Πέμπτη 3 Ιανουαρίου 2013

Ναυτιλία: Πέντε προκλήσεις και μια βόμβα στα χέρια της κυβέρνησης

Πέντε προκλήσεις και μία «βόμβα» έτοιμη να εκραγεί έχει να αντιμετωπίσει το νέος έτος η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Ναυτιλίας και Αιγαίου. Πρόκειται για θέματα που συνδέονται άμεσα με το στοίχημα της ανάπτυξης, που έχει θέσει συνολικά η κυβέρνηση και ο πρωθυπουργός, Αντώνης Σαμαράς.

Η προώθηση στη Βουλή του σχεδίου νόμου «Ανασυγκρότηση του υπουργείου Ναυτιλίας και Αιγαίου και άλλες διατάξεις» είναι βασική πολιτική προτεραιότητα του υπουργού, Κωστή Μουσουρούλη και η πρώτη πρόκληση για το νέο έτος. Το σχέδιο νόμου περιέχει ορισμένες διατάξεις οι οποίες προκαλούν αντιδράσεις τόσο από πλευράς πλοιοκτητών, όσο και εργαζόμενων στα λιμάνια και την ακτοπλοΐα.

Οπως εκτιμάται και από τις συζητήσεις που είχε την εβδομάδα ανάμεσα στις εορτές των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς ο κ. Μουσουρούλης με εκπροσώπους των τριών κομμάτων που στηρίζουν την κυβέρνηση, ο υπουργός θα προχωρήσει σε ορισμένες αλλαγές κάποιων «ακραίων» διατάξεων, προκειμένου το σχέδιο νόμου να προχωρήσει και να κατατεθεί στη Βουλή.

Οι ρυθμίσεις που προκαλούν τις περισσότερες αντιδράσεις έτσι όπως προέκυψαν μέσα από τη δημόσια διαβούλευση, αφορούν κυρίως σε θέματα ακτοπλοΐας, λιμανιών, πλοηγικής υπηρεσίας και σε ό,τι αφορά το Λιμενικό Σώμα και το υπουργείο, οι σημαντικότερες αντιδράσεις αφορούν στην ενδεχόμενη κατάργηση του Αρχηγείου Λιμενικού Σώματος.

Επιτάξεις - εκπτώσεις

Ειδικότερα, οι ακτοπλόοι εκφράζουν την αντίρρησή τους στις διατάξεις που αφορούν στις επιτάξεις πλοίων, την παροχή υποχρεωτικών εκπτώσεων στα εισιτήρια σε συγκεκριμένες ομάδες πληθυσμού, και σε ρυθμίσεις που αφορούν στα δικαιώματα των επιβατών, οι οποίες εμφανίζονται να υπερβαίνουν όσα ορίζει η κοινοτική νομοθεσία.

Οι πλοηγοί αντιδρούν στην καθιέρωση εταιρείας στην οποία δεν θα έχουν την πλειοψηφία, ενώ οι λιμενεργάτες εκφράζουν τη γενικότερη αντίθεσή τους στην προσπάθειες περαιτέρω ιδιωτικοποίησης λιμενικών υποδομών με τη μέθοδο των παραχωρήσεων.

Σε ό,τι αφορά το Λιμενικό Σώμα και γενικότερα την επανασύσταση του υπουργείου Ναυτιλίας, η μεγάλη αντίδραση αφορά στην ενδεχόμενη κατάργηση του Αρχηγείου Λιμενικού Σώματος.

Παράλληλα θα πρέπει να σημειώσουμε ότι στο σχέδιο νόμου υπάρχουν και ειδικότερες διατάξεις όπως αυτή που προβλέπει την υπογραφή ατομικών συμβάσεων εργασίας στην ποντοπόρο ναυτιλία και τα σκάφη αναψυχής. Μία διάταξη η οποία εάν εφαρμοσθεί, σύμφωνα με όσα δήλωσε στη «Ν» και ο πρόεδρος της Ένωσης Ελλήνων Εφοπλιστών, Θεόδωρος Βενιάμης μπορεί να δημιουργήσουν 100.000 θέσεις στα κατώτερα πληρώματα την επόμενη τριετία.

Στη συγκεκριμένη διάταξη αντιδρούν οι συνδικαλιστές της ΠΝΟ αν και πρέπει να διευκρινιστεί ότι αφορά μόνο στα κατώτερα πληρώματα και ειδικότερα σε όσους θα προσλαμβάνονται από την ψήφισή της και μετά. Δεν αφορά, δηλαδή, σε ενεργεία ναυτικούς. Επίσης η διάταξη αυτή ισχύει για όσα χρόνια διαρκεί η οικονομική κρίση και όσο είναι σε ισχύ το Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής.

