Απειλούνται ποικιλίες, προβληματίζονται οι οινοποιοί
Εκτός πραγματικότητας φαίνεται να είναι το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης που καλεί χιλιάδες παραγωγούς ούτε λίγο ούτε πολύ να…εκριζώσουν τα αμπέλια τους, επιχειρώντας να βάλει…τάξη τις παράνομες φυτεύσεις οινάμπελων που εκτείνονται σε εκατοντάδες χιλιάδες στρέμματα στην Κρήτη αλλά και όλη την Ελλάδα.
Όψιμα, η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου ξεκαθαρίζει απαντώντας σε ερώτηση βουλευτή ότι δεν πρόκειται να γίνουν άλλες τακτοποιήσεις παράνομων ή παράτυπων αμπελιών τα οποία επιβάλλεται να εκριζωθούν.
Συγκεκριμένα, ο αναπληρωτής υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης Μ. Χαρακόπουλος απάντησε στο βουλευτή Λευτέρη Αυγενάκη ότι δεν πρόκειται να γίνει άλλη διαδικασία νομιμοποίησης παράτυπα ή παράνομα φυτεμένων οινάμπελων. Κατά συνέπεια όσα αμπέλια έχουν ήδη φυτευθεί χωρίς τις νόμιμες άδειες, είναι δηλαδή παράνομα εκριζώνονται υποχρεωτικά! «Το καθεστώς απαγόρευσης νέων φυτεύσεων αμπελώνων με οινοποιήσιμες ποικιλίες ισχύει στη χώρα μας από το 1984 (στα υπόλοιπα Κράτη-μέλη της ΕΕ από το 1979) , σε εφαρμογής του Καν. (Ε.Κ. 337/79). Οι φυτεύσεις νέων αμπελώνων μέχρι την 31η Αυγούστου 1998, κατά παράβαση της εν λόγω απαγόρευσης χαρακτηρίστηκαν παράτυπες ενώ μετά την ημερομηνία αυτή χαρακτηρίζονται ως «παράνομες» λόγω της ουσιαστικής διαφοροποίησης στη μεταχείρισή τους από τον Καν. (Ε.Κ.) 1493/99 (οι παράτυπες τακτοποιούνταν, οι παράνομες εκριζώνονται υποχρεωτικά)» αναφέρει χαρακτηριστικά ο κ. Χαρακόπουλος.
Παλιά ιστορία…
Όπως λένε έμπειροι γεωπόνοι και αμπελουργοί, η «ρίζα» του προβλήματος της ύπαρξης μεγάλων εκτάσεων με παράνομους αμπελώνες στην Ελλάδα βρίσκεται στην δεκαετία του ΄70, με την ένταξη της χώρας μας στην τότε ΕΟΚ. «Τότε γίνανε γρήγορα και πρόχειρα κάποιες μελέτες, ώστε η Ελλάδα να εμφανιστεί τυπική σε θέματα κοινοτικών κανονισμών» επισημαίνει ο πρώην διευθυντής Αγροτικής Ανάπτυξης Ηρακλείου, γεωπόνος Γιώργος Δασκαλάκης.
Έτσι έγινε η αρχή για τις λεγόμενες επιτρεπόμενες και συνιστώμενες ποικιλίες.
Στις δεκαετίες του ‘80 και του ‘90 μάλιστα οι αμπελουργικές ζώνες περιόριζαν στο ελάχιστο τις επιλογές των αμπελουργών για το τι θα φυτέψουν. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η ζώνη των Δαφνών Κρήτης που όριζε μόνο μία ποικιλία: Το λιάτικο. Ήθελαν δεν ήθελαν οι αμπελουργοί της συγκεκριμένης ζώνης και πολλών ακόμα σε όλη την Ελλάδα, έπρεπε να φυτέψουν μόνο μία ποικιλία!!
«Το δυσάρεστο είναι ότι δεν είχαν προηγηθεί μελέτες, έρευνες ενός Ινστιτούτου Αμπέλου, ώστε οι ποικιλίες που ορίζονται ανά ζώνη να είναι πράγματι οι κατάλληλες» σχολιάζει ο κ. Δασκαλάκης. Να σημειωθεί ότι οι παραγωγοί επιδοτούνταν για να φυτέψουν συγκεκριμένες ποικιλίες, αρκετές από τις οποίες στη συνέχεια αποδείχθηκε ότι δεν είχαν εμπορικό ενδιαφέρον, έναντι άλλων επίσης γηγενών ποικιλιών. Μία ποικιλία που απέτυχε παταγωδώς ήταν για παράδειγμα το λιάτικο. Με λίγα λόγια: Οι παραγωγοί επιδοτούνταν επί χρόνια για να καλλιεργήσουν μία ποικιλία που δεν είχε εμπορικό ενδιαφέρον!!
