσουμε κατηγορία, υπάρχει ένας συγκεκριμένος πίνακας που έχουμε υιοθετήσει. Έχουμε εργάτες, όπως αναφέρονται και στο eures, που είναι ένα ευρωπαϊκό σύστημα εργασίας, και πρέπει να έχουν ίδιους κωδικούς, διότι γίνεται αναζήτηση από τη Γερμανία, την Αγγλία, την Πορτογαλία, την Ιταλία”. Όταν δημιουργούνται νέες θέσεις εργασίας, εξηγεί ο κ. Κανελλίδης, αναζητείται προσωπικό από την Ελλάδα και, σε περίπτωση που δεν επαρκεί, τότε ο οργανισμός απευθύνεται στην περιφέρεια με αίτημα μετάκλησης.

Η διαπίστωση ότι οι Έλληνες αποφεύγουν γενικότερα τις χειρωνακτικές εργασίες γίνεται και από τα Εργατικά Κέντρα. “Γενικώς δεν υπάρχει ενδιαφέρον για τέτοιου είδους εργασίες, διότι φροντίσαμε να έχουμε μία κοινωνία νέων ανθρώπων σπουδαγμένων που ζητούν μία καλή δουλειά. Μεγαλώσαμε με τη νοοτροπία να γίνουμε δημόσιοι υπάλληλοι, να βρούμε μία καλή δουλειά. Σήμερα δεν υπάρχει μία τέτοια προοπτική, με αποτέλεσμα να φεύγουν τα παιδιά στο εξωτερικό. Παρ’ όλα αυτά δεν βλέπουμε να υπάρχει ζήτηση σε αγροτικά επαγγέλματα. Παρά την κρίση εξακολουθούμε να επιλέγουμε εργασίες”, υπογραμμίζει ο Παναγιώτης Τσαραμπουλίδης, πρόεδρος του Εργατοϋπαλληλικού Κέντρου Θεσσαλονίκης.

Ο πρόεδρος του Εργατικού Κέντρου Βέροιας Δημήτρης Ταχματζίδης θίγει ένα άλλο ζήτημα που απασχολεί τους συνδικαλιστικούς φορείς στην Ημαθία και είναι η ενασχόληση των μετακλητών εργατών και σε εργασίες για τις οποίες δεν έγινε η πρόσκλησή τους. “Είδαμε ότι έρχονται αλλοδαποί να δουλέψουν στα χωράφια και, όταν τελειώσει η εργασία, τους παίρνουν οι εργοδότες και τους χρησιμοποιούν σε οικοδομές ή άλλες εργασίες. Ζητάμε, όταν ολοκληρώνονται οι εποχικές αγροτικές εργασίες, να φεύγουν οι μετακλητοί”, τονίζει.

ΤΟ ΚΟΣΤΟΣ ΜΕΤΑΚΛΗΣΗΣ
Παρά τον αυξημένο για φέτος αριθμό αδειών διαμονής σε μετακλητούς εργάτες, ενδεχομένως πολλοί αγρότες να χρησιμοποιήσουν τουρίστες για τις εργασίες, προκειμένου να αποφύγουν το υψηλό κόστος μετάκλησης αλλοδαπών. Μέχρι το 2011 μετακαλούνταν από τη γειτονική Αλβανία περίπου 15.000 εργάτες γης για μέγιστη διαμονή έξι μηνών προκαταβάλλοντας μόνον 150 ευρώ ως παράβολο. 

Σήμερα πέραν των 150 ευρώ πρέπει να καταβληθούν προκαταβολικά τα ασφάλιστρα δύο μηνών στην πέμπτη κατηγορία του ΟΓΑ, που είναι 178 ευρώ το μήνα, συν 180 ευρώ για τη βίζα (η οποία κόστιζε 1 ευρώ!). Δηλαδή με την υποβολή της αίτησης μετάκλησης δίνονται 686 ευρώ. Στη συνέχεια καταβάλλεται το ασφάλιστρο για άλλους δύο μήνες, συν 356 ευρώ, και το κόστος για τέσσερις μήνες φτάνει τα 1.042 ευρώ. 

Υπολογίζεται ότι στους τέσσερις μήνες ο μετακλητός θα απασχοληθεί περίπου 75 ημέρες, δηλαδή το ημερήσιο κόστος είναι στα 14 ευρώ, όταν το μεροκάματο που παίρνει ο εργάτης είναι στα 25 ευρώ. Σημειώνεται ότι μετά το 2011 επιτράπηκε η είσοδος στη χώρα μας αλβανών υπηκόων με τρίμηνη τουριστική βίζα, τους οποίους οι αγρότες απασχολούν στα χωράφια. “Παλαιότερα απασχολούσαμε Αλβανούς πληρώνοντας μόνον ένα παράβολο. 

Τώρα αυξήθηκε το κόστος και η πολιτεία πρέπει να εξετάσει το ζήτημα”, τονίζει ο κ. Λιολιόπουλος. “Είναι πολύ δύσκολο να λειτουργήσουμε με αυτή τη διαδικασία. Εδώ και τρία χρόνια αυξήθηκε το αρχικό ποσό που πρέπει να δαπανήσουμε. Δεν έχουν οι αγρότες αυτή τη δυνατότητα. Δεν είναι δυνατόν το κόστος της βίζας από 1 ευρώ να εκτοξευτεί στα 180 ευρώ. Πρέπει το παράβολο να πέσει από τα 150 στα 50 ευρώ”, επισημαίνει από την πλευρά του ο κ. Παπακωνσταντίνου.
Οι φορείς των αγροτών ζητούν από τα συναρμόδια υπουργεία να μειώσουν το κόστος και ήδη έχουν γίνει συναντήσεις με τον αν. υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης Βαγγέλη Αποστόλου, το γ.γ. του υπουργείου Εργασίας Γ. Ρωμανιά, το διοικητή του ΟΓΑ και στελέχη του υπουργείου Εξωτερικών. Στις επαφές μετέχουν και οι βουλευτές Ημαθίας του ΣΥΡΙΖΑ Γιώργος Ουρσουζίδης και Φρόσω Καρασαρλίδου. 

Επίσης η βουλευτής Πέλλας του ΣΥΡΙΖΑ Θεοδώρα Τζάκρη έχει ενημερώσει για το ζήτημα τον αν. υπουργό Κοινωνικών Ασφαλίσεων Δημήτρη Στρατούλη. Η κ. Τζάκρη πρότεινε να εκλογικευτεί το ασφαλιστικό κόστος και να επιλέγεται στα ασφάλιστρα μόνον η κάλυψη της περίθαλψης (και όχι της συνταξιοδότησης), που είναι 50 ευρώ, και να προκαταβάλλεται μία μηνιαία δόση. Το παράβολο να οριστεί στα 50 ευρώ και η προξενική διατίμηση να περιοριστεί στα 60 (από 180). Με αυτόν τον τρόπο η συνολική προκαταβαλλόμενη επιβάρυνση θα επανέλθει στα προ τριών ετών επίπεδα, δηλαδή στα 160 ευρώ.
------------------------------------------------
Πηγή: Μακεδονία-Φώτης Κουτσαμπάρης
------------------------------------------------