Η συγκεκριμένη διάταξη είναι ένα στοίχημα τόσο της πλοιοκτησίας όσο και του υπουργείου Ναυτιλίας για το κατά πόσο μπορεί ή ναυτιλία να αποτελέσει για μία ακόμη φορά ισχυρή και αξιόπιστη επαγγελματική διέξοδο για χιλιάδες νέων σε περίοδο οικονομικής κρίσης. Σημειώνεται, επίσης, ότι στην ποντοπόρο ναυτιλία σήμερα ο αριθμός των Ελλήνων που απασχολούνται σαν κατώτερα πληρώματα είναι σχεδόν μηδαμινός.

Παραχώρηση λιμένων

Ένα ακόμη μεγάλο στοίχημα, η δεύτερη πρόκληση, για το υπουργείο και την κυβέρνηση γενικότερα είναι η περαιτέρω παραχώρηση λιμενικών υποδομών σε ιδιώτες τόσο στον ΟΛΠ και τον ΟΛΘ όσο και σε άλλα λιμάνια. Ήδη όπως έχει γράψει η «Ν» σύμφωνα με τα στοιχεία που έχει το Ταμείο Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου (ΤΑΙΠΕΔ), επενδυτικό ενδιαφέρον έχει εκφραστεί για 12 λιμενικές δραστηριότητες σε διάφορα λιμάνια όλης της χώρας. Μεταξύ αυτών είναι σταθμοί εμπορευματοκιβωτίων, Car Terminal, ναυπηγοεπισκευή, Cruise Terminal, Real Estate, μαρίνες, κατάλοιπα και ηλεκτρισμός.

Επίσης, σύμφωνα με πληροφορίες της «Ν», από τα στοιχεία που έχει σήμερα στη διάθεσή του το ΤΑΙΠΕΔ οι επενδυτές έχουν εκφράσει το ενδιαφέρον τους για 8 λιμάνια. Ενδεικτικά ο κ. Μουσουρούλης έχει αναφέρει ότι έχει εκφραστεί ενδιαφέρον για τον ΟΛΠ (Σ.ΕΜΠΟ., κρουαζιέρα, Car Teminal, ναυπηγοεπισκευή, real estate), τον ΟΛΘ (Σ.ΕΜΠΟ. κρουαζιέρα, real estate), όπως και τις εγκαταστάσεις για κρουαζιέρα στο Κατάκολο, την Κέρκυρα και το Ηράκλειο. Η όλη διαδικασία θα πρέπει, πάντως, να γίνει σε συνεργασία με το ΤΑΙΠΕΔ και προκειμένου να έχει επιτυχία το εγχείρημα απαιτείται ο καλύτερος συντονισμός όλων εντός της κυβέρνησης.

Τρίτο μεγάλο στοίχημα για την πολιτική ηγεσία του υπουργείου Ναυτιλίας είναι να «ξεκολλήσει» επιτέλους η κρουαζιέρα, να αρχίσει με άλλα λόγια να λειτουργεί ο Πειραιάς ως home port κάτι που, σύμφωνα με παράγοντες του κλάδου, αναμένεται να φανεί από το 2015, καθώς από ότι όπως φαίνεται χάθηκε όχι μόνο το 2013 αλλά και το 2014 και παράλληλα να κατατεθεί το σχέδιο νόμου για το θαλάσσιο τουρισμό, ένα σχέδιο νόμου που μεταφέρεται σαν «παρακαταθήκη» από κυβέρνηση σε κυβέρνηση και υπουργό σε υπουργό τα τελευταία τρία χρόνια.

Τέταρτη πρόκληση αποτελεί η αύξηση του αριθμού των πλοίων στην ελληνική σημαία. Σε μία δύσκολη περίοδο που αυξάνει και η φορολογία των ναυτιλιακών εταιρειών με τη σύμφωνη βέβαια γνώμη μέχρι και παρότρυνση ως ένα βαθμό της συλλογικής ηγεσίας του ελληνικού εφοπλισμού, ο υπουργός Ναυτιλίας καλείται να κάνει πράξη τις εξαγγελίες για μείωση της γραφειοκρατίας στη διαδικασία εγγραφής πλοίων στην ελληνική σημαία.