Φύτευαν ό,τι ήθελαν
Αρκετοί αμπελουργοί ωστόσο, περισσότερο «ψαγμένοι» που δεν τους ενδιέφερε τόσο η επιδότηση όσο η εμπορικότητα των σταφυλιών που θα παρήγαγαν, άρχισαν να φυτεύουν και μη επιτρεπόμενες ποικιλίες. Κι επειδή στην Ελλάδα δεν υπάρχουν υποστηριχτικές δομές για τους αγρότες, η τύχη του θέματος είχε αφεθεί στις συμβουλές των ιδιωτών γεωπόνων /φυτωριούχων, των οινοποιείων και στο…ένστικτο κάθε αμπελουργού. «Δεν υπήρχε προγραμματισμός. Ο καθένας φύτευε ότι εκείνος νόμιζε, με αποτέλεσμα να γίνουν ολέθρια λάθη!» επισημαίνει ο κ. Δασκαλάκης.
Στο μεταξύ, στην Ελλάδα όπως και σε όλη την ΕΕ. ίσχυαν οι κοινοτικοί κανονισμοί περί των αδειών φύτευσης κλπ που επικαλείται στην απάντηση του ο αναπληρωτής υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης. «Ίσχυαν αλλά δεν εφαρμόζονταν! Δεν υπήρχε ολοκληρωμένος έλεγχος, στην ουσία άδειες δεν δίνονταν» σχολιάζει ο κ. Δασκαλάκης. Στη συνέχεια έγινε η διαδικασία της νομιμοποίηση των παράτυπων αμπελιών.
Κι όμως το Ηράκλειο είχε μητρώο
Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Γιώργος Δασκαλάκης ως υπάλληλος τότε της Διεύθυνσης Αγροτικής Ανάπτυξης Ηρακλείου είχε κάνει μία από τις πρώτες ηλεκτρονικές βάσεις δεδομένων με στοιχεία των αμπελουργικών εκμεταλλεύσεων. Άρχισε επίσης να δίνει άδειες. Τότε η υπηρεσία του Ηρακλείου είχε δώσει άδειες για 30.000 στρέμματα οινάμπελα και 168.000 στρέμματα σουλτανίνα. Οι αμπελουργοί μάλιστα είχαν καταβάλει παράβολα για τις άδειες τους. Το αρχείο όμως αυτό στην ουσία χάθηκε, διότι δεν ενημερώθηκε και σήμερα είναι παρωχημένο. «Δεν αξιοποιήθηκε από τις εταιρίες που δημιούργησαν το αμπελουργικό μητρώο» σχολιάζει ο κ. Δασκαλάκης και προσθέτει: «Πάντα σκοντάφταμε και στις αρνήσεις των ισχυρών αγροτικών οργανώσεων, τα χατίρια των οποίων έκανε τότε το Υπουργείο. Για δικούς του λόγους το αγροτικό κίνημα δεν ήθελε το μητρώο. Έτσι, φθάσαμε εδώ που φθάσαμε» λέει ο κ. Δασκαλάκης.
Διαμαρτύρονται και οι οινοποιοί
Το πρόβλημα έχουν ήδη θέσει με επιστολή τους στην πολιτική ηγεσία του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και οι οινοποιητικές επιχειρήσεις της Κρήτης. Όπως αναφέρουν με την …απαγόρευση της οινοποίησης σταφυλιών από λεγόμενα παράνομα αμπέλια «πολλά οινοποιεία θα πρέπει να υπολειτουργούν ή ακόμα και να κλείσουν. Όλα τα προηγούμενα χρόνια πραγματοποιήσαμε επενδύσεις πολλών δεκάδων εκατομμυρίων ευρώ στηριζόμενοι στην ύπαρξη των λευκών ποικιλιών που υπήρχαν στον νομό Ηρακλείου». «Θεωρούμε» τονίζουν οι οινοποιοί «ότι πρέπει να ζητηθεί από τους ομολόγους σας να δοθούν δικαιώματα φύτευσης κατ’εξαίρεση στη Περιφέρεια Κρήτης με δεδομένο ότι δεν υπάρχουν διαθέσιμα δικαιώματα φύτευσης στο εθνικό αποθεματικό. Η αναγκαιότητα αυτή θα μπορούσε να εκπληρωθεί εφόσον οι αμπελουργοί που εγκαταλείπουν την καλλιέργεια, εισέφεραν τα δικαιώματα τους στο Εθνικό Αποθεματικό. Μια τέτοια δυνατότητα όμως δεν είναι ρεαλιστική, αφού δεν έχει θεσμοθετηθεί έστω και μικρή αξία ανά στρέμμα για δικαίωμα αμπελοκαλλιέργειας, ώστε να υπάρχει κίνητρο στους αμπελουργούς να δηλώνουν τους αμπελώνες που εγκαταλείπουν».
----------------------
Πηγή:Πατρίς
----------------------