Μία διαδικασία η οποία, όπως αναφέρουν από το υπουργείο, είναι έτοιμη και ο σχετικός φάκελος βρίσκεται ήδη στα χέρια του πρωθυπουργού, Αντώνη Σαμαρά.

Η ναυπηγοεπισκευή είναι η τελευταία πρόκληση που αναμένεται να αντιμετωπίσει μέσα στο 2013 το υπουργείο Ναυτιλίας. Αποτελεί μια δραστηριότητα που σύμφωνα με τους εργοδοτικούς φορείς του κλάδου, μπορεί να αποφέρει κάτω από συγκεκριμένες προϋποθέσεις ακόμα και 8 δισ. δολάρια ετησίως στην ελληνική οικονομία, ενώ άλλες ποιο μετριοπαθείς εκτιμήσεις κάνουν λόγο για 1 με 2 δισ. δολάρια ετησίως.

Ναυπηγοεπισκευή

Σήμερα ο κλάδος της ναυπηγοεπισκευής βρίσκεται στο «σημείο μηδέν», αφού ο όγκος εργασιών έχει φτάσει το ναδίρ. Η επιβίωση σε πρώτη φάση αλλά και η ανάπτυξή του εξαρτάται άμεσα από την τύχη που θα έχουν τα δύο μεγάλα ναυπηγεία της χώρας (Σκαραμαγκά και Ελευσίνας) τα οποία σήμερα είναι ουσιαστικά ανενεργά.

Επείγει η λήψη μέτρων στήριξης της ακτοπλοΐας

Σε «βόμβα» εξελίσσεται, το 2013, το ακτοπλοϊκό ζήτημα για την πολιτική ηγεσία του υπουργείου Ναυτιλίας, καθώς ποτέ άλλοτε στην πρόσφατη ιστορία της Ελλάδας δεν ήταν τόσο έντονος ο κίνδυνος να κοπεί η χώρα στα δύο.

Λόγω του αυξημένου κόστους καυσίμων και της μείωσης της επιβατικής κίνησης, οι ακτοπλοϊκές επιχειρήσεις έχουν συσσωρεύσει για την περίοδο 2009-2012 ζημιές ύψους 900 εκατ. ευρώ, με άμεση συνέπεια την αδυναμία κάλυψης όχι μόνο των μακροχρόνιων υποχρεώσεων των εταιρειών αλλά και των βραχυχρόνιων και κυρίως των εξόδων κίνησης.

Οι συνέπειες της κρίσης στην ακτοπλοΐα είναι ορατές. Ηδη παρατηρείται οριστική διακοπή των δρομολογίων εταιρειών που παραδοσιακά δραστηριοποιούνται στον κλάδο, καθώς επίσης ακινησία ή ναύλωση ή πώληση πλοίων. Εάν δεν ληφθούν άμεσα τα αναγκαία μέτρα, την τρέχουσα χειμερινή περίοδο μπορεί να γίνουμε μάρτυρες ακραίων καταστάσεων, όπως η αδυναμία εκτέλεσης πολλών δρομολογίων, ακόμα και η διακοπή εξυπηρέτησης γραμμών σαν αποτέλεσμα της αδυναμίας των εταιρειών να καλύψουν τα έξοδα κίνησης των πλοίων, καθώς και άλλες υποχρεώσεις τους, ανέφερε σε πρόσφατη συνέντευξη Τύπου ο πρόεδρος του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Επιβατηγού Ναυτιλίας (ΣΕΕΝ), Μιχάλης Σακέλλης.

Ηδη γνωρίζουμε, πρόσθεσε, ότι εκκρεμούν οφειλές προς τα πληρώματα πλοίων, σε συνεργεία επισκευών, και βέβαια σε τράπεζες κ.λπ. Αυτές οι εκκρεμότητες δημιουργούν μια ανεξέλεγκτη κατάσταση, η οποία μπορεί να έχει τραγικές συνέπειες, άρα πρέπει να πάρουμε μέτρα άμεσα, δηλαδή τώρα.

Ο υπουργός Ναυτιλίας, Κωστής Μουσουρούλης, εγκαλείται από τους ακτοπλόους ότι καθυστερεί αδικαιολόγητα τη λήψη μέτρων και ταυτόχρονα αναλίσκεται σε συζητήσεις χωρίς ιδιαίτερη σημασία με τράπεζες και φορείς για τις υποχρεώσεις των εταιρειών και το μεταφορικό ισοδύναμο αντίστοιχα.
--------------------------------
Πηγή: Ναυτεμπορική
--------------------------